Participatie is meer dan een afvinklijstje. Participatie is luisteren naar de verhalen uit buurten, wijken en gemeenschappen. Participatie is luisteren naar de verhalen van mensen. Pas als al die verhalen zijn opgehaald en alle behoeften en wensen in beeld gebracht zijn, kunnen we naar de tekentafel.
De zorg staat voor een belangrijke transitie. De dubbele vergrijzing, het tekort aan zorgmedewerkers en de scheiding van wonen en zorg vragen om een nieuwe kijk op onze samenleving. We zullen die samenleving opnieuw moeten vormgeven samen met de mensen waarvoor we dat doen. Want alleen samen en met hen komen we tot de juiste antwoorden. Alleen samen kunnen we die zorgzame leefgemeenschap creëren waar we zo’n behoefte aan hebben.
Het begint allemaal met luisteren. Wat speelt er bijvoorbeeld in een wijk? Wat zijn hier belangrijke thema’s en waar is behoefte aan? Ga het gesprek aan met de mensen in de wijk, met de bewoners, de ondernemers en de verenigingen. Maak een wandeling door de buurt en geef de mensen vanaf het allereerste begin een stem in de plannenmakerij. Zorg dat de mensen aanhaken en zich betrokken voelen. Dat is de eerste stap richting een zorgzame gemeenschap.
We zullen de komende jaren meer en meer naar elkaar om moeten kijken. Dat zijn we misschien een beetje verleerd en dus is het extra belangrijk dat hier goed op wordt gestuurd. Door het creëren van lokale zorgzame leefgemeenschappen kunnen we de zorg ontlasten. Een omgeving die ontmoeten stimuleert, positieve gezondheid en preventieve zorg spelen hierbij een belangrijke rol. Niet elke hulpvraag hoeft dan meteen een zorgantwoord te krijgen.
‘Alleen samen komen we tot de juiste antwoorden’
Het is aan de overheid, gemeenten en de zorg om de komende jaren de juiste ontwikkelingen in gang te zetten. Belangrijk daarbij is dat ze met een open blik deze ontwikkelingen in gaan. We weten waar de uitdagingen liggen, maar niet wat hierop de beste antwoorden zijn. Die antwoorden moeten we lokaal ophalen en niet proberen te beantwoorden van achter de tekentafel. Goede participatietrajecten zijn daarom onmisbaar.
Als we goed luisteren naar de verhalen uit de wijk en belangrijke waarden toekennen aan de thema’s die in deze gesprekken voorbij komen, dan kunnen we bepalen wat we moeten toevoegen om een wijk veerkrachtiger te maken. Dan komen we tot de juiste waardeproposities passend bij die wijk. Het kan zijn dat een nieuw zorggebouw of een multifunctioneel wijkcentrum een beweging in gang zet, maar zorgzame gemeenschappen creëren we niet enkel met nieuw vastgoed. Soms kunnen nieuwe ontwikkelingen ook heel goed in bestaande wijken en complexen worden ingeweven.
Bij HevoFame pakken we participatie al jaren heel serieus aan. We gaan bij elk project eerst het gesprek aan met de mensen waar het om gaat. De kunst is daarbij om zelf niet te veel aan het woord te zijn, maar vooral goed te luisteren. Te luisteren naar de verhalen van mensen uit de wijk. Alleen op die manier kunnen we aansluiten bij de lokale vraag. Alleen op die manier komen we tot de juiste oplossingen.