Vastgoedsturing bij een belegger en een woningcorporatie

| Door IVVD

reasultOp het jaarlijkse seminar van Reasult op 15 november waren er twee presentaties met als thema vastgoedsturing, waar goed het verschil tussen een belegger en een woningcorporatie naar voren kwam. Beide zijn nuttig, de ene voor de instandhouding van het pensioenvermogen en de andere voor het maatschappelijk (woon)rendement voor de lagere inkomensgroepen.

Het totale pensioenvermogen in Nederland beslaat zo’n EUR 1200 miljard, waarvan zo’n 5 tot 10% belegd is in vastgoed. Ongeveer een derde van het totale pensioenvermogen bestaat uit inleg vanuit pensioenpremies en zo’n twee derde komt uit het rendement op de beleggingen. Rendement en het daarop gelopen risico zijn dus van groot belang om op te sturen. Syntrus Achmea beheert voor pensioenfondsen het vastgoed. Het gaat om 8,5 miljard vastgoed in Nederland, waarvan een groot deel in woningen wordt belegd. Vastgoedsturing heeft sterk de focus op rendement en risico. Niet verwonderlijk met pensioenfondsen als eigenaar van dit vermogen. Het kwadrantenmodel wordt gebruikt om rendementen en risico’s tegen elkaar af te zetten. Scenario analyse dient om het buikgevoel te minimaliseren. Van slecht presterend vastgoed wordt afscheid genomen. Vanuit de pensioenfondsen is er veel aandacht voor het thema duurzaamheid en dat wordt steeds breder getrokken. Naast energieprestatie worden ook sociale prestaties meegenomen onder deze noemer en betrokken in de rendement risico analyse met het kwadrantenmodel.

Voor Rochdale ligt het wat anders. Hier moet geen rendement gemaakt worden om het pensioenvermogen in stand te houden en te laten groeien. Een woningcorporatie is een stichting, een gesloten systeem en volledig gericht op huurder. De vraag die Rochdale stelt bij vastgoedsturing is die van het maatschappelijk rendement. Sturen op betaalbaarheid, kwaliteit van de woningen, beschikbaarheid, leefbaarheid en op dienstverlening is van belang. Het risico zit vooral in de leefomgeving. De samenstelling van deze omgeving komt steeds verder onder druk door ‘passend toewijzen’, waardoor steeds meer mensen zonder inkomen bij elkaar komen te wonen, het corporatiebezit bevolken. In deze groep mensen zit een grote hulpvraag en wie gaat dat oppakken? Rochdale voelt zich verantwoordelijk vanuit de visie dat gezonde wijken het fundament zijn voor een gezonde en evenwichtige samenleving. Rochdale legt de focus op verbinden met andere organisaties die allen een eigen taak hebben betreffende eerdergenoemde hulpvraag. Dat kan op verschillende wijzen, bijvoorbeeld door ondersteuning van bewonersinitiatieven om de leefbaarheid te vergroten, maar ook door wijkportiers die vroeg de hulpvraag kunnen signaleren en verbinding kunnen leggen met organisaties die concreet wat kunnen doen.