Als corporaties hun positie herpakken in gebiedsontwikkeling, bereiken ze als maatschappelijke motor een enorme versnelling in de woningbouwopgave
COLUMN Marco Bakx
Met 2,4 miljoen woningen in bezit is de woningcorporatiesector een belangrijke speler in de woningbouwopgave. Er ligt een enorme woningbouw- en transformatieopgave voor ons. Met name in het betaalbare segment neemt de noodzaak tot het toevoegen en transformeren van de (sociale)woningvoorraad almaar toe. Grote vernieuwingsopgaves in de gebouwde omgeving liggen te wachten om opgepakt te worden. Corporaties hebben een groot aandeel in het toevoegen van betaalbare woningen. Ze kunnen hierin een nog belangrijker rol spelen, door zich sterker te positioneren als partner in de gebiedsontwikkeling. Hiervoor is het herpakken van positie een must.
De maatschappij heeft hoge verwachtingen en verlangt actief handelen van corporaties. Maar zij zijn lang beperkt door regels en heffingen en hebben zichzelf hierbij te vaak klein gehouden en een afwachtende houding aangenomen. Nu de grenzen van corporaties weer worden opgerekt, ontstaat er meer handelingsruimte. Omdat het maatschappelijk vertrouwen is teruggewonnen kunnen corporaties ook weer verantwoord een sterkere positie innemen en hun nek uitsteken in gebiedsontwikkeling. Dit is nodig om (opnieuw) een stabiele maatschappelijke motor te zijn in het behalen van de woningbouwambities.
Een sterkere positionering brengt een aantal uitdagingen met zich mee. Ondanks dat corporaties vaak aangesproken worden als de aanjagers in transformatie, hebben ze nu vaak niet de juiste uitgangspositie. Het ontbreekt aan voldoende kracht en de juiste insteek om volwaardig aan tafel te zitten. En dat is verwonderlijk omdat corporaties vaak al vanuit een stevige eigendomspositie en (investerings)ambities meerwaarde kunnen leveren in het proces. Kennelijk kunnen ze die meerwaarde onvoldoende aantonen. Dit maakt het moeilijk om de ambitie waar te maken om voldoende betaalbare woningen toe te voegen en bij te dragen aan de sociale opgave.
Het is tijd voor een inhaalrace voor corporaties om zich vanaf het begin volwaardig in de juiste positie aan tafel te zetten. Te vaak hebben corporaties pas laat in het proces van gebiedsontwikkeling een rol en dit frustreert. Bij grote gebiedsontwikkelingen wordt deze samenwerking vanuit prestatieafspraken overgeslagen. Om competitief en interessant te zijn moeten corporaties uit de schaduw stappen en een andere insteek kiezen.
‘Als corporaties hun positie herpakken in gebiedsontwikkeling, bereiken ze als maatschappelijke motor een enorme versnelling in de woningbouwopgave’
Binnen gebiedsontwikkelingen moet worden omgegaan met veel onzekerheden en risico’s. Dit in tegenstelling tot corporaties die van nature risicomijdend zijn. Corporaties moeten nu juist niet gaan leunen op de overheid die strakker gaat sturen op 30% sociale huur in nieuwbouw. Meer dan ooit moeten corporaties zich vroeg in het proces laten gelden door een krachtig professioneel optreden aan tafel.
Corporaties kunnen bijdragen aan een continue productiviteit van woningen in goede en slechte tijden, door zich te positioneren als krachtige, stabiele maatschappelijke partner in gebiedsontwikkeling. Zo dragen ze bij om de woningbouwopgave op te pakken, op gang te krijgen en op tempo te houden. Voor de lange termijn leveren corporaties dan onmiskenbaar meerwaarde en maatschappelijke impact in woongebieden. Met zo’n maatschappelijke motor in gebiedsontwikkeling wordt dan de nodige versnelling bereikt en dragen ze positief bij aan de woningbouwopgave in Nederland!
Lees hier hoe abcnova de bouw- en vastgoedwereld in beweging brengt.
—
Marco Bakx is manager woningcorporaties, met een specialisatie op het gebied van (gebieds)ontwikkeling, duurzaamheid en innovatie. Diverse grootschalige (binnenstedelijke) gebiedsontwikkelingen zijn onder zijn leiding tot stand gekomen. abcnova werkt voor diverse woningcorporaties in het hele land, van Amsterdam tot Zevenbergen. Hierbij hebben zij inmiddels de ontwikkeling, het procesmanagement, tendering en begeleiding van duizenden woningen verzorgd.