Schoolbesturen in het Primair en Voortgezet Onderwijs verwachten van gemeenten een actievere rol in het proces naar aardgasvrij maken van schoolgebouwen. Dit blijkt uit nieuw onderzoek onder schoolbesturen waarin gevraagd is naar hun houding ten aanzien van aardgasvrij bouwen.
Het onderzoek, uitgevoerd door USP in opdracht van RVO.nl, maakt duidelijk dat schoolbesturen in een integrale aanpak een belangrijke drijfveer zien om de stap naar aardgasvrij te kunnen maken. Goede samenwerking met de gemeente is daarbij een essentiële voorwaarde. Maar samenwerking alleen is niet voldoende. Volgens een ruime meerderheid van de besturen is er ook een meerjarig nationaal programma met budget, mandaat en regie nodig. Het ontbreekt de besturen momenteel aan deskundigheid, geld en capaciteit om de genoemde transitie adequaat op te pakken en vorm te kunnen geven. Hun primaire focus is, zo geven zij aan, gericht op het geven van onderwijs. Wel zijn schoolbesturen zich bewust van de voorbeeldfunctie die zij op meerdere vlakken (vastgoed, wijk en toekomstige generatie) vervullen.
Subsidieregeling als aanjager verduurzaming
In het onderzoek is ook de subsidieregeling vanuit de Green Deal Scholen geëvalueerd. Ondanks dat de subsidie uit 2017 voor een ruime meerderheid niet toereikend was voor een goed advies waren de schoolbesturen met een gemiddelde van 7,4 wel tevreden. De regeling was snel, makkelijk, duidelijk en kende weinig ‘rompslomp’. In veel gevallen is het advies ook daadwerkelijk uitgevoerd. In de uitgevoerde maatregelen van verduurzaming scoort het aanbrengen van LED verlichting met 75% het hoogst. Het plaatsen van zonnepanelen (66%) en verbeteren binnenmilieu (62%) volgen. Het opstellen van een prestatiecontract (14%) of installeren van een warmtepomp (3%) scoren bij de uitgevoerde maatregelen om het onderwijsgebouw te verduurzamen het laagst. Ruim 59% van de respondenten is zich bewust dat het loont om meerdere aspecten tegelijk aan te pakken. Ervaringen met het verduurzamen van scholen zijn uitgebreid gedocumenteerd. Inmiddels staan zo’n 90 praktijkervaringen uitgebreid omschreven op www.GreenDealScholen.nl.
Aardgasvrije en Frisse Scholen
Ruimte-OK ziet veel overlap met de uitkomsten van het onderzoek en de praktijk. “Wie de reacties van schoolbesturen leest kan bijna niet anders dan concluderen dat de huidige ontwikkeling naar aardgasvrij bouwen integraal denken stimuleert. Meer dan bij opgelegde label-verplichting of duurzaamheidseisen spoort het aan tot gezamenlijke planvorming van de huisvestingsopgave en daarvoor benodigde investeringen op de langere termijn.”
Onlangs is gestart met het innovatieprogramma Aardgasvrije en Frisse Scholen. Voor dit programma zijn 92 aanvragen ingediend. In de komende periode wordt duidelijk welke 10 gemeenten op extra steun vanuit de Rijksoverheid mogen rekenen. Naast het aardgasvrij en fris maken van bestaande schoolgebouwen starten Platform 31 en Ruimte-OK ook een ondersteuningsprogramma. De bedoeling van dit programma is om kennis en ervaring bij de toegewezen projecten breed inzetbaar te laten zijn voor alle gemeenten in Nederland. Het ondersteuningsprogramma helpt gemeenten bij het invullen van hun regierol. Dit is nodig om de overgang naar een aardgasvrije omgeving te versnellen.
Dit artikel is eerder verschenen op de website van Ruimte-OK.