maart 2019 19
woningen. Voor de inwoners van het appartementencomplex
verandert er niets, de woningen
hoeven niet aangepast te worden. Het
enige dat ze merken is dat de energierekening
wat omlaag gaat.’
Dat verwarmen met waterstof nu nog relatief
duur is weet Van der Molen als geen ander.
‘Maar als je over twintig of dertig jaar op grote
schaal iets met waterstof wilt doen, moet je
die technologie nu al gaan ontwikkelen en alle
kinderziektes eruit halen. Over vijf tot tien jaar
zal deze techniek nog niet op grote schaal
worden toegepast. Maar de ontwikkelingen
gaan snel. Vandaar dat wij de weg willen voorbereiden
voor grootschaliger gebruik.’
Andere verwarmingsbronnen
Toch is waterstof volgens Van der Molen niet
dé oplossing voor het aardgasprobleem, maar
‘een’ oplossing. ‘We willen in Nederland naar
andere verwarmingsbronnen toe en daarbij
moeten we ons niet blind staren op één
oplossing. We moeten werken aan collectieve
warmtenetten, all-electric oplossingen met
warmtepompen en varianten met waterstof.
Het hangt sterk van de locatie af voor welke
oplossing je kiest. Dat is simpel een kwestie
van sommetjes maken en kijken wat de meest
logische oplossing is.’
Een volgend project van Stedin wordt in ieder
geval grootschaliger. ‘In 2025 willen we samen
met partners en de bewoners van Stad aan ’t
Haringvliet onderzoeken of waterstof een rol
kan spelen bij de verwarming van het dorp. Op
termijn komt daar wellicht waterstofgas in de
leidingen in plaats van aardgas. Maar voordat
we dat project gaan draaien moeten we de
techniek wel op een hoger niveau brengen.
Bij een dergelijk grootschalig project mogen
natuurlijk geen storingen voorkomen. Vandaar
dat we nu al proefdraaien met HR-ketels op
waterstof.’
Het pilotproject in Rozenburg is een vervolg
op een eerder project van Stedin en Ressort
Wonen met een proefopstelling die synthetische
aardgas leverde. Frans Desloover:
‘Rozenburg is een van de vijf pilotgebieden
binnen Rotterdam voor de energietransitie.
Het streven is om het meest duurzame dorp
in de wereldhaven te zijn. Er is dan ook veel
Frans Desloover:
‘Over vijf tot tien
jaar zal deze techniek
nog niet op
grote schaal worden
toegepast’
acceptatie van verduurzamingsmaatregelen
binnen de gemeenschap en een grote ambitie
bij Ressort Wonen. Maar voor ons is duurzaamheid
in de eerste plaats een mooi middel
om wonen betaalbaar te houden.’
Integrale visie op de energietransitie
Dat de energietransitie kostenneutraal kan
worden, daar gelooft Van der Molen niet in.
‘Ik heb nog nooit een case gezien waarbij
geen geld hoefde te worden bijgelegd. Het
is daarom van groot belang om goed te kijken
naar alle mogelijkheden en te kiezen voor de
oplossingen die maatschappelijk gezien verstandig
zijn.’ Van der Molen plaatst daar gelijk
een kanttekening bij: ‘Ik zie veel gemeenten
zelfstandig zoeken naar oplossingen, terwijl
er juist integraal gekeken moet worden
naar de vraagstukken rond de energietransitie.
Vandaar dat Stedin alle gemeenten in
het Stedin-gebied gaat adviseren over welke
oplossingen maatschappelijk gezien het slimste
zijn.’
Power2Gas-installatie in Rozenburg met de waterstofinstallatie
(blauwe containers) en het appartementencomplex
(links midden) dat vanaf april met
waterstof wordt verwarmd. (Bron: DNV GL)