INTERVIEW WILMA KEMPINGA
juni 2017 29
ELK SCHOOLGEBOUW VERDIENT EEN TWEEDE KANS
Van school van toen naar
school van morgen
Wat is ‘Mevrouw Meijer’?
‘Mevrouw Meijer is een ideëel onderzoeksbureau
dat de architectuur van de
school aan de orde stelt, met een accent
op bestaande, vooral naoorlogse schoolgebouwen.
Een nauwkeurige “biografie”/
studie van wederopbouwscholen laat zien
dat ze telkens nieuwe onderwijskundige
en demografische veranderingen hebben
kunnen verwerken. Die bruikbaarheid en
flexibiliteit verdwijnen niet plotseling zodra
de gebouwen boekhoudkundig worden
afgeschreven. Wij denken dat deze schoolgebouwen
prima kunnen passen bij het
onderwijs van morgen. Daarom verdienen
ze een tweede kans.’
Welke schoolgebouwen verdienen
een tweede kans?
‘Vooroorlogse schoolgebouwen, bijvoorbeeld
uit de jaren dertig, vindt men vaak
mooi en het behouden waard. Sommige
zijn zelfs monumenten. Voor naoorlogse
gebouwen is nog weinig liefde. Ze zijn
misschien te gewoon, te kenmerkend
voor die periode. Toch hebben wederopbouwscholen
(jaren vijftig en zestig) en
ook ‘bloemkoolscholen’ (jaren zeventig en
tachtig) veel mogelijkheden om te transformeren.
Ze hebben vaak een slimme
constructie met skeletbouw, wanden zijn
makkelijk weg te halen en binnenruimten
aan te passen. Daarmee zijn ze bij uitstek
geschikt voor een tweede leven.’
Welke architectonische ideeën zaten er
achter de naoorlogse scholen?
‘De wederopbouwscholen zijn gebaseerd op
het idee van licht, lucht en ruimte. De bloemkoolscholen
zijn meer gericht op het gevoel
van geborgenheid voor de kinderen. Ook
in die tijd werd er nagedacht over wat de
ideale school is, die tegelijkertijd praktisch
moest zijn. De ideeën van toen zitten eigenlijk
als een schat verborgen in die schoolgebouwen.
Wanneer zij een tweede kans
krijgen, kun je opnieuw profiteren van de
ideeën van toen.’
Zijn architecten ondergewaardeerd
op dit moment?
‘Wij doen onszelf te kort door de interpretatie
van Europese aanbestedingsregels. Vaak
worden eisen gesteld aan de hoogte van de
omzet of hoeveel scholen een architect al
gebouwd heeft, waardoor de keuze sterk
wordt ingeperkt. De ontwerpkracht van
andere architecten die weinig of zelfs helemaal
nog geen scholen hebben gebouwd,
blijft daardoor onbenut.’
Wilma Kempinga: ‘Naoorlogse scholen hebben
vaak een slimme constructie met skeletbouw;
wanden zijn makkelijk weg te halen en binnenruimten
aan te passen.’
Å
Naoorlogse scholen worden vaak lelijk gevonden, maar
bezitten veel kwaliteiten die ze geschikt maken voor
transformatie naar de school van morgen. Een nieuw leven
voor een bestaand schoolgebouw is mogelijk en concurrerend
met sloop/nieuwbouw. Een ontwerpend onderzoek waard.