Vanaf 1 januari tot vandaag heeft de mensheid al net zoveel van de natuur gebruikt als de planeet dit hele jaar kan regenereren. Daarom is het vandaag Earth Overshoot Day.
De Earth Overshoot Day vindt dit jaar weer veel te vroeg plaats, waardoor de uitputting van de planeet versneld wordt. Onze economie is op de grondstoffen van onze planeet gebaseerd, dus alle landen zijn in gevaar, maar vooral de landen die ecologisch zo overbelast zijn als Nederland. Er zijn echter bruikbare manieren om #MoveTheDate of Earth Overshoot Day te verplaatsen, niet alleen om de klimaat- en biodiversiteitscrisis te bestrijden, maar ook om het eigen land, de eigen stad of het eigen bedrijf te beschermen.
Budget van dit jaar is op
Vanaf 1 januari tot vandaag heeft de mensheid al net zoveel van de natuur gebruikt als de planeet dit hele jaar kan regenereren. Daarom is het vandaag Earth Overshoot Day. Overschrijding is de onderliggende oorzaak van de meeste milieuproblemen, van biodiversiteitsverlies tot ontbossing, water- en luchtvervuiling, ineenstorting van de visserij. Bovendien leidt de ophoping van broeikasgassen in de atmosfeer tot opwarming van het klimaat, met steeds wildere weerpatronen tot gevolg.
Belasting biosfeer
De almaar groeiende menselijke consumptie, die de biosfeer zwaar belast, is wellicht het op één na grootste risico waarvoor de mensheid zich in de 21e eeuw geplaatst ziet. Dit risico wordt slechts overtroffen door één ander: dat niet snel genoeg en voldoende adequaat wordt gereageerd. Tragisch genoeg stellen de meeste steden, bedrijven en landen – waaronder Nederland – zich bloot aan dit risico.
Nederland gebruikt teveel
Volgens de National Footprint and Biocapacity Accounts, gebaseerd op de laatste VN statistieken, die ook Earth Overshoot Day bepalen, gebruiken de inwoners van Nederland 6,2 keer meer van de natuur dan de Nederlandse ecosystemen kunnen regenereren. Het is alsof de Nederlanders 6,2 Nederlanden gebruiken. 70% van dat gebruik zijn de koolstofemissies door het gebruik van fossiele brandstoffen. Bovendien is de Nederlandse netto-invoer van voedsel aanzienlijk: de Nederlandse voedselconsumptie overtreft het regeneratievermogen van de Nederlandse landbouwgebieden en het zeeareaal met meer dan 90%. Dit betekent dat Nederland nu slechts ongeveer de helft van de hoeveelheid voedsel die haar inwoners consumeren, zelf kan verbouwen.
Ver verwijderd van planeetvriendelijke samenleving
“Het is onduidelijk of Nederland de vastberadenheid heeft om zich adequaat voor te bereiden op de voorspelbare toekomst van klimaatverandering en grondstofbeperkingen”, zegt Mathis Wackernagel, voorzitter van Global Footprint Network. “Hoewel er in Nederland goede inspanningen worden geleverd, zoals het verhogen van de energie-efficiëntie van huizen, of het geven van de voorkeur aan de fiets als dominante vervoerswijze, is het land over het geheel genomen nog ver verwijderd van een planeetvriendelijke samenleving.”
Voor energiesystemen zijn er veel mogelijkheden om radicaal koolstofvrij te worden. Wat veel minder duidelijk is, is hoe we de Nederlanders en de rest van de mensheid binnen de planetaire grenzen kunnen voeden. Gezien dit gebrek aan kennis is Global Footprint Network verheugd om een vierjarige onderzoekssamenwerking aan te kondigen met de onderzoeksgroep Circulaire Voedselsystemen van Wageningen Universiteit, die dit najaar van start gaat. Het doel van deze nieuwe samenwerking is om manieren te onderzoeken om de hele mensheid te voeden binnen het ecologische budget van onze planeet Aarde.