In de gemeente Hillegom wordt gewerkt aan woonzorgzone Elsbroek-Zuid, een inclusieve wijk voor jong en oud, gezinnen en alleenstaanden en voor mensen met en zonder zorgvraag. AM heeft de derde fase van deze wijk ontwikkeld. Welzijn, zorg en wonen zijn goed op elkaar afgestemd.
Met de realisatie van de woonzorgzone geeft gemeente Hillegom een eigentijds antwoord op de groeiende vraag naar zorgwoningen, levensloopgeschikte woningen en goed toegankelijke buurten voor ouderen en mensen met en zonder beperking. Anneke Speelman is als senior ontwikkelaar samen met collega Patrick van Schalkwijk bij AM verantwoordelijk voor de derde fase van dit project. In totaal gaat het om 41 zorgappartementen, 35 levensloopbestendige appartementen en 45 grondgebonden woningen.
Samenlevingsvormen
Speelman ziet in Nederland een groeiende vraag naar meer huisvesting en goede voorzieningen voor ouderen. Om dit te faciliteren komen er steeds meer projecten van de grond. AM ziet de inclusieve stad als passend antwoord voor de wijze waarin mensen willen samenleven en samenwonen in de toekomst. ‘Wij gaan voor de combinatie van jong en oud, voor mensen met en zonder beperking. Samenlevingsvormen waarin welzijn, wonen en zorg samenkomen. In de laatste fase van de gebiedsontwikkeling Elsbroek-Zuid willen we juist die combinatie goed neerzetten.’
Eerstelijnsvoorzieningen
In de eerste fase van Elsbroek-Zuid is verpleeghuis Bloemswaard gerealiseerd met onder meer een centrum met diverse eerstelijnsvoorzieningen. Daarna zijn in de tweede fase seniorenwoningen gebouwd. In de derde fase staan een woonzorgcomplex, levensloopbestendige woonappartementen en grondgebonden woningen op de rol.
Anneke Speelman: ‘Groeiende vraag naar huisvesting en voorzieningen voor ouderen’
Speelman: ‘Het woonzorgcomplex zou ik willen bestempelen als een ‘verzorgingshuis nieuwe stijl’, verzorgd wonen voor mensen die behoefte hebben aan extra ondersteuning. Voor alleenstaanden, maar ook voor echtparen. Voor ouderen, maar ook jongvolwassenen met bijvoorbeeld niet-aangeboren hersenletsel. Naast het complex verzorgd wonen ontwikkelen we een appartementencomplex waar mensen met een rollator of rolstoel fijn kunnen wonen. De grondgebonden woningen zijn in principe bedoeld voor gezinnen en jonge mensen.’
Drempelloos
AM geeft met woonzorgzone Elsbroek-Zuid uitvoering aan twee kernthema’s: Gelukkig leven en Inclusieve stad. ‘De wijk wordt geheel ouderenvriendelijk’, stelt Speelman. ‘Het openbaar gebied is dadelijk drempelloos, zodat mensen met rollator of rolstoel eenvoudig kunnen bewegen. Er komen goede voorzieningen op het gebied van zorg en welzijn, en ook de overige voorzieningen in de wijk, zoals een kapper, pedicure, en winkels voor de alledaagse boodschappen, zijn aanwezig. Daarnaast worden ontmoetingen tussen de bewoners gefaciliteerd met allerhande ontmoetingsruimten. Zo komen er groene openbare ruimten met wandelpaden en een speeltuin met terras.’
Comfortability-app
Samenleven en samen werken zijn belangrijk thema’s in Elsbroek-Zuid. Speelman: ‘We willen welzijn, zorg en wonen echt integreren in de nieuwe wijk. Dat doen we door plekken voor ontmoeting en activiteit, maar bijvoorbeeld ook met innovaties zoals de Comfortability-app.’ Dit betreft een app voor smart-phone of tablet waarin diverse functies op het gebied van huiscomfort, energie en zorg zijn geïntegreerd.
‘Hiermee brengen we het hoofdstuk welzijn onder in een zorg-app. Bewoners van de wijk kunnen met behulp van deze app vragen stellen en activiteiten aankondigen. En we willen met deze innovatieve app de mantelzorg actief mobiliseren. Zorg wordt zodoende echt onderdeel van het leven in Elsbroek-Zuid.’
Groene en waterrijke wijk
Elsbroek-Zuid moet een groene en waterrijke wijk worden met veel bomen, hagen, tuinen en brede sloten en vijvers. In het laatste deelgebied worden diverse klimaatadaptieve maatregelen genomen. Alle woningen worden aardgasloos en nul-op-de-meter. Van Schalkwijk: ‘Hillegom is een heel groene gemeente en deze nieuwe wijk sluit daar naadloos op aan. We willen zelfs nog een stapje verder gaan door ruimte te creëren voor initiatieven met deelauto’s en een netwerk van laadpalen voor elektrische auto’s. Uit een eerdere inventarisatie blijkt daar voldoende animo voor te zijn. Zo ontwikkelen we echt een comfortabele en toekomstbestendige wijk waar jong en oud fijn kunnen samenleven.’
Patrick van Schalkwijk: ‘We creëren ook ruimte voor initiatieven met deelauto’s’
De planvorming voor de inrichting van het gebied bevindt zich in een vergevorderd stadium. Gemeente Hillegom en AM willen het huidige plan toetsen aan de verwachting en wensen van belanghebbenden en belangstellenden. Hun mening wordt gevraagd over specifieke details in het plan, zoals de inrichting van de speelplaats, de wensen ten aanzien van het gebruik van deelauto’s, de zorgverlening en de activiteitenruimten in het zorggebouw.
‘De zorginstelling en betrokken partijen en geïnteresseerden denken actief mee, ook in deze tijd waarin we door Covid-19 genoodzaakt zijn om de participatie digitaal vorm te geven’, vertelt Van Schalkwijk. ‘Gemeente, omwonenden en belangstellenden zijn enthousiast over de wijze waarop we de inspraak vormgeven: vragenlijsten ondersteund met videobeelden en film. We kunnen daarom nog steeds spreken van co-creatie.’
Nul-op-de-meter
Het project Elsbroek-Zuid loopt nog tot 2026. ‘In het eerste kwartaal van 2023 moeten de laatste appartementenblokken opgeleverd zijn’, vertelt Speelman. ‘Maar AM blijft tot drie jaar na de oplevering betrokken bij de gebiedsontwikkeling. Als ontwikkelaar vinden wij het van groot belang dat we er langdurig bij betrokken zijn. Zo kunnen we ook de laatste puntjes op de i zetten en vergroten we onze kennis en expertise. We gaan echt kijken hoe de wijk straks functioneert, zodat we soortgelijke projecten in de toekomst nog beter kunnen ontwikkelen.’