Het Rijksvastgoedbedrijf verkoopt al jaren hun overtollig vastgoed via platform Biedboek.nl. Sinds het Didam-arrest weten ook gemeenten en andere overheden de website steeds beter te vinden.
Niet gek, want Biedboek.nl heeft een enorm bereik en vergroot de transparantie van het verkoopproces. In sommige gevallen levert het zelfs meer geld op.
Biedboek.nl begon in 2012 met als doel marktpartijen enthousiast te krijgen voor de vele panden die het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) verkoopt. De website wordt wel het Funda van de overheid genoemd. Het verkoopplatform bestaat inmiddels tien jaar en is een groot succes gebleken. Er zijn meer panden via een openbare verkoopprocedure verkocht en in veel gevallen ook nog eens voor een hogere prijs. Inmiddels heeft Biedboek ruim 500.000 bezoekers per jaar en een kleine 30.000 geregistreerde op de website. De top honderd makelaars en de top dertig projectontwikkelaars zitten daar allemaal bij.
Gilbert ten Brink, projectmanager verkoop & gebiedsprojecten bij het RVB stond aan de basis van het platform. Hij begrijpt het succes als geen ander. ‘Door het gebruik van Biedboek kunnen overheden openbaar, transparant en marktconform werken. Ze hebben via onze website een enorm bereik en kunnen heel gericht hun marketing hierop afstemmen. De digitale omgeving levert bovendien allerlei big data op, voor, tijdens en na het verkoopproces. Dat geeft meer inzicht in wie hun potentiële afnemers en kopers zijn. En stakeholders zijn automatisch goed geïnformeerd over de voortgang van procedures, zonder dat ambtenaren daar extra werk aan hebben. Ideaal voor gemeenten en andere overheden.’
‘De digitale omgeving levert big data op, voor, tijdens en na het verkoopproces’
Transparant proces
Door het Didam-arrest van 26 november 2021 is de interesse in Biedboek enorm vergroot. In dit arrest oordeelde de Hoge Raad dat overheden bij de verkoop van grond en vastgoed gelegenheid moet bieden aan alle gegadigden om mee te dingen. Onderhandse verkoop door publieke partijen moet voortaan altijd eerst gepubliceerd worden. Biedboek.nl biedt hierbij uitkomst. Ten Brink: ‘Verkopende partijen kunnen op onze website hun projecten tonen en de status aangeven. Dit varieert van ‘voornemen tot overeenkomst’ tot bijvoorbeeld ‘te koop’ of ‘procedure gestart’. Het hele proces wordt hierdoor transparant en makkelijk te volgen voor geïnteresseerden partijen en stakeholders. Veel gemeenten gebruiken ons platform dan ook om de voornemens tot overeenkomst te publiceren.’
Een groot voordeel van het verkoopplatform van het RVB is volgens Ten Brink dat verkopende partijen na een voornemen tot overeenkomst heel snel kunnen doorschakelen naar een verkoopprocedure. Ze hebben het hele dossier immers al op orde. ‘Bovendien toont een ambtenaar met publicatie op Biedboek dat hij zijn huiswerk goed gedaan heeft. Alles is openbaar en daarmee ben je helemaal ingedekt. Dat voorkomt een hoop gedoe achteraf.’
Het RVB helpt externe partijen nu nog met het vullen van een projectpagina waarop een verkoopproject wordt getoond, maar dat gaat veranderen. ‘We willen ergens volgend jaar de hele achterkant van de site ook voor onze externe partners automatiseren’, verduidelijkt Ten Brink. ‘Dan hebben ze zelf een sleutel voor de achterkant van de site en kunnen ze zelf alle informatie uploaden.’ Naast de projectpagina heeft het platform ook de Biedboekpagina, een afgeschermde dataroom waar geselecteerde partijen, na het bestellen van een biedboek, extra informatie kunnen vinden over objecten, procedures en kijkdagen.
Gebiedsontwikkeling
Inmiddels verkopen diverse gemeenten en overheidsdiensten als Staatsbosbeheer, Defensie en Politie hun af te stoten panden en gronden via Biedboek. En als het aan Ten Brink ligt, worden dat er nog veel meer. ‘Als overheden transparant zijn over hun afstootopgaven, dan kan dat tot mooie gebiedsontwikkelingen leiden waarin publieke partijen samen optrekken.’
‘Door ook voorwaardelijke biedingen toe te staan durven beleggers en ontwikkelaars eerder in te stappen’
Als voorbeeld noemt Ten Brink de verkoop van Ensemble Veenhuizen, een voormalige strafkolonie met circa 80 gebouwen in Drenthe. Dit unieke cultuurhistorisch erfgoed is verkocht aan een consortium van de Nationale Monumentenorganisatie, Stichting Het Drentse Landschap en BOEi, een organisatie die zich ontfermt over leegstaand erfgoed. Met de verkoop van dit Ensemble krijgt het consortium de mogelijkheid het bijzondere verhaal van Veenhuizen een vervolg te geven.
Voorwaardelijke biedingen
Een ander mooi voorbeeld is de verkoop van de koepelgevangenis in Breda die via Biedboek van eigenaar wisselde. ‘Een voormalige gevangenis verkopen is geen sinecure’, stelt Ten Brink. ‘Dan moeten marktpartijen, na verwerving een omgevingsvergunningstraject in en daar kleven de nodige risico’s aan. Vandaar dat we ook voorwaardelijke biedingen toestaan. Daarmee komen bepaalde risico’s bij de overheid te liggen zodat beleggers en ontwikkelaars eerder instappen en dit soort vastgoed van ons durven kopen. Hierdoor bedienen we een veel bredere markt.’
Een andere markt die het RVB wil gaan stimuleren met Biedboek.nl is de markt van circulaire bouwmaterialen. ‘We hebben het voornemen om de circulaire bouwmaterialen die uit onze projecten komen, te gaan publiceren op ons verkoopplatform. Daarmee hopen we de circulaire economie aan te jagen. Biedboek.nl is ook hiervoor een ideaal platform.’