Onderzoek brengt meerkosten klimaatadaptief bouwen in beeld

| Door Ivo van der Hoeven

Vijf regio’s hebben laten onderzoeken wat de meerkosten zijn van klimaatadaptief bouwen. De bandbreedtes komen hiermee duidelijker in beeld.

Bij steeds meer bouwprojecten wordt rekening gehouden met klimaatrisico’s om het vastgoed toekomstbestendig te maken. De afgelopen jaren zijn dan ook de nodige stappen gezet op de opgave van klimaatadaptief bouwen. Inzicht in de meerkosten van deze manier van bouwen is hierbij cruciaal. Om deze meerkosten in beeld te brengen deden &Flux en Arcadis onderzoek in opdracht van de regio’s Zuid-Holland, Noord-Holland, Metropoolregio Amsterdam en de provincies Utrecht en Gelderland.

Meerdere scenario’s
De onderzoekers stellen in hun rapport dat de opgave locatie specifiek is en daarmee ook de meerprijs van klimaatadaptief bouwen. Om hier rekening mee te houden werden meerdere scenario’s doorgerekend. Daarmee zijn de uitkomsten van toepassing voor zowel bijvoorbeeld de hoger gelegen zandgronden in Gelderland en Utrecht als voor de wegzakkende veenweidegebieden in het westen. In het onderzoek is ook telkens naar verschillende wijktypologieën gekeken.

Op basis van de beschikbare bronnen, gehanteerde methodiek en de onderzoeksvraag, zijn uiteindelijk negen scenario’s doorgerekend voor getransformeerde bedrijventerreinen, openbaar vervoersknooppunten en naoorlogse woonwijken. Daarbij is telkens gekeken naar het bodem- en watersysteem voor klei- en veenpolders, hogere zandgronden en stuwwallen en duinranden.

Bandbreedtes
De meerkosten van klimaatbestendig bouwen worden door de onderzoekers geschat op een bedrag tussen 1.200 en 2.500 euro per nieuwbouwwoning. Opschalend resulteert dat in een bedrag van circa 90.000 tot 319.000 euro per hectare; hierin zitten dus ook de meerkosten per nieuwbouwwoning. De genoemde ‘bandbreedte’ is daarbij geen onzekerheidsmarge, maar is gerelateerd aan de verschillende scenario’s.

De onderzoekers werpen in hun rapport zelf al de vraag op wat deze bedragen nu uiteindelijk betekenen. Is klimaatadaptief bouwen duur? Of is het een koopje? En hoe moet het worden bekostigd? Daarover worden al langer discussies gevoerd. De betrokken regio’s hebben met het rapport in ieder geval een reëel perspectief op de bekostiging van klimaatadaptief bouwen. Hierdoor kunnen ze makkelijker tot een set afspraken komen.

Wat volgens de onderzoekers bovenal als paal boven water staat is dat de schade en overlast die kunnen ontstaan als gevolg van toenemende weersextremen een veelvoud bedraagt van de meerkosten van klimaatadaptief bouwen. Tegen die achtergrond zijn de genoemde meerkosten geen reden om niet klimaatadaptief te bouwen.

Mede op basis van het onderzoek van &Flux en Arcadis hebben de ministeries van LNV, BZK en IenW besloten tot het opstellen van een landelijke ‘maatlat’ voor een groene en klimaatadaptieve gebouwde omgeving. De inhoud van deze maatlat is inmiddels naar de Tweede Kamer gestuurd. De officiële borging van deze maatlat wordt dit jaar nog verder vormgegeven.