Zorg en onderwijs komen er in
klimaatplannen bekaaid vanaf
en dat bij hoge CO2-concentraties in
klaslokalen de leerprestaties van kinderen
maart 2019 7
kunnen verminderen.
Ook In de zorggebouwen is het binnenklimaat
een punt van zorg en bron van
klachten. Het creëren van een leefomgeving
die de gezondheid bevordert is niet
voor niets een van de vier pijlers onder
de Green Deal Zorg – die in oktober 2018
door veel partijen is ondertekend. Toch
ligt aan de klimaattafels nogal eenzijdig
de focus op de beheersing van de
CO2-uitstoot van de zorg- en onderwijsgebouwen.
Er is niet of nauwelijks aandacht
voor het gebrekkige binnenklimaat.
Voor beide sectoren geldt dat het bekostigen
van investeringen in de gebouwen
‘passen en meten’ is. De budgetten zijn
krap en staan onder druk. Het renoveren
van gebouwen tot energiezuinige of misschien
zelfs energieneutrale gebouwen
is best mogelijk. Maar uiteraard willen de
gebruikers van de gebouwen dat combineren
met investeringen in de verbetering
van het binnenklimaat en de functionele
indeling. Echter waar de investeringen in
energie (deels) te bekostigen zijn uit energiebesparing,
levert investeren in het binnenklimaat
en de functionele indeling in
euro’s weinig op. Minder ziekteverzuim en
betere leerprestaties en een hoger niveau
van welbevinden zijn moeilijk in euro’s te
vertalen en al helemaal moeilijk te gebruiken
om investeringen mee af te betalen.
In het huidige concept Klimaatakkoord
komen er voor eigenaren van woningen
subsidies en fiscale regelingen, die moeten
helpen de stap tot investeren in energietransitie
te vereenvoudigen. Die stimuli gaan aan
sectoren als zorg en onderwijs voorbij. Met
als gevolg dat van alle sectoren het vooral
zorg en onderwijs zijn die routekaarten en
ambities op zich af zien komen, maar nog
nauwelijks bekostigingsmogelijkheden.
Na de presentatie van het ontwerp Klimaatakkoord
eind december wordt er
in Den Haag druk gerekend. De politieke
discussie lijkt zich toe te spitsen op wie
de rekening moet betalen van de energiebesparingsmaatregelen
en het opwekken
van hernieuwbare energie. Zorg en onderwijs
lijken er bekaaid vanaf te komen.
In Nederland zijn zorg en onderwijs sectoren
met veel gemeenschappelijke kenmerken.
Er werken mensen die vooral gedreven
worden door passie. De arbeidsvoorwaarden
lopen niet of nauwelijks in de pas met
de ontwikkelingen in de marktsector. De
werkdruk en de administratieve lasten en
verplichtingen zijn tot recordhoogte gestegen
en de arbeidstekorten nemen toe. Op
sommige scholen wordt serieus nagedacht
over een vierdaagse schoolweek puur uit
nood wegens de krappe arbeidsmarkt. De
hoge werkdruk veroorzaakt uitval, waardoor
de druk voor de overblijvende leerkrachten
en verzorgenden nog meer toeneemt.
Wie liefdevol en hard werkt heeft weinig
tijd en ook weinig interesse om zijn of haar
stem te verheffen aan de praattafels over
het Klimaatakkoord. Daar wordt overigens
ook met passie en bevlogenheid gesproken
over CO2-reductie en het redden van
het klimaat. Aandacht voor het binnenklimaat
in school- en zorggebouwen is er
nauwelijks. Dat is te veel ‘microniveau’.
CO2 wordt in gebouwen gebruikt als indicator
van de luchtkwaliteit en de mate van
ventilatie. Uit onderzoek van onder meer
het RIVM is gebleken dat de CO2-concentraties
in onze scholen vaak te hoog zijn.
In naar schatting meer dan 80% voldoet
de kwaliteit van de lucht binnen niet aan
de referentiewaarde die in de regelgeving
gehanteerd wordt voor de minimumkwaliteit.
Er zijn aanwijzingen dat een slechte
binnenluchtkwaliteit op scholen kan leiden
tot een toename aan gezondheidsklachten
COLUMN
Caspar Boendermaker
werkt als specialist
duurzaamheid bij
BNG Bank. Hij richt
zich op business
development
opdat
nieuwe financieringsoplossingen
beschikbaar
komen om
investeringen in verduurzaming
mogelijk
te maken.