In Purmerend wordt gewerkt aan het aardgasvrij maken van 1276 woningen in de wijk Overwhere-Zuid. Dit is de eerste proeftuin waar bestaande woningen op een warmtenet worden aangesloten. In een eerste pilot worden 95 50-er jaren huizen en een school van het aardgasnet gehaald.
Purmerend kent relatief veel warmtenetaansluitingen, ruim 75% van de woningen in de stad is aangesloten op het warmtenet van Stadsverwarming Purmerend. Alle woningen die vanaf de jaren tachtig zijn gebouwd, zijn aangesloten op het warmtenet. De gemeente wil nu ook de oudere woningen stap voor stap aansluiten op het warmtenet, te beginnen in Overwhere-Zuid.
Er is voor deze wijk gekozen, omdat hier ook het riool vervangen wordt door de gemeente. Om de pilot te laten slagen, is volgens Stadsverwarming Purmerend een intensieve samenwerking en integrale projectaanpak tussen de gemeente, woningcorporaties, het waterbedrijf PWN, netbeheerder Liander, installateurs, keukenbedrijven en de stadsverwarming een voorwaarde voor succes. De pilot moet belangrijke leerervaringen bieden die meegenomen kunnen worden bij het opschalen naar de rest van de proeftuin.
Eerste proeftuin
‘Overwhere-Zuid is de eerste proeftuin waar bestaande woningen succesvol op een warmtenet aangesloten zijn’, vertelt Bianca Bok, operationeel directeur bij Stadsverwarming Purmerend. Omdat het gaat om bestaande woningen, moesten er andere keuzes gemaakt worden bij de aanleg van het warmtenet, aldus Bok. ‘Normaal kom je met het warmtenet binnen via de kruipruimte van een woning, maar bij deze bestaande woningen was dat eigenlijk geen optie. De cv-ketel en dus de cv-leidingen komen in deze woningen van de zolder. Daarom hebben we er hier voor gekozen om de warmteleiding via een soort regenpijpconstructie die we net onder het schuine dak door steken naar de zolder te brengen.’
Aanlegsnelheid
Van de 96 gebouwen in de pilotwijk Overwhere-Zuid zijn inmiddels 88 gebouwen (87 woningen en 1 school) daadwerkelijk van het gas af. Drie woningen zijn aangesloten op een warmtepomp en 85 gebouwen op het stadsverwarmingsnet. Een van de leerpunten is volgens Bok het verschil in aanlegsnelheid tussen verschillende disciplines. ‘Het warmtenet aanleggen gaat sneller dan de vervanging van het riool. Daarnaast blijkt het vervangen van een gasnet weer sneller te gaan dan het vervangen van een waternet. We kijken nu gezamenlijk hoe om te gaan met deze verschillen.’
Een ander leerpunt is dat het tijd kost om elkaar als samenwerkende partijen te vinden. Bok: ‘Het is niet meteen duidelijk waar het werk van de ene partij ophoudt en dat van de andere partij begint. Daarover moet je vooraf duidelijkheid hebben met de verschillende partijen.’ Volgens Bok is het daarom belangrijk om bij dit soort projecten een programmamanager aan te stellen die boven de partijen zijn werk doet.
Vrijwillig
In 2022 moeten alle woningen in Overwhere-Zuid op het warmtenet zijn aangesloten. Bok: ‘Ik ben benieuwd hoe de wetgeving er dan uit zal zien en of er mogelijkheden komen om een keuze per wijk te gaan maken in plaats van per woning. Daarbij is het belangrijk dat de individuele bewoner nog steeds een keuze kan hebben, maar dan niet meer om aardgas terug te krijgen.’