Woningstichting Rochdale start in Amsterdam-Noord binnenkort met de bouw van 43 BENG-woningen. De woningen worden gebouwd met duurzame materialen en voorzien van energiezuinige installaties en hoogwaardige isolatie. Voor Rochdale een mooi pilotproject op weg naar een duurzame toekomst.
De brievenbus komt bij de nieuwe woningen in de Waterlandpleinbuurt los op de gevel. ‘De luchtdichtheid is bij deze woningen zo belangrijk dat we geen brievenbus in de deur wilden en ook geen gat in de gevel.’ Aan het woord is Irene van Kaam, concept- en productontwikkelaar in woningbouw en maatschappelijk vastgoed ad interim bij Rochdale. Het voorbeeld geeft wat haar betreft aan tot op welk niveau bij het ontwerp van de BENG-woningen is nagedacht over energiebesparingen. Geen overbodige luxe als je met een acceptabel budget woningen wilt realiseren die bijna energieneutraal zijn.
‘Voor ons is het heel belangrijk om de woningen bouwkundig zo aan te passen dat we met verschillende technieken energiebesparingen kunnen realiseren. We weten immers niet wat de installatietechniek de komende tien tot twintig jaar gaat doen. Daarom willen we de woningen casco zo realiseren dat ze op z’n minst NOM-ready zijn. Vandaar de keuze voor een extreem goede isolatieschil’, legt Van Kaam uit. De basis van deze woningen kan later op andere locaties zo worden gekopieerd, waarmee de woningstichting als het ware een blauwdruk heeft voor duurzame woningen.
Energie besparen
De hoge isolatiewaarde wordt bij de woningen in de Waterlandpleinbuurt gehaald met driedubbele beglazing en een luchtdichte gebouwschil. Dit zorgt voor een lage verwarmingsvraag van de woning. De energie die vervolgens nog nodig is, wordt opgewekt door zonnepanelen op het dak. Hiermee kunnen de toekomstige bewoners, als ze er bewust mee omgaan, flink wat energie besparen. Van Kaam: ‘Bij dit soort projecten moet je ook het belang van de huurders goed in het oog houden. De huurder zit niet te wachten op extra kosten, die wil juist minder betalen. Met de energiebesparingen die straks mogelijk zijn, bieden we de huurders die mogelijkheid.’
De woningen in de Waterlandpleinbuurt zijn de eerste BENG-woningen die Rochdale bouwt. Het is echter de ambitie van de Amsterdamse woningstichting om de nieuwbouwvoorraad stapje voor stapje verder te verduurzamen. ‘Het duurzaamheidstraject dat al flink wat jaren gaande is begint volwassen te worden’, constateert Van Kaam. ‘De Raad van Bestuur van Rochdale heeft duidelijk de ambitie uitgesproken om te verduurzamen. Maar dat is nog best een lastig verhaal als je met beperkte budgetten moet werken. Bij het project in de Waterlandpleinbuurt zijn we goed geholpen door ontwikkel- en bouwbedrijf Van Wijnen. Zij hebben al ervaring met de bouw van duurzame woningen en konden ons goed adviseren.’
NOM of BENG
Een van de vragen die Rochdale aan Van Wijnen voorlegde was: kiezen we voor NOM of gaan we voor BENG? ‘Voor ons is het project in de Waterlandpleinbuurt echt pionieren’, heeft Van Kaam ervaren. ‘De woningstichting zit nog in de ontdekkingsfase voor wat betreft verduurzaming van de woningvoorraad. Dan is het fijn als je een partij naast je hebt die al de nodige expertise heeft en die kan adviseren hoe we de verduurzamingsopgave het beste handen en voeten kunnen geven.’
Marten Boerema, commercieel directeur bij Van Wijnen: ‘We zijn al sinds 2014 met Rochdale actief in de Waterlandpleinbuurt, de realisatie van de 43 BENG-woningen is een vervolg op die samenwerking. We doen ook renovatieprojecten met de Amsterdamse woningstichting. Alles zo veel mogelijk duurzaam.’ Volgens Boerema heeft Van Wijnen al veel ervaring met duurzaam bouwen. ‘We hebben in 2015 een van de eerste projectmatige NOM-woningen gerealiseerd. Daarnaast hebben we een Fijn Wonen Factory om gestandaardiseerde NOM-woningen te prefabriceren die we door het hele land realiseren.’
Van Wijnen is klaar voor de duurzame toekomst. Boerema: ‘Vanaf 2020 wordt het wettelijk verplicht om alle woningen als BENG-woningen te bouwen. Het is dan een kleine stap om deze woningen naar NOM te brengen. Er zit nog wel een groot verschil in grondgebonden woningen en appartementen. Een BENG-uitvoering is voor beide typen nu al goed mogelijk. Een stap verder naar NOM is voor de grondgebonden woningen relatief eenvoudig. Deze stap voor appartementen is lastiger en zal nog enige extra inspanningen en tijd duren.’
Mogelijkheden onderzoeken
De komende jaren gaat Rochdale verder met het verduurzamen van de nieuwbouwvoorraad. ‘Bij nieuwbouw moet je altijd onderzoeken wat de mogelijkheden zijn’, geeft Van Kaam aan. ‘Zo zijn we met een andere partij bezig om een appartementencomplex met ruim negentig woningen te ontwikkelen. Ook daar gaan we kijken of we BENG- of NOM-woningen kunnen realiseren. De techniek gaat steeds verder en er zijn steeds meer mogelijkheden. Het hangt dan mede van de financiële haalbaarheid af hoe ver je hierin kunt gaan.’
De huurder moet volgens Van Kaam wel altijd centraal blijven staan. ‘Je bouwt tenslotte voor de huurder, die moet prettig kunnen wonen tegen schappelijke kosten. De huurder speelt daarnaast een belangrijke rol in het hele duurzaamheidsverhaal. Het belang van duurzaam omgaan met energie moet dus ook bij de mensen goed tussen de oren komen, anders heeft een duurzame woning weinig nut.’
BENG-WONINGEN
Deze winter starten Rochdale en ontwikkelen bouwbedrijf Van Wijnen met de bouw van 43 BENG-woningen in de Waterlandpleinbuurt in Amsterdam-Noord. Het betreft eengezinswoningen in de sociale huur. Rochdale loopt hiermee vooruit op een Europese maatregel die voorschrijft dat nieuwbouwwoningen vanaf 2020 moeten voldoen aan de BENG-norm.