Snel aan de slag met woonvoorzieningen voor ouderen

| Door IVVD

Woonvoorzieningen voor ouderen waar ook zorg wordt geboden hebben grote meerwaarde. Voor bewoners, voor zorgorganisaties en voor de samenleving. Dat blijkt uit onderzoek van bureau HHM in opdracht van ActiZ, branchevereniging van zorgorganisaties. De behoefte aan passende woonvormen voor ouderen is groot. Beschikbaarheid van zorg is daarbij een belangrijke randvoorwaarde. De druk op verpleeghuizen is hoog, er wachten bijna 20.000 mensen op een plek en de vastzittende woningmarkt maakt dat verhuizen voor senioren haast onmogelijk is. Woonvormen tussen thuis en het verpleeghuis zijn broodnodig.

Meerwaarde
HHM onderzocht 45 passende woonvormen voor ouderen met zorg. Deze zijn allemaal gerealiseerd door leden van ActiZ. Het ontwikkelen van woonvoorzieningen met zorg voor ouderen vraagt geduld en een lange adem, concludeert HHM. Maar dit is het waard wanneer je kijkt naar de toegevoegde waarde van de passende woonvormen. De woonvoorzieningen met zorg voor ouderen stimuleren ontmoeting en participatie, helpen ouderen prettig en veilig zelfstandig te (blijven) wonen en creëren ruimte voor meer eigen regie bij mensen. Allemaal elementen die belangrijk zijn om de zelfredzaamheid te vergroten en een zorgvraag te voorkomen of uit te stellen. En niet onbelangrijk: deze woonvoorzieningen sluiten goed aan bij de woonwensen van (toekomstige) senioren en meer woonopties voor senioren betekenen dat er woningen vrij komen voor andere doelgroepen.

Knelpunten en succesfactoren
Er zijn veel en diverse knelpunten die de totstandkoming van passende woonvormen belemmeren Variërend van knelpunten op landelijk niveau: wet- en regelgeving, het ontbreken van betrouwbare financiering en gevoel van urgentie (zowel bij zorgorganisaties, als bij ouderen zelf om tijdig na te denken over hoe men later wil wonen). Knelpunten op regionaal of lokaal niveau laten zien dat er niet altijd een goed beeld is van de lokale behoefte aan woonvormen voor senioren of een gedeelde visie tussen betrokken partijen ontbreekt. HHM bracht ook succesfactoren in kaart. De belangrijkste succesfactoren zijn: een sterke en gedeelde visie en ambitie van de partijen die een rol hebben; onderling vertrouwen, draagvlak en integriteit; en ondernemerschap en transparantie over de financiering.

Snel aan de slag
Het rapport van HMM bevestigt opnieuw dat er snel een duidelijk perspectief nodig is voor het wonen en de zorg voor ouderen. Er is een groot gat tussen blijven wonen in de oorspronkelijke (gezins)woning en het verhuizen naar een verpleeghuis. Om met minder mantelzorgers, vrijwilligers en professionals in zorg en welzijn ouderen wel voldoende zorg en ondersteuning te kunnen bieden, zijn er snel woonvormen nodig die ouderen in staat stellen op een passende wijze te wonen, ook als de behoefte aan ondersteuning of zorg groter wordt.

Gezien de tijd die nodig is voor het realiseren van woonvormen, mogen gemeenten, woningcorporaties, zorgorganisaties, zorgkantoren en -verzekeraars geen tijd verspillen. Meer woonvoorzieningen met zorg voor ouderen moeten zo snel mogelijk gerealiseerd worden, zowel in nieuwbouw als in verbouw van bestaande panden. Ook is het belangrijk dat gemeenten investeren in leefbare wijken en welzijnsvoorzieningen en dat de ondersteuning en zorg thuis klaar gemaakt wordt voor de toenemende behoefte aan zorg aan huis.

Bron: ActiZ