Exasun ontwikkelt recyclebare zonnepanelen

| Door Dieuwke van Vuure

Het Nederlandse bedrijf Exasun maakt niet alleen gifvrije zonnepanelen die twee keer zo lang meegaan dan gebruikelijk, het ontwikkelt ook zonnepanelen die afvalvrij zijn. Jan-Jaap van Os, Technisch Directeur: ‘Als hun levensduur is verstreken, worden ze gedemonteerd. De onderdelen kunnen weer op component niveau worden hergebruikt.’

‘Als je opereert in een markt die om duurzaamheid draait, hoort het streven naar gifvrij en afvalvrij er wat ons betreft gewoon bij’, vertelt Technisch Directeur en medeoprichter Jan-Jaap van Os van Exasun. Het innovatieve bedrijf heeft een route uitgestippeld: ‘We wilden de panelen eerst een langere levensduur geven van minimaal 30 jaar en daarna gifvrij maken. Dat is allebei gelukt.’

Nu is Exasun met partners DSM en TNO bezig een cradle-to-cradle-paneel te ontwikkelen. ‘Dat kun je op componentniveau uit elkaar halen en ook weer op componentniveau hergebruiken. De zonnecellen, het glas en de overige materialen kun je dus weer opnieuw gebruiken.’ De meerwaarde die in de materialen is gestopt, blijft zoveel mogelijk behouden. Naar verwachting kunnen de recyclebare panelen vanaf de zomer van 2022 geleverd worden.

X-ROOF
Voor Exasun is een hoog ambitieniveau vanzelfsprekend, maar 90% van de wereldwijde productie van zonnepanelen vindt plaats in China. ‘Daar zit de grootste afzetmarkt ook’, vertelt Van Os. ‘China staat vol met grote zonnevelden. Daarop worden de meeste panelen ontwikkeld, vandaar dat ze ook steeds groter worden. De kostprijs is het allerbelangrijkste. Kwaliteit veel minder, laat staan circulariteit.’

In Europa is er volgens hem een sterkere residentiële markt. ‘Er is veel minder ruimte, dus hier is men veel meer bezig met het integreren van zonnepanelen. Elon Musk heeft natuurlijk zijn Tesla Solar Roof bedacht, maar in Europa zijn we daar al veel verder mee.’ Zo heeft Exasun X-ROOF ontwikkeld, een systeem waarbij de zonnepanelen als dakpannen op horizontale rails liggen en elkaar een stukje overlappen. Als je toch je dak moet vervangen of nieuw bouwt en ook zonnepanelen overweegt, is X-ROOF inmiddels concurrerend met dakpannen met panelen erboven op.’Het scheelt een heleboel CO2-uitstoot, want betonnen dakpannen zijn behoorlijk vervuilend. Het dak verdient zichzelf terug met de elektriciteit die je ermee opwekt en ziet er ook nog eens mooier uit.’

Jan-Jaap van Os, technisch directeur en medeoprichter van Exasun

Circulair aanbesteden
Het bedrijf ziet zich eigenlijk meer als producent van bouwmaterialen met stekkers, vertelt Van Os: ‘Als je die aanvliegroute hebt, is het logisch dat je panelen langer meegaan. Een dakpan gaat soms wel vijftig jaar mee. Daarom gaan onze geïntegreerde dakpanelen minstens dertig jaar mee, zo ook ons nieuwe X-TILE zonnepaneel wat eenvoudig tussen de dakpannen geplaatst kan worden.’ Maar het gaat verder, ze leveren ook zonnegevels. ‘In het Midden-Oosten hebben we pas nog een groene gevel voor een ziekenhuis geleverd.’ De panelen zijn verkrijgbaar in allerlei kleuren.

En ze zijn dus gifvrij. Bij Chinese panelen worden de cellen meestal gesoldeerd in een string. In dat soldeer zit lood en dat is giftig. ‘Wij verlijmen de cellen, dus lood is niet nodig.’ Ook andere schadelijke stoffen zoals PFAS en fluor vermijdt Exasun. ‘Mensen denken misschien dat fluor gezond is omdat het in tandpasta zit, maar het is een zwaar gif. Het gros van de panelen heeft aan de achterzijde een kunststoffolie dat fluor bevat. Wij hebben dat vervangen door glas.’

Overigens ziet Van Os dat niet alleen in China de prijs doorslaggevend is, maar ook hier. In tegenstelling tot haar in-dak zonnepanelen kan Exasun voor haar gewone opdak zonnepanelen hier niet mee concurreren. ‘Opdrachtgevers zouden veel hoger moeten inzetten op circulair aanbesteden. Daag de markt maar uit.’