Een regionaal energiesysteem met duizend laadpunten en evenzoveel elektrische auto’s en tienduizenden gekoppelde zonnepanelen. Dat is de ambitie van vijftien Utrechtse gemeenten voor ‘Vehicle-to-Grid’. Hiermee kunnen woonwijken zichzelf van duurzame stroom voorzien.
‘De wereld maakt momenteel een transitie door naar duurzame energie. In twee jaar tijd verdubbelt het aantal zonnepanelen dat dagelijks wordt geplaatst van 500.000 naar een miljoen. Er komt dus een enorme hoeveelheid energie vrij, maar waar laat je al die energie. Onze opslagcapaciteit is simpelweg niet groot genoeg. De netwerkbeheerder kan dat nooit aan.’ Aan het woord is Robin Berg, directeur van LomboXnet. Berg bedacht in samenwerking met enkele innovatieve bedrijven een oplossing die even simpel als verrassend is: opslag van duurzame energie in de accu’s van elektrische deelauto’s. Met 150 deelauto’s die door Renault geleverd worden kan de Utrechtse wijk Lombok van duurzame energie worden voorzien. LomboXnet begon oorspronkelijk als internetbedrijf dat in de Utrechtse wijk Lombok een glasvezelnet uitrolde. Nieuwe tak binnen het bedrijf is duurzame energie en dan met name zonne-energie. Zo plaatste het bedrijf op tientallen scholen in Utrecht zonnepanelen. ‘Een nieuwe stap in onze onderneming. Voor ons was de vraag: hoe kunnen we zonne-energie meer rendabel maken? De oplossing was om een micro-grid te realiseren waarmee al die zonnestroom bij ons kantoor uitkomt.’
BELASTING ELEKTRICITEITSNET
Het innovatieve concept van LomboXnet voorziet niet alleen een hele wijk van duurzame energie, het maakt ook elektrisch rijden voor een grote groep beschikbaar. Het enige struikelblok is dat het huidige elektriciteitsnet de enorme pieken in vraag en aanbod niet aankan. ‘Dat betekent dat de netwerkbeheerder de netten moet verzwaren en daar zit niemand op te wachten.’ Een koppeling tussen de zonnepanelen en de elektrische auto’s is volgens LomboXnet de oplossing. ‘Dan kun je de investeringen voor de netwerkbeheerder verminderen of vertragen. Vandaar dat we samen met de netwerkbeheerder en enkele andere partijen, waaronder de gemeente, zijn gaan kijken wat er nog meer voor mogelijkheden zijn met deze technologie. Uit die samenwerking is de eerste bidirectionele laadpaal van Europa voortgekomen. Deze laadpaal kan niet alleen de zon(energie) in de auto stoppen op het juiste moment, hij kan hem er ook weer uithalen. Oftewel de batterij in de auto wordt de opslagplaats voor duurzame energie.’
BIDIRECTIONEEL LADEN
Nadat de eerste bidirectionele laadpaal bij het kantoor van LomboXnet was geplaatst kwam er al snel aandacht voor het project uit binnen- en buitenland. ‘Ons idee leeft enorm in de wereld. De eerste partij die zich actief bij ons meldde was Renault. Hun elektrische auto sluit erg goed aan bij wat wij doen. Vandaar dat we een deal hebben gesloten met Renault waarin zij honderdvijftig elektrische auto’s in het deelauto-programma We Drive Solar met ons gaan realiseren in de provincie Utrecht. Die auto’s worden geschikt gemaakt voor het bidirectioneel laden.’
Berg is blij met Renault omdat zij op dit moment de enige partij zijn die betaalbare elektrische auto’s op de markt brengt die bij een geschikt laadpunt met 22 kilowatt standaard snel kunnen laden. ‘De auto’s zijn binnen een of twee uur helemaal volgeladen. Als je kijkt naar het energiesysteem dan is dat essentieel, want alle pieken in het net zijn namelijk van korte duur. Zo heb je tussen 12.00 en 15.00 uur de zonpieken die voor problemen op het net zorgen. Wij zeggen: stop die tijdelijke overvloed aan energie in de auto.’
‘Nu kunnen we nog terugvallen op kolencentrales, maar die moeten dicht. Dan hebben we andere vormen van back-up nodig. Het zou heel mooi zijn als we dit breder kunnen regelen.’ De nieuwe generatie batterijen in elektrische auto’s heeft volgens Berg een veel grotere opslagcapaciteit en daarin schuilt een mogelijke oplossing. ‘De batterijlading van de nieuwe generatie elektrische auto’s zoals de Renault ZOE en de Tesla Model 3 kan een Nederlands huishouden twee weken van stroom voorzien. Met 150 laadpalen en elektrische auto’s kun je een wijk met 2100 woningen dagelijks van stroom voorzien.’
LANDELIJKE UITROL
De gemeente Utrecht helpt LomboXnet om dit nieuwe concept mogelijk te maken, in de markt te zetten en daarna ook klaar te maken voor een landelijke uitrol. ‘Wij denken dat dit project enorme potentie heeft omdat in die auto eigenlijk alles samenkomt: een nieuw energiesysteem, een leefbare stad, schone energie, minder auto’s op straat en dus minder fijnstof. We willen dit project dan ook heel graag met woningcorporaties verder doorontwikkelen. Ons systeem sluit ook mooi aan bij de Nul-op-de-Meter transformaties die momenteel overal in het land worden uitgerold. De enorme pieken in duurzame energieopwekking en de pieken in de vraag kunnen met ons systeem namelijk perfect worden opgevangen.’
Lombok krijgt binnenkort de eerste twintig elektrische auto’s van Renault ter beschikking. ‘We willen deze auto’s toegankelijk maken voor een brede groep. Elektrisch rijden is voor veel mensen helaas nog ver weg omdat de auto’s duur zijn. Daarom willen we deze auto’s beschikbaar maken in een private-lease constructie waarbij de kosten gedeeld worden door meerdere mensen. Deze mensen krijgen een eigen laadparkeerplek. Je hebt zo de zekerheid dat je altijd een parkeerplek hebt en dat je altijd kunt laden als je thuiskomt. Zo wordt elektrisch rijden voor iedereen toegankelijk en zonder compromis.’
De transformatie naar duurzame energie is niet te stoppen. De opslag van deze energie vormde lange tijd een struikelblok, maar daar komt LomboXnet nu dus om de hoek kijken. ‘Natuurlijk bieden wij niet de enige oplossing, maar we bieden wel een component in het nieuwe energiesysteem. Komend jaar gaan we met meerdere partijen deze nieuwe technologie in Utrecht uitrollen. In de loop van volgend jaar willen we dit ook landelijk gaan organiseren. Zo wordt duurzame energie en elektrisch rijden voor een hele brede groep beschikbaar.’