ONDERWIJSVASTGOED 24 Vastgoedsturing #2 komen te staan’, stelt Vos. ‘Het binnenklimaat is in deze gebouwen vaak niet op orde en in het gebruik van de installaties worden fouten gemaakt omdat de techniek te ingewikkeld is.’ Ook zien de architecten van Broekbakema dat de natuurlijke omstandigheden met techniek worden nagebootst. Zo worden scholen en verzorgingshuizen voorzien van dynamische verlichting om mensen meer te activeren. ‘Dat is voor ons de wereld op z’n kop. De mens is “ontworpen” om buiten te leven. Buiten heb je veel licht, frisse lucht en een perfecte akoestiek. Maak daar dan ook gebruik van.’ Energie met natuurlijke elementen Schulze: ‘We hebben bij het ontwerpen van de Energy Academy het vraagstuk rond energiebesparing en comfortniveau omgedraaid. Normaal wordt er in eerste instantie gekeken: Hoe kunnen we energie besparen met techniek? Wij hebben ons nu gericht op de vraag: Hoe kunnen we energie besparen door gebruik te maken van de natuurlijke elementen. Door het benutten van daglicht kun je besparen op verlichting (een derde van de energiekosten!), door in de lente ramen open te zetten kun je besparen op ventilatie. Ons uitgangspunt was hierbij om een gebouw te ontwerpen waarbij de installaties niet aan hoeven, tenzij… Tenzij het bijvoorbeeld avond is en de lichten aan moeten of tenzij het een koude winterdag is of een zeer warme zomerdag. Het vertrekpunt was het ontwerpen van een installatieloos gebouw. Vervolgens hebben we gekeken hoever we daarmee konden komen.’ De overheid stelt steeds strengere eisen op het gebied van comfort, maar daar valt volgens de architecten van Broekbakema best over te twisten. Schulze: ‘We streven tegenwoordig met z’n allen naar een gegarandeerd comfort. Of het buiten nu -10 is of 30 graden, we willen binnen een constante temperatuur van 20 graden. Wij stellen dat er ook plekken in een gebouw zijn waar je “ruwere klimaten” mag toelaten, bijvoorbeeld in de gangen, in de buitenruimte en in de wintertuin. Daarmee wordt het buitenklimaat binnen beter ervaren, dat prikkelt ons natuurlijke bioritme.’ Het natuurlijke ritme Verschillende comfortzones in een gebouw, en zeker in een school, is juist goed. ‘Een neutrale, monotone omgeving is niet goed voor ons natuurlijke ritme. Mensen hebben ’s ochtends daglicht nodig om wakker te worden, om een kickstart te krijgen. Anders word je helemaal niet getriggerd’, stelt Schulze. Vos: ‘Het 24-uurs ritme van mensen is vooral gestuurd door daglicht. Daar moet je bij het ontwerpen van schoolgebouwen rekening mee houden. Zo kun je het onderwijs meer inrichten naar de circadische cirkel, het natuurlijke ritme dat door daglicht wordt aangestuurd.’ Volgens Schulze is het belangrijk aan de voorkant van het ontwerpproces de discussie over het gewenste comfortniveau te voeren. ‘Wij zijn geen voorstander van gegarandeerde technische PVE’s. Kinderen moeten af en toe ook naar buiten om nieuwe energie op te doen of juist energie kwijt te raken. Wij zeggen: gooi ramen en schuifdeuren open, laat de natuur binnen. Want ook in het gebouw moet je het natuurlijke ritme van de dag ervaren, even de relatie met de natuur hebben. We maken ons echt hard voor deze discussie, want we zijn er van overtuigd dat onze oplossing gezonder is. Verschillende comfortzones in een gebouw is geen concessie maar een pluspunt.’ Å Doorsnede van het klimaatmodel van de Energy Academy. De Energy Academy – installatiearm en energieneutraal © Broekbakema/pvanb architecten
Vastgoedsturing maart 2017
To see the actual publication please follow the link above