Woningcorporatie Accolade in Friesland maakt werk van het verduurzamen van hun woningportefeuille. Meest recente uitdaging daarbij was het omtoveren van een appartementencomplex tot Nul-op-de-meter flat. ‘Wij hebben naast nieuwbouwwoningen al enkele bestaande woningen NOM gemaakt. Dat we dat nu ook bij een flatgebouw hebben gedaan is uniek.’
Dienke Slatman, ontwikkelaar Vastgoed bij Accolade geeft toe dat de duurzaamheidsambities van Accolade de woningcorporatie voor flinke uitdagingen stelt. Die ambities zijn dan ook niet mals. Zo wil de corporatie voor 2020 al hun woningen naar gemiddeld energielabel B hebben. ‘In 2040 willen we helemaal energieneutraal zijn, dat is ons streven’, stelt Slatman.
Een belangrijke stap in het streven naar een energieneutrale woningportefeuille is het Nul-op-de-meter maken van woningen. Accolade besloot nog verder te gaan en maakte het appartementencomplex De Lange West 70 t/m 92 in Drachten tot de eerste NOM-flat van Friesland. Een lastige en kostbare ingreep voor de corporatie, maar volgens Slatman een noodzakelijke stap op weg naar een echt duurzame woningportefeuille.
‘Dit is voor ons een belangrijk project. Veel corporaties zijn bezig met het verduurzamen van hun woningvoorraad en dat is echt een zoektocht naar de juiste aanpak. Bij nieuwbouw is het duurzaam maken van de woning nog redelijk overzichtelijk, maar bij bestaande bouw, en zeker bij flats, is het verduurzamen een fikse uitdaging. Samen met marktpartijen zijn we aan het pionieren om tot de meest rendabele oplossingen te komen. Deze eerste NOM-flat was voor ons een belangrijke eerste stap. Hier leren we met z’n allen enorm veel van.’
Verantwoordelijkheid marktpartij
Samen met de uitvoerende partij, aannemer Jorritsma Bouw, werkte Accolade tussen maart en juli aan het verduurzamen van het appartementencomplex. ‘We hebben bewust de opdracht voor Jorritsma zo open mogelijk gehouden. We hebben gezegd: we willen een NOM-flat, kom maar met een voorstel. Zodoende hebben we de verantwoordelijkheid bij de marktpartij neergelegd.’ Volgens Slatman is dat de beste aanpak. ‘Er is veel kennis in de markt, iedereen is bezig met duurzaamheid. Die kennis moet ook goed met elkaar gedeeld worden, daar ben ik een groot voorstander van. Niet alleen kennisdeling tussen opdrachtgever en hoofdaannemer, ook de kleinere partijen, de onderaannemers en leveranciers, moeten bij deze beweging betrokken worden. De hele keten moet hierin samenwerken. Zo kunnen de partijen elkaar versterken.’
De investering die Accolade deed om het appartementencomplex in Drachten naar Nul-op-de-meter te krijgen was aanzienlijk. ‘Het is een kostbare ingreep geweest: dat gaat richting de 80.000 euro per eenheid. Als we de exploitatie op 25 jaar zetten, dan komen we er niet mee uit. Maar zetten we de exploitatie op veertig jaar, dan komen we er wel uit. Het is voor ons nog een zoektocht hoe we onze ambities op een verantwoorde wijze kunnen verwezenlijken. Nu moeten we met elkaar onderzoeken of we op de goede weg zijn. Doen we de goede dingen? Doen we te veel of doen we te weinig? Hoe zetten we de financiering weg? En welke woningen zijn het meest geschikt om rendabel aan te pakken? Het is echt nog pionieren om tot de beste oplossingen te komen.’
In het appartementencomplex De Lange West in Drachten wilde Accolade ruim 4.500 kw/u aan energie opwekken per woning. Een hele uitdaging aangezien de portiekflat weinig dakoppervlak heeft. ‘Daarom kozen we ervoor om ook de gevel op de zuidkant te gebruiken voor zonnepanelen. Ook zijn er nieuwe gevelplaten geplaatst om de woningen beter te isoleren. Daarnaast hebben we nieuwe ketels geplaatst, de spouwmuur geïsoleerd, net als het dak en de vloer. En we kozen voor triple beglazing.’
De gasaansluiting is in het appartementencomplex verwijderd en de bestaande cv-ketel heeft plaatsgemaakt voor een lucht-water-warmtepomp. De woningen zijn all-electric. Dit betekent dat de bewoners nu koken op een elektrische kookplaat.
Huurders bewust maken
Accolade geeft ook advies aan de huurders over hoe zij energiezuinig kunnen leven en ze houden het energieverbruik nauwlettend in de gaten. ‘We kijken naar de energieopwekking en het gebruik. Bij rare uitschieters gaan we in gesprek met de huurders om te achterhalen waar de hoge energierekening vandaan komt. Zo willen we de huurders ook bewust maken van duurzaamheid. Want een lagere energierekening is voor deze mensen een groot voordeel, ze gaan immers 80 euro meer huur per maand betalen. Maar door een lage energierekening halen ze die 80 euro er makkelijk uit. Sterker nog: per saldo gaan ze er gemiddeld een paar tientjes per maand op vooruit.’
Nu de eerste NOM-flat voor Accolade een feit is, kijkt de woningcorporatie verder. ‘Bij onze nieuwbouwprojecten kijken we al veel naar NOM-oplossingen, maar ook bij renovatieprojecten wordt het steeds meer een thema. Dat kost veel geld, maar gelukkig worden de technieken nog steeds verder doorontwikkeld en worden oplossingen steeds goedkoper. We kunnen echter niet wachten tot de meest ideale en goedkope oplossing zich aandient. Er moeten vandaag al stappen gezet worden om die juiste weg te vinden en wij nemen daarin onze verantwoordelijkheid.’