De weg naar stikstofvrije bouw ligt open

| Door Klementine Vis

Stikstofvrij bouwen is binnen handbereik. Dat stelt Daan Bruggink. De biofilisch architect deelt zijn ecologische toekomstvisie tijdens het Circulair Vastgoed Congres 2023.

Daan Bruggink, ORGA Architect

[Door: Ivo van der Hoeven, redactie IVVD]

Biofilisch en biobased bouwen heeft de toekomst. Dat verkondigde Daan Bruggink al in 2007 toen hij het biofilisch architectenbureau ORGA Architect oprichtte. In die tijd was Bruggink nog een roepende in de woestijn. Inmiddels is de tijdsgeest veranderd en wordt zijn visie op biofilisch en biobased bouwen steeds meer omarmt. Tijdens het Circulair Vastgoed Congres van IVVD op 28 juni gaat de architect dieper in op het onderwerp stikstofvrij bouwen. Hij vertelt waarom dit zo belangrijk is en wat hiervoor de randvoorwaarden zijn. Ook laat hij inspirerende voorbeelden zien van biobased en biofilische gebouwen.

Andere kijk
‘Stikstofvrij bouwen is echt binnen handbereik’, stelt Bruggink. ‘Maar dat vraagt wel om een andere kijk op materialen en het bouwproces. We moeten af van de vervuilende, energie-intensieve materialen en toe naar lichte, natuurlijke materialen. Als we gebruikmaken van biobased materialen, dan scheelt dat enorm in de CO2- en stikstofuitstoot. Zowel in de productie als op de bouwplaats zelf. Op termijn kunnen we zelfs toegroeien naar materialen met een negatieve stikstofuitstoot, naar materialen die in de loop van hun levensduur CO2 opnemen in plaats van uitstoten.’

Hout is volgens Bruggink de kern in dit verhaal. ‘Houtbouw is de laatste jaren sterk in ontwikkeling. We zijn hout echt opnieuw aan het ontdekken in de bouw. Zo zijn er allerlei nieuwe houtmethodes op de markt gekomen, van houtskeletbouw tot CLT en het kolom-liggersysteem. Een belangrijke ontwikkeling, waar nog veel meer uit te halen is. We gebruiken nu nog slechts 60% van het beschikbare hout in Europa. Er is dus nog voldoende groeiruimte.’

‘Met de komst van de CO2-taks wil je echt geen traditionele baksteen meer gebruiken.’

CO2-taks
Niet alleen zorgt houtbouw voor gezondere gebouwen waarin mensen zich prettiger voelen; het wordt op termijn, door nieuwe wet- en regelgeving, ook goedkoper en makkelijker om met hout te bouwen. Bruggink: ‘De CO2-taks zit eraan te komen. Dan hebben ontwikkelaars en bouwers die nog steeds met energie-intensieve materialen werken een groot probleem. Dan wil je echt geen traditionele baksteen meer gebruiken.’ De mensen in de bouw weten dit ook, denkt Bruggink, maar de bouwwereld is behoorlijk conservatief. ‘Het heeft tijd nodig om naar een biobased bouweconomie toe te groeien.’

Toch verwacht Bruggink dat alle Vinex-wijken over vijf tot tien jaar uit hout worden opgetrokken. ‘De bouw kan dan veel sneller gerealiseerd worden. Het materiaal is lichter en gezonder en er hoeft minder gegraven en getild te worden. Als we de werkzaamheden op de bouwlocatie dan ook nog elektrificeren, dan kunnen we echt grote stappen zetten. De stikstofproblematiek hebben we dan niet meer, want je stoot niets meer uit.’

Gezonde gebouwen
Ook in de zorg en de kantorenmarkt gaat biobased en biofilisch ontwerpen de komende jaren een grote vlucht nemen, verwacht Bruggink. ‘Er komt steeds meer aandacht voor de gezonde werknemer en gezonde gebouwen. Dat begint met het binnenhalen van groen, maar gaat op termijn ook richting biobased bouwen met hout en andere natuurlijke materialen. Dat vraagt aan de voorkant een extra investering, maar die investering verdien je dubbel en dwars terug tijdens de exploitatiefase. Er zit zoveel meer kwaliteit in deze gebouwen. De gebruikers zijn daardoor gezonder, gelukkiger en productiever.’


Circulair Vastgoed Congres, 28 juni 2023

Bekijk het programma en de andere sprekers.