De gebruiker centraal bij het bedenken en realiseren van zorghuisvesting

| Door Odette Koldewey

Innovatief woonzorgcentrum De Westerkim betrok zorgpersoneel, bewoners en hun familie en bezoekers in een vroeg stadium bij de ontwikkeling van een nieuw gebouw. Ontdek op de Zorgvastgoed Dag 2022 wat dit heeft opgeleverd.

Nieuwe duofietsen voor innovatief woonzorgcentrum De Westerkim

In de periode dat De Westerkim begon na te denken over nieuwbouw zat het woonzorgcentrum in de transitie van verzorgingshuis naar verpleeghuis, vertelt Febo Emmelkamp, voorzitter Raad van Bestuur. ‘Dat was een grote verandering aangezien mensen die verpleegd worden intensievere zorg vragen dan mensen die verzorgd worden. Het is dan belangrijk dat je de juiste keuzes maakt.’

ICSzorg heeft een werkmethodiek om bij nieuwbouwprojecten aan de voorkant alle geledingen bij het proces te betrekken, onder andere met leertafels, zo vertelt hij. ‘Wij zijn door hen aan de hand meegenomen in hun aanpak om ervoor te zorgen dat je draagkracht krijgt voor zo’n groot en belangrijk project. Dat is in de zorg natuurlijk wel van toepassing als bewoners al jaren in een gebouw wonen en vaste patronen hebben. Daarom is het mooi dat zij de juiste methodieken hebben om iedereen mee te nemen.’

Febo Emmelkamp, voorzitter Raad van Bestuur

Geraniums
Hoe ze alle lagen van de organisatie, maar ook bewoners en hun familie, bezoekers en omwonenden hebben betrokken bij de plannen voor een nieuw thuis, daarover vertellen Febo Emmelkamp en Hans Voorberg, directeur ICSzorg, op de Zorgvastgoed Dag 2022. Emmelkamp geeft hier alvast een voorproefje. De Westerkim wilde in het nieuwe gebouw naar een andere woonzorgmethodiek. ‘Onze belofte is: wij zijn de Westerkim, welkom thuis. Bij ons verpieter je niet achter de geraniums, maar maak je onderdeel uit van het gezin.’

‘Toen we een verzorgingshuis waren, woonden de cliënten op hun eigen kamer en werkten we met zorgposten en centrale ontmoetingsruimtes en centrale activiteiten. Nu zijn we één grote Westerkim-familie en binnen die familie heb je een aantal gezinnen. Dat betekent dat je als bewoner bij een gezin hoort, maar ook de zorgmedewerker of vrijwilliger die komt voorlezen of spelletjes doen maken integraal onderdeel uit van de woonvorm. Er is geen zorgpost waar de zorgmedewerker zich kan terugtrekken, ze zijn fysiek en zichtbaar aanwezig.’

Hans Voorberg, directeur ICSzorg

Welkom thuis
Voordat de architect in beeld kwam, is er onder begeleiding van ICSzorg uitgebreid nagedacht over de manier waarop het concept Welkom thuis zo goed mogelijk kon worden doorgevoerd in de nieuwbouw. ‘Sommige bewoners konden zelf actief bijdragen en als ze dat niet meer konden, dan kon de familie meepraten. Medewerkers en vrijwilligers zijn erbij betrokken, maar ook de buurt. Wij zijn een zorginstelling die middenin een woonwijk ligt. Wij vonden het belangrijk dat je aan de buitenkant eigenlijk niet ziet dat het een zorginstelling is, het is gewoon een rijtje woningen waarin zorg wordt geleverd.’ Indien nodig kunnen er in de toekomst ook starters of woongroepen wonen.

‘Wanneer je iets anders gaat doen, zeggen mensen altijd: moet dat nou, het was toch goed zoals het was’, lacht Emmelkamp. ‘Medewerkers hadden dat ook. Veel bewoners wilden het liefst op hun eigen kamer blijven; dat zijn ze zo gewend. Ook voor medewerkers was het nieuwe onbekend. We hebben een sessie gedaan waarin ze konden aangeven wat ze wilden behouden van het oude en wat weg mocht. Op die manier laat je ze heel bewust nadenken over wat zij zelf belangrijk vinden en wat ze voor de bewoner belangrijk vinden.’

Het nieuwe gebouw bestaat uit een bruisend hart waar ontmoeting centraal staat met daaromheen tien woongroepen met een centrale huiskamer en steeds negen appartementen. ‘We hebben wel keuzes moeten maken. Het feit dat wij veel en grote ontmoetingsruimtes hebben, betekent dat de appartementen relatief kleiner zijn.’

Op de Zorgvastgoed Dag op 17 mei gaan Febo Emmelkamp (De Westerkim) en Hans Voorberg (ICSzorg) dieper in op deze casus.

Zorgvastgoed Dag 2022