COLUMN door Wim Fieggen
Globalisering loopt tegen grenzen aan. De opkomst van het nationalisme in de wereld, in allerlei vormen en in vele landen, is daarvan het meest duidelijke signaal. ‘Eigen land eerst’ lijkt de tegenhanger van globalisering te zijn. Het is een onbegaanbare weg, want sommige problemen kan je echt alleen met elkaar oplossen. De exploitatie van de Aarde loopt namelijk ook tegen grenzen aan, is er in feite al ruim overheen.
Earth Overshoot Day viel in 2019 op 29 juli. Het is de dag waarop de mens zijn natuurlijke bronnen sneller heeft verbruikt dan de aarde ze in één jaar kan vervangen of reproduceren. In 1970, nog maar vijftig jaar geleden, lag deze dag nog aan het einde van het jaar. Sindsdien valt hij elk jaar eerder.
‘Veranderen. Het is mogelijk. Ik ben weer nieuwsgierig geworden naar de toekomst’
Duurzaamheid wordt vaak aangeduid als een containerbegrip, maar dat is het niet. Het is een paraplu voor alles wat met duurzaam leven te maken heeft en dat is veel. Het betreft een denkwijze die te omschrijven valt als ‘niet meer het exploiteren van de Aarde, maar er verantwoordelijkheid voor nemen’. Daarvoor moet er veel veranderen. Covid-19 veranderde veel in ons dagelijkse leven. Niet meer reizen, niet meer vliegen, afstand houden maar toch contact houden met anderen. Thuiswerken. Het is mogelijk. Samen het virus verslaan. Het is mogelijk. Door Covid-19 viel Earth Overshoot Day in 2020 later, op 22 augustus. Veranderen. Het is mogelijk. Wat kan er nog meer? Ik ben weer nieuwsgierig geworden naar de toekomst. Hoe mooi is dat?
Ik ben sinds 2006 intensief bezig met duurzaamheid in de gebouwde omgeving en heb mij vaak afgevraagd of duurzaamheid wel wortel zou schieten. Het ging allemaal zo traag. Nu kijk ik daar anders tegenaan. De mensheid begrijpt steeds beter dat er grenzen zijn aan de exploitatie van de Aarde en zoekt naar alternatieven. Denk aan de energietransitie. De afgelopen maanden zien we Europa, China, Japan en vele andere landen hun commitment aan het Parijs Akkoord met stevige plannen bevestigen. De Verenigde Staten zijn ook weer terug van weggeweest.
De energietransitie wordt een bijzondere krachtige beweging. Naast de energietransitie is ook de circulaire economie aan het ontwaken. Het aantal circulaire oplossingen neemt dagelijks toe, ook in de gebouwde omgeving. Het bewustzijn is sterk groeiende. Dat is ook hard nodig, willen wij Earth Overshoot Day weer terugbrengen naar het eind van het jaar.
Duurzaamheid heeft ook een vertaling gevonden in Social Impact Investing. In het maatschappelijk vastgoed kennen wij dit begrip al langer als Maatschappelijk Rendement: de positieve bijdrage van een investering aan de samenleving. Pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen omarmen het concept Social Impact nu met kracht. Het is onderdeel geworden van hun investeringsbeslissingen. Met duurzaamheid deden ze dat al door hun portefeuille met beleggingen om te bouwen naar een portefeuille met duurzame beleggingen. Ik heb dit jaar verschillende berichten gezien dat grote pensioenfondsen hun beleggingen in fossiele brandstoffen hebben afgebouwd. Ze richten zich nu meer op duurzaam geproduceerde energie. Veranderen. Het is mogelijk.
Stimuleren. Dat is ook mogelijk. Hoe komen we uit de huidige recessie? Alom wordt de route gekozen van het stimuleren van een duurzame economie. De energietransitie staat daarin centraal. Zou Covid-19 het Tipping Point blijken te zijn? In ieder geval heeft duurzaamheid definitief wortel geschoten.
Wim Fieggen is directeur IVVD met een professionele achtergrond van vele jaren in vastgoedsturing en duurzaamheid bij vastgoedfondsen.