BreedSaam zet het vizier op de toekomst

Al meer dan vijf jaar verzorgt BreedSaam de huisvesting voor 52 scholen op 71 locaties in het primair en speciaal onderwijs in Breda. De coöperatieve vereniging van elf schoolbesturen is de opbouwfase inmiddels voorbij en heeft het vizier op de toekomst gericht met de onlangs verschenen visienota Samen Vooruit.

Harry Reininga, voorzitter van het dagelijks bestuur van BreedSaam, is tevreden over wat er de afgelopen jaren in Breda is bereikt. ‘De oprichting van BreedSaam en de doorgezette decentralisatie heeft er in Breda voor gezorgd dat de schoolbesturen heel bewust samenwerken. De lijntjes tussen de besturen zijn korter geworden en we kunnen steeds vaker zelf beslissingen nemen. Daardoor werken we efficiënter en is er meer mogelijk. Door de gezamenlijke aanpak en de gezamenlijke verantwoordelijkheid zijn er al mooie zaken tot stand gekomen.’

Investeren in relaties
‘Vertrouwen is de basis’, stelt Pieter van Hoorn, directeur van BreedSaam. ‘Vertrouwen onderling en vertrouwen naar de gemeente. We hebben in het begin best een paar spannende vergaderingen gehad, maar de laatste jaren gaat het uitstekend. De algemene ledenvergadering pakt daarin ook steeds beter zijn rol. En door goede gemeenschappelijke discussies kom je eerder tot elkaar in dat brede scholenlandschap.’

‘Als je elkaar vertrouwt, kun je beslissingen nemen op basis van de juiste argumenten’

Het is volgens Reininga vooral belangrijk dat je alle kikkers in de kruiwagen houdt. ‘Elk bestuur heeft bij ons één stem, de grote en de kleine. Dat betekent dat grote besturen een stukje van hun macht in moeten leveren. Best een lastige kwestie, want elk schoolbestuur heeft z’n eigen belang. Het is daarom cruciaal om te investeren in de relaties. Als je elkaar vertrouwt, kun je beslissingen nemen op basis van de juiste argumenten en kun je werken aan een goede prioritering voor nieuwbouw, renovatie en onderhoud.’ Voor het ontstaan van Breed-Saam deed de gemeente de bouwprojecten en lobbyden de verschillende schoolbesturen zich suf om vooraan in de rij te staan waar het nieuwbouw betrof. Nu is er voor alle partijen meer duidelijkheid en meer rust, wat de onderwijshuisvesting over de hele breedte ten goede komt. ‘Maar dat heeft tijd gekost’, geeft Reininga toe. ‘Het duurt even voordat je een club als BreedSaam goed op de rails hebt.’

Ook de contacten met de gemeente vroegen het nodige voorwerk. ‘Met BreedSaam ontzorgen we de gemeente’, stelt Reininga. ‘Maar daar hebben we wel goede afspraken voor moeten maken aan de voorkant van het hele proces. Zo wilde de gemeente in het begin te eenzijdig op de financiële kant sturen. Dat werkt in onze ogen niet. Vandaar dat we ook overleg hebben met de gemeentelijke afdeling voor vastgoedzaken. En we worden meer en beter geïnformeerd over bestemmingsplannen en woningbouwontwikkelingen. Belangrijke onderwerpen als het over scholenbouw gaat.’
De gemeente is nu volgens Reininga zeer tevreden over het werk van BreedSaam. ‘Waar ze voorheen veel werk hadden aan alle projecten en aan het onderhouden van de contacten met de verschillende besturen, hebben ze nu nog maar met één club te maken.’

Financiering onderhoud
Waar BreedSaam zich de eerste jaren vooral richtte op renovatie- en nieuwbouwprojecten, hebben ze nu ook het onderhoud van de scholen bij de coöperatie ondergebracht. ‘We hebben één centrale pot waaruit het onderhoud wordt gefinancierd’, vertelt Reininga. ‘En we zetten vanuit BreedSaam sterk in op IKC-vorming binnen onze scholen. Zo realiseren we op basisscholen kinderopvangplekken en met de inkomsten die daar door verhuur uit komen, kunnen we weer nieuwe kinderopvangplekken realiseren in andere basisscholen.’
Van Hoorn: ‘Al dat soort onderwerpen verankeren we in het hele vastgoedverhaal. Zo huren we momenteel ook ruimten in MFA’s voor onze scholen. Daar hebben we met de gemeente aparte financiële afspraken over.’

