De vergrijzing in Nederland neemt in de komende jaren dermate grote vormen aan dat snel actie vereist is om het zorgvastgoed op orde te krijgen. Woonzorg Nederland wil daar in de komende jaren fors in investeren, maar kan dit niet alleen. Er is veel meer inzet nodig van overheden, beleggers en zorgpartijen om er samen voor te zorgen dat kwaliteit en omvang van het zorgvastgoed aansluit bij de vraag van senioren.
In 2035 is een op de vier Nederlanders ouder dan 65 jaar. Een derde van deze 65-plussers, anderhalf miljoen mensen, is dan zelfs 80 jaar of ouder. Het aantal 65-plussers blijft vervolgens naar verwachting stabiel tot 2060. Deze demografische ontwikkeling heeft grote gevolgen voor de woningmarkt. Want het aantal ouderen neemt niet alleen toe, zij hebben andere wensen en worden als gevolg van overheidsbeleid ook geacht zo lang mogelijk zelfstandig te blijven wonen. Het verpleeghuis is alleen toegankelijk op het moment dat zelfstandig wonen echt niet meer verantwoord is.
Nieuwe collectieven
Woonzorg Nederland ziet een nieuwe kwalitatieve vraag. Moderne senioren beslissen in de ‘derde levensfase’ het liefste zelf waar, hoe en met wie zij wonen. Er is een groeiende groep die voor een collectieve woonvorm kiest: met leeftijdgenoten, al dan niet met gedeelde interesses, in een sociaal kader en met zorg en welzijn in de buurt. Dat stelt hen in staat om andere mensen te ontmoeten, samen activiteiten te ondernemen en als het moet, terug te vallen op de nodige zorg. Er zijn nog te weinig van dergelijke collectieve woonvormen in Nederland en Woonzorg Nederland wil daar een impuls aan geven. Ze verhogen de kwaliteit van leven van senioren, helpen fysiek en mentaal gezond te blijven en, niet onbelangrijk, het stimuleert de doorstroming op de woningmarkt en beperkt de zorgkosten.
Nijpende situatie
Naast een kwalitatieve vraag ziet Woonzorg Nederland op korte termijn een schrijnend tekort ontstaan aan plekken voor intramurale zorg. Voor mensen die het niet meer zelfstandig redden. Een tekort aan geschikte woonvormen en een tekort aan verpleegkundigen leidt ertoe dat een deel van de mensen die zorg nodig hebben, niet in een verpleeghuis terecht kunnen. Door de snel toenemende vergrijzing wordt deze situatie alleen maar nijpender. Op dit moment bedraagt de totale bezetting ongeveer 116.000 intramurale plekken. Als de verwachte bevolkingsgroei onder 80-plussers hierop wordt losgelaten, bedraagt de groei in het meest optimistische scenario 18.000 intramurale plekken (1500 plekken per jaar tot 2030 en daarna stabilisatie).
Verandering urgent
Er is snel een inhaalslag nodig om het zorgvastgoed in kwaliteit en omvang te verbeteren. Maar Woonzorg Nederland constateert dat het lastig is om projecten van de grond te krijgen. Dat geldt voor zowel nieuwbouw als renovatie van vastgoed voor zware zorg. Overheden remmen de realisatie van nieuw zorgvastgoed af, zorginstellingen en investeerders begrijpen elkaar niet. Met de huidige budgetten moet het in beginsel mogelijk zijn om rendabele investeringen van de grond te krijgen, maar dan moet er snel iets veranderen ten opzichte van de huidige situatie.
Schatplichtig
Woonzorg Nederland roept overheden op hun rol te pakken door nieuwbouw en renovatie van vastgoed voor zware zorg te stimuleren en om in de groeiende vraag naar collectieve woonvormen te voorzien. De gevolgen van de vergrijzing en daarmee de consequenties op het gebied van vastgoed moet veel meer prioriteit krijgen. Marktpartijen moeten inzien dat zorgvastgoed in de komende decennia een groeimarkt zal blijven. Zorg- en welzijnspartijen zullen nieuwe arrangementen moeten bedenken die passen bij de vraag van senioren. Woonzorg Nederland wil daar zelf intensief bij betrokken zijn en is bereid fors te investeren in meer en beter zorgvastgoed in Nederland.
White paper
Voor meer verdieping over dit onderwerp verwijzen we u graag naar de white paper ‘nieuwe arrangementen wonen, zorg en welzijn’. Dit white paper is gebaseerd op een onderzoeksrapport over zorgvastgoed. Woonzorg Nederland stelt de onderzoeksresultaten beschikbaar.