De Stichting Samen Energie Neutraal presenteert een integrale oplossing waarmee een groot percentage woningen in Nederland versneld energieneutraal kan worden. Dit ongeacht hun type, zonder verhoging van woonlasten en zonder dat eerdere maatregelen in de woning teniet gedaan en andere maatregelen belemmerd worden.
Verdere stappen voor meer wooncomfort of verdere energiebesparing zijn meer woningspecifiek en vereisen deskundig detailadvies. Vanzelfsprekend blijven ook deze belangrijk voor de versnelling richting energieneutraliteit van Nederland, maar vergen substantieel meer investeringen op huishoudniveau.
De Quick-fit oplossing
De Quick-fit oplossing bestaat uit twee acties van huiseigenaren en een actie van andere partijen:
De gevraagde acties van de huiseigenaren zijn:
- Installatie van een hybride warmtepomp in combinatie met kierdichting en een goede warmte-afgifte leidt, ongeacht het woningtype, tot een besparing van minimaal 50 procent van het gasgebruik zonder verhoging van de woonlasten. Het exacte percentage is vooral afhankelijk van de gezinssamenstelling en het daarmee samenhangende warmwatergebruik.
- Bewoners produceren zelf of samen een deel van hun elektriciteit en/of nemen alle elektriciteit, inclusief de extra elektriciteit voor de warmtepompen, af van duurzame bronnen, direct van wind en zon.
Omdat huishoudens gedeeltelijk afhankelijk blijven van het gas, is ook verduurzaming van de gasproductie vereist. De derde actie in de Quick-fit oplossing bestaat dan ook uit een versnelde invoering van een nieuwe technologie om groen gas voor huishoudens te produceren, gebruikmakend van hun eigen afval:
- Uit rioolslib, groen keukenafval en met waterstof uit niet bruikbare pieken zonne-energie kan ruim voldoende groengas worden geproduceerd om de rest van het gasgebruik van alle huishoudens te dekken en seizoensopslag van duurzame energie in het bestaande gasnetwerk te realiseren. Dit leidt niet tot verhoging van de gasprijs en daarmee niet tot verhoging van de woonlasten.
Om de samenhang tussen de drie componenten te versterken stellen wij voor dat huiseigenaren, die warmtepompen hebben aangeschaft of andere gas-besparende maatregelen hebben genomen, groengascertificaten krijgen als hun eigen rioolslib voor groengas-productie wordt gebruikt.
Implementatie Quick-fit oplossing
Om met de hier gepresenteerde Quick-fit oplossing snel een groot percentage huishoudens te bereiken, zijn goed op elkaar afgestemde acties van huishoudens, bedrijven, overheden en financiers vereist, maar is voor alle partijen interessant, want:
- De noodzakelijke investeringen van de huishoudens zijn beperkt en verhogen de woonlasten niet of hoogstens gematigd; zij hoeven bovendien 7000 euro minder te investeren in zonnepanelen om energieneutraal te worden;
- De noodzakelijke investeringen van de bedrijven zijn economisch rendabel;
- De financiering kan goedkoop en is interessant voor de financiële sector;
- De investeringen voor de overheden (gemeenten, waterschappen, provincies en nationale overheid) en het ruimtelijk beslag zijn aanzienlijk geringer dan tot nu toe voorzien;
- De Quick-fit oplossing is van grote betekenis voor de Nederlandse economie.
Uitwerking en aansturing implementatieproces
De voorgestelde maatregelen en de vele daarbij betrokken partijen vereisen een verdere uitwerking en aansturing van het hele proces. Dit is temeer vereist omdat de Quick-fit oplossing deels is gebaseerd op decentrale besluitvorming van huishoudens, Verenigingen van Eigenaren en woningcorporaties, terwijl een ander deel, namelijk die van de groengasproductie, veel sterker gecentraliseerd is.
Het is niet mogelijk en gewenst zo’n proces hier en nu uit te werken, aangezien daarvoor samenwerking vanuit verschillende expertises noodzakelijk is. Daarom stelt Samen Energie Neutraal voor een Stuurgroep Quick-Fit Oplossing in te stellen die de uitwerking en aansturing van het proces op zich gaat nemen en het daarvoor gewenste overleg met alle betrokken partijen op zich kan nemen.
Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat zou hiervoor financiering moeten vrijmaken, hetgeen in onze ogen een vereiste is om een professionele uitwerking en opstart van het proces te verkrijgen. Het hele rapport is te downloaden op www.samenenergieneutraal.nl.
Colofon
De Stichting Samen Energie Neutraal is eindverantwoordelijk voor het hier gerapporteerde onderzoek en de (beleids-)conclusies daaruit. Het onderzoek is verricht in het kader van de projectgroep EEN, een samenwerkingsverband van Stichting Samen Energie Neutraal met onder andere de Afdeling Sociologie van de Rijksuniversiteit Groningen en het bedrijf dutch. Dit onderzoek is deels gefinancierd door het Ministerie van Economische Zaken in het kader van het STEM-programma.