In de regio Eemland worden 160.000 huishoudens en bedrijven aangesloten op aardwarmte. Het is voor het eerst dat er in Nederland toestemming is verleend voor een dergelijk grootschalig geothermie-project. Met het project is 4 miljard euro gemoeid.
Vijf tot zeven kilometer de grond in boren. Dát is nodig om geothermie een kans te geven als duurzame alternatieve energiebron. Voor een warmwatersysteem is boren naar een diepte van drie kilometer voldoende, maar voor het opwekken van elektriciteit is volgens betrokken ingenieur Johan Herman de Groot van Larderel Energy veel dieper boren noodzakelijk. ‘Daarvoor hebben we veel heter water nodig, tussen de 180 en 200 graden en dus moeten we naar vijf tot zeven kilometer onder de grond.’ Dat kan volgens De Groot, maar het boren van een enkel gat vergt dan al gauw vier maanden en kost zo’n 15 miljoen euro.
Zeven kleine centrales
In Eemland wordt deze techniek straks toegepast door een consortium van HermanDeGroot Ingenieurs, Larderel Energy, Huisman Geo, Firan, Well Engineering Partners en het Belgische Vito. In zeven kleine centrales komen warmtewisselaars die de hitte aan het water onttrekken. Die worden ingepast in het landschap. Sommige hiervan zullen tevens gaan dienen als informatiecentrum voor bezoekers.
‘In elke gemeente in Eemland kan een centrale komen’, stelt De Groot. ‘Die zijn zo groot als een forse woning en worden ingericht met glazen puien en groene daken zodat ze goed opgaan in het landschap.’
De centrales worden onderling verbonden met waterleidingen zodat er een soort ‘energierotonde’ ontstaat. De Groot: ‘Dergelijke rotondes kunnen later ook worden aangesloten op energienetwerken in andere regio’s.’
Eerste proefboringen
Over anderhalf jaar wordt er begonnen met de eerste proefboringen. Naar verwachting zijn over 10 à 15 jaar alle huizen en bedrijven in het gebied aangesloten op het lokale warmtenet. Naast het project in en rond Amersfoort wil ook de Gooi- en Vechtstreek aansluiten op aardwarmte.
Naar schatting moet er voor de projecten Eemland en Gooi & Vechtstreek bij elkaar zo’n 5,7 miljard euro worden geïnvesteerd. Hiermee zijn het twee duurzame projecten van voor Nederlandse begrippen ongekende omvang. Larderel Energy hoopt op geld van banken, verzekeraars en pensioenfondsen. Het bedrijf ziet aardwarmte als dé manier om Nederland van het gas te halen en de CO2-uitstoot te reduceren.
Nog 93 procent te gaan
Op dit moment wordt nog maar 6 tot 7 procent van de wereldwijde potentie van aardwarmte daadwerkelijk benut. Er ligt dus een grote kans om op veel meer plekken deze betrouwbare, betaalbare en overvloedig aanwezig warmtebron te benutten. Het onderzoek hiernaar is op nationaal niveau in volle gang.