Krappe budgetten
Als Van Hoorn kijkt naar de uitdagingen die er nu liggen dan gaat het vooral om de verduurzamingsslag die eraan zit te komen en de veel te krappe budgetten voor nieuwbouw. ‘Bij de oprichting van BreedSaam hebben we hier al enigszins op geanticipeerd. De norm die wij hebben vastgelegd voor een periode van acht jaar lag hoger dan de landelijke norm, maar die is ondertussen allang niet meer toereikend. De bouwkosten zijn met meer dan 30% gestegen.’

‘De toenemende eisen op het gebied van duurzaamheid maken het er niet makkelijker op’

De toenemende eisen op het gebied van duurzaamheid maken het er volgens Van Hoorn niet makkelijker op. ‘Die verduurzamingscomponent gaat zwaar wegen de komende jaren. We gaan hierover het gesprek aan met de wethouder. De budgetten zullen echt omhoog moeten als we aan alle eisen in de wetgeving willen voldoen en onze ambities willen waarmaken.’ Wat volgens Van Hoorn wel in hun voordeel spreekt is dat ze bij BreedSaam de twee geldstromen voor nieuwbouw en voor onderhoud in één hand houden. ‘We kunnen daardoor makkelijker de juiste keuzes maken op basis van total cost of ownership. Meer investeren aan de voorkant levert zodoende vaak op de langere termijn voordeel op.’

Een ander voordeel van de samenwerking is dat er goede keuzes kunnen worden gemaakt waar het energieopwekking betreft. Van Hoorn: ‘We zijn een energiecollectief gestart. Dat betekent dat alle meters, gas en elektra, via BreedSaam gaan lopen. Investeringen in duurzaamheid worden uit de collectieve middelen betaald en de opbrengsten komen aan de hele coöperatie ten goede. Daardoor kun je optimaal gebruikmaken van de kansen die ons scholenbestand biedt. Ook scholen die geen gunstig dak hebben voor PV-panelen hebben zodoende profijt van de verduurzaming.’

Samen Vooruit
Na een periode van evaluatie en visieontwikkeling volgt nu een periode van verdere implementatie van de visienota Samen Vooruit. Reininga: ‘We zullen vanuit de coöperatieve gedachte samen moeten bepalen hoe we verder gaan. Daarbij is het belangrijk om te kijken wat er allemaal op ons af komt qua wetgeving en vraagstukken en hoe we daar het beste op in kunnen spelen. Samen staan we hierin sterker.’

Arnoud Wever
Bestuurder bij PCPO Midden-Brabant met vijf locaties in Breda, is vanaf het begin betrokken bij BreedSaam
‘Een unieke club, zoiets bestond nog niet eerder in Nederland. De samenwerking tussen de schoolbesturen werkt heel goed. Waar voorheen de gemeente de prioritering bepaalde, staan we nu zelf aan de lat. Wij bepalen zelf waar we onze prioriteiten leggen en dat werkt heel goed. Maar het model is nog niet af. Er kunnen nog steeds zaken worden verbeterd en er komen nog steeds nieuwe ambities bij. Waar het uiteindelijk op neerkomt is dat we gezamenlijk staan voor kwaliteit van onderwijs. We gunnen alle kinderen in Breda een mooi en functioneel schoolgebouw en daar werken we hard voor.’
tekst

Ivo van Riel
Bestuurder bij Koraal, is zeer te spreken over de samenwerking binnen BreedSaam
‘Als er zich een probleem voordoet, zoals wij hadden bij het Berkenhofcollege dat op omvallen stond, dan wordt er door BreedSaam met man en macht en met volle kracht vooruit naar een oplossing gezocht. Het Berkenhofcollege zit nu tijdelijk in een prachtig gebouw dat heel goed gerenoveerd is. Ook de inhoudelijke afwikkeling is uitstekend opgepakt waardoor er een rijke leeromgeving is gerealiseerd. Er wordt door BreedSaam altijd vanuit mogelijkheden gedacht en er is door de samenwerking heel veel kennis aan boord. Op het uitvoeringsgedeelte zitten mensen met verstand van zaken, die projecten heel resultaatgericht en effectief oppakken.’