Wonen Limburg kiest bij flats voor onorthodoxe manier van verduurzamen. Ze volgen niet de wetten van de Trias Energetica en brengen niet eerst het energieverbruik omlaag om pas daarna energie op te wekken.
Met een unieke warmtepomp gebaseerd op koudetechniek uit de industrie haalde Wonen Limburg verschillende wooncomplexen van het gas af. Speciaal voor deze woningcorporatie ontwikkelde Servex Koel en Vriestechniek een unieke tweestaps hoge-temperatuurwarmtepomp. Een Plug and Play-toepassing om gebouwen in één keer van het gas af te halen.
Zes wooncomplexen in Venray en Weert zijn inmiddels voorzien van de nieuwe hoge-temperatuurwarmtepomp van Servex. En wellicht volgen er nog meer. ‘We zijn zeer tevreden over hoe de installaties draaien’, stelt Haico Offermans, projectmanager Energietransitie bij Wonen Limburg.
Met de warmtepomp van Servex kan ouder vastgoed eenvoudig worden verduurzaamd zonder hoge uitgaven aan isolatie en renovatie en met weinig overlast voor de bewoners. Offermans: ‘Wij moeten als woningcorporatie constant de afweging maken tussen bijvoorbeeld de hoogte van de noodzakelijke investering, de resterende levensduur van een woning of complex en de overlast die gepaard gaat met de werkzaamheden. Voor vastgoed uit de jaren zestig en zeventig is isoleren in onze optiek niet altijd de beste oplossing, want de kosten zijn hoog en het zorgt voor veel overlast. Vandaar dat we op zoek zijn gegaan naar een passend alternatief.’
Collectieve warmtepomp
Uiteindelijk kwam Wonen Limburg in 2019 uit bij Servex. Deze specialist in koel en vriestechniek had net een paar maanden daarvoor hun eerste tweestaps-luchtwarmtepomp geleverd aan een kuikenbedrijf in het Brabantse Veldhoven. ‘Wonen Limburg vond onze warmtepomp zeer interessant en vroeg of we ook een collectieve warmtepomp konden ontwikkelen voor in de woningbouw’, vertelt Wil van de Kerkhof, technisch directeur van Servex. ‘De grootste uitdaging hierbij was om de warmtepomp geluidsarm te maken. Dat is ons met behulp van een geluidsisolerende omkasting heel aardig gelukt.’
In één dag geplaatst
De hoge-temperatuurwarmtepomp van Servex is opgebouwd uit twee warmtepompunits van 250 kW. Hiermee kan de warmtepomp zelfs bij een buitentemperatuur van min twintig graden in twee stappen nog steeds water van tachtig graden leveren. Van de Kerkhof: ‘Het grote voordeel hiervan is dat in een bestaand gebouw de cv-buizen en radiatoren niet vervangen hoeven te worden. En doordat de warmtepomp warmte onttrekt aan de buitenlucht, zijn er ook geen grondboringen nodig. Dat maakt de plaatsing relatief eenvoudig. Bovendien zijn de warmtepompen modulair koppelbaar, je kunt de capaciteit van het geheel heel makkelijk uitbreiden.’
De warmtepomp van Servex is ondergebracht in een geluidsisolerende omkasting met de maat van een 20 voets zeecontainer. Die kan in één dag met een kraan tegen de kopgevel van een appartementencomplex worden geplaatst. Dan hoeven alleen de leidingen nog doorgekoppeld te worden en klaar-is-Kees. Offermans: ‘Het is een kwestie van de gaskraan dichtdraaien en de kraan van de warmtepomp openzetten. De bewoners merken er niks van. We hoeven enkel in de appartementen de meterkast aan te passen en het gasfornuis te vervangen voor een inductiekookplaat. Daar zijn we één dag per appartement mee bezig. De overlast is dus zeer beperkt.’
Met deze techniek kiest Wonen Limburg niet voor de meest onorthodoxe manier van verduurzamen, weet Offermans. ‘We volgen hiermee niet de wetten van de Trias Energetica. We brengen niet eerst het energieverbruik omlaag om pas daarna energie op te wekken. Maar het is voor ons wel een goede techniek om complexen te verduurzamen. Het is een ideale Plug and Play-oplossing die zich voor ons inmiddels duidelijk bewezen heeft.’
Interessante businesscase
Met een geschatte levensduur van minimaal 25 jaar en een terugverdientijd van twintig jaar is de nieuwe warmtepomp van Servex nu al interessant voor woningcorporaties. Maar volgens Offermans wordt de businesscase op termijn alleen maar gunstiger. ‘We zijn nu nog echt aan het pionieren met deze techniek. Servex voert nog regelmatig verbeteringen door aan de warmtepomp, waardoor de rendementen hoger worden. En met de almaar stijgende energieprijzen wordt het plaatje sowieso gunstiger. Gas gebruiken we helemaal niet meer in deze complexen en de elektra die we gebruiken voor de warmtepomp, wordt voor een belangrijk deel opgewekt door de zonnepanelen op het dak. Daarmee is het voor ons een heel interessant verhaal.’
Inmiddels hebben ook andere woningcorporaties bij Servex aangeklopt en het bedrijf is dan ook met meerdere partijen in gesprek. Van de Kerkhof: ‘In januari hebben we onze nieuwe productiehal voor warmtepompen in Panningen in gebruik genomen. Hier willen we op termijn meerdere warmtepompen per week produceren.’ De focus van het bedrijf ligt nu eerst op het verkrijgen van de nodige certificaten. ‘We zijn volop bezig met metingen voor een gelijkwaardigheidsverklaring. Als die eenmaal verkregen is, willen we verder opschalen. Onze warmtepomp is niet alleen interessant voor de woningbouw, ook scholen, zorginstellingen en kantoren kunnen met deze techniek verduurzaamd worden. Wij denken met onze collectieve warmtepompen Nederland versneld van het gas af te kunnen halen.’
Snel stappen zetten
Offermans sluit niet uit dat Wonen Limburg op termijn nog meer installaties van Servex gaat plaatsen, maar durft nog geen aantallen te noemen. ‘We zijn voor ons hele bezit de verschillende parameters aan het bekijken en maken aan de hand daarvan een strategische planning voor het verduurzamen van al ons vastgoed. Ik denk dat we nog meerdere complexen met deze collectieve warmtepompen kunnen verduurzamen. Zo kunnen we relatief snel stappen zetten zonder heel ingrijpende aanpassingen aan het vastgoed.’