Duurzaamheid overheersend thema bij Nationale Trendradars

| Door IVVD

Wim Fieggen, directeur IVVD – Dit jaar heb ik voor IVVD de Nationale Trendradar mogen doen voor de vier segmenten waarin wij als IVVD actief zijn. Vastgoedprofessionals bij gemeenten, woningcorporaties, zorg- en onderwijsinstellingen zijn het erover eens dat duurzaamheid het thema is voor de komende jaren. Maar duurzaamheid is een breed begrip en per segment liggen de accenten anders.

Dit jaar heb ik voor IVVD de Nationale Trendradar mogen doen voor de vier segmenten waarin wij als IVVD actief zijn. Vastgoedprofessionals bij gemeenten, woningcorporaties, zorg- en onderwijsinstellingen zijn het erover eens dat duurzaamheid het thema is voor de komende jaren. Maar duurzaamheid is een breed begrip en per segment liggen de accenten anders.

Wim Fieggen is directeur IVVD met een professionele achtergrond van vele jaren in vastgoedsturing en duurzaamheid bij vastgoedfondsen.

Gemeenten ervaren het als de overheersende trend dat zij de voorbeeldrol bij de energietransitie op zich moeten nemen. Zij moeten niet alleen aan burgers, organisaties en bedrijven ambities opleggen, maar die zélf ook waarmaken. Het doel is dat het gemeentelijk vastgoed al in 2040 energieneutraal is. De inzet is maximale energiebesparing in het vastgoed om te voorkomen dat de gemeente bij inkoop van duurzame energie anderen in de weg zit. Een andere belangrijke trend voor gemeenten is circulair vastgoed. Ook daar speelt de voorbeeldrol van gemeenten bij circulair gebruik van materialen en de circulaire wijze waarop je een gebouw inricht en gebruikt. Vastgoedprofessionals erkennen dat er met professionalisering van de eigen vastgoedorganisatie overigens nog wel wat stappen te zetten zijn.

Energietransitie is ook bij woningcorporaties het grote thema. De trend is het woningbezit van het aardgas afhalen. Bij nieuwbouw is aardgasloos sowieso de standaard geworden. Het energieverbruik van nieuwe sociale woningbouw zal daarom volledig elektrisch zijn en voor 100% lokaal duurzaam opgewekt. Voor de bestaande woningenportefeuille is het vooral het financiële plaatje dat nog niet lekker zit. De wil is er zeker, maar de aanpak is nog niet eenduidig. Op projectniveau zijn er vele initiatieven, maar de grote opschaling laat nog op zich wachten. Daarvoor is industrialisering van de renovatie van sociale huurwoningen nodig. Om een doorbraak in het kostenplaatje van de renovatie van het woningbezit te realiseren, is het cruciaal dat woningcorporaties samenwerken. Bij de programmering voor de Woningcorporatie Dag 2019 kwam ik veelbelovende initiatieven tegen. Een kwestie van tijd?

Ook voor zorginstellingen is het duidelijk dat de energietransitie niet aan hun deur voorbijgaat. Zij zijn zich ervan bewust dat banken er bij financiering van het vastgoed steeds meer van uitgaan dat duurzaamheid integraal is opgenomen in de gebouwkwaliteit. De gedachte hierachter is dat duurzame gebouwen de norm worden en dat daarmee andere gebouwen een grotere kans op leegstand hebben, met een risico-opslag als gevolg. Duurzaamheid is voor zorginstellingen niet alleen energietransitie, maar belangrijke trends zijn zeker ook een gezonde omgeving en een woningvoorraad die goed voorbereid is op zorg. Naast duurzaamheid is hét thema ‘minder stenen en betere zorg’. Digitalisering en vergaand gebruik van techniek zullen dat mogelijk maken.

Wat betreft ‘minder stenen’ staat mij nog helder voor ogen een gesprek over certificering met een vastgoedprofessional bij een onderwijsinstelling. Hij vertelde mij verbaasd te zijn dat hij geen ‘duurzaamheidspunten’ kon verdienen voor niet gebouwde vierkante meters, want wát is er nu duurzamer dan vierkante meters die je niet hoeft te bouwen. Hij gaf daarmee treffend aan dat efficiënte gebouwen cruciaal zijn bij het realiseren van duurzaamheidsdoelstellingen. Naast niet gebouwde vierkante meters zijn vooral gezonde en veilige onderwijsgebouwen de trend. Circulariteit lijkt bijna net zo belangrijk te zijn als energieneutraliteit. In onderwijsgebouwen groeit tenslotte de volgende generatie beslissers op.

Klik op de cover om de verschillende Nationale Trendradars te lezen.