Aan de rand van Almere, op een twee hectare groot bosperceel, verschijnt een bijzondere wijk. Geen bungalowpark of vinexwijk, maar een idealistisch woonproject voor statushouders. Zelfredzaamheid is hier het sleutelwoord. Ontwikkelend belegger Stefan van Uffelen maakte dit project mede mogelijk. ‘Deze mensen hebben risico’s genomen om hier te komen, dan mag ik ook wel een risico nemen.’
Het idealistische woonproject voor statushouders in Almere dreigde in 2016 vast te lopen door onwil en onbegrip bij een aantal partijen toen Stefan van Uffelen in contact kwam met Stichting Inspiratie Inc. Deze stichting die vluchtelingen begeleidt, had mooie plannen voor een klein wijkje voor statushouders aan de rand van Almere, maar kreeg de financiering niet rond. Van Uffelen besloot als ontwikkelende belegger in te stappen en werd eigenaar. In mei 2016 tekende hij voor de grond terwijl de plannen nog niet eens helemaal waren uitgewerkt. Ook werden heipalen besteld terwijl er nog geen bouwvergunning was afgegeven. ‘Ik heb veel risico genomen om het project financieel mogelijk te maken’, herinnert Van Uffelen zich. ‘Maar het is gelukkig allemaal de goede kant op gevallen. Nu is het een mooi verhaal, maar het had ook ver- keerd kunnen uitpakken.’
Het project Diamondiaal is in volle gang. Er is op het terrein geheid en de fundering ligt er in. Voor het voorjaar kunnen ze de lucht in. ‘Er komen drie woongebouwen op het terrein met een flexibele opzet’, vertelt Van Uffelen. ‘In totaal willen we achttien appartementen van 100 vierkante meter realiseren met een vrije overspanning. Dit kunnen vijfkamerappartementen zijn, maar ook een vierkamerappartement of twee kleinere appartementen. We hopen in augustus het eerste van de drie gebouwen te kunnen opleveren, in september het tweede en eind oktober het derde.’
Plek voor ondernemers
Het kleine wijkje aan de rand van Almere moet een bruisende plek worden waar van alles gebeurt. ‘Naast de drie woongebouwen komt er een vierde kavel voor bedrijven. Daar komt een klein buurthuis met een restaurantvoorziening die we op allerlei manieren uit kunnen breiden. We willen de bewoners van de wijk gaan helpen en faciliteren bij het ondernemen. Zo moet er een bakkertje komen, een lokale landwinkel met zelf verbouwde groente, er komen kleine kantoortjes en er wordt een buslijntje opgezet naar het centraal station van Almere. Het is de bedoeling dat er allerlei leuke, mooie bedrijfjes ontstaan; dat sluit naadloos aan bij het zelfredzaamheidsthema dat ons voor ogen staat.’
Diamondiaal moet voor haar bewoners een plek worden waar ze hun talenten kunnen inzetten. ‘Statushouders hebben het vaak