Hoe kunstmatige intelligentie helpt bij het oplossen van de woningnood

| Door Dieuwke van Vuure

TNO heeft een artificiële intelligentie-tool ontwikkeld die de mogelijkheden van snelle vastgoedtransformaties in kaart brengt. Deze tool helpt gemeenten meer regie te krijgen over hun woonbeleid.

In steden en dorpen in Nederland is een nijpend woningtekort en tegelijkertijd veel leegstand van kantoren en winkels. Die combinatie vraagt om snelle vastgoedtransformaties. In de praktijk blijken deze transformaties echter moeizame en langdurige processen. Veel gemeenten missen simpelweg de capaciteit en data om alle voor vastgoedtransformaties benodigde informatie goed in beeld te brengen.

Om vastgoedtransformaties toch de benodigde boost te geven, heeft TNO de Smart Building Transformation Identifier (SBTI) ontwikkeld. Dat is een tool die met behulp van artificiële intelligentie (AI) kan aangeven welke gebouwen het meest geschikt zijn om na een verbouwing toegevoegd te worden aan de woningvoorraad.
‘De AI-tool betreft nu nog een prototype’, stelt Rowie Huijbregts van TNO die mee heeft gewerkt aan de ontwikkeling van de tool. ‘In de eerste versie gaat het om een kaart van Nederland met visuele weergave van gebouwen waarvan de kans groot is dat ze zich goed lenen voor een transformatie. De tool beantwoordt in zekere zin vooral de ja/nee-vraag. Onze ambitie is om het AI-model met extra datasets rijker te maken. Dan kan het model niet enkel de ja/nee-vraag beantwoorden, maar bijvoorbeeld ook aangeven welk type woningen er in het vastgoed het beste gerealiseerd kan worden en wat hierbij de ideale woningmaat is.’

TNO speelt met de nieuwe tool in op beleid van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Huijbregts: ‘Er is in de zomer een Nationaal Transformatieplan uitgebracht waarin Hugo de Jonge aangeeft dat 15% van de 100.000 woningen die jaarlijks gerealiseerd moeten worden, op basis van transformatie moet zijn. Dat gaat dus om 15.000 woningen. Deze opgave zullen vooral de gemeenten moeten oppakken, zij hebben de uitvoeringskracht.’

Volgens Huijbregts wachten veel gemeenten nu nog vaak op initiatieven uit de markt als het om vastgoedtransities gaat. ‘Het is voor veel gemeenten een hele zoektocht hoe ze dit thema het beste op kunnen pakken. Wij denken dat onze tool daarbij kan helpen. Met ons AI-model krijgen ze meer regie over hun woonbeleid.’
Als gemeenten sneller en makkelijker in beeld krijgen welke leegstaande panden geschikt zijn voor transformatie, dan is er ook meer strategievorming mogelijk, stelt Huijbregts. ‘Bovendien kunnen ze initiatieven uit de markt dan heel simpel naast hun eigen inventarisatie en strategie leggen. Daardoor kunnen ze gerichter meedenken met de markt en bijsturen waar dat nodig is.’

De stip aan de horizon is voor TNO een website waarop het transformatiepotentieel van al het leegstaande vastgoed in Nederland is terug te vinden. Het prototype van de Smart Building Transformation Identifier is hier een eerste aanzet voor. Huijbregts: ‘Wij hebben nog veel meer data nodig waarmee we ons model kunnen verrijken. TNO gaat dan ook graag de samenwerking aan met gemeenten die al langer bewust bezig zijn met het verzamelen van data rondom transformaties en die hier een goed beeld van hebben.’

Wie meer wil weten over de mogelijkheden van de Smart Building Transformation Identifier, kan contact opnemen met Rowie Huijbregts of Devin Diran van TNO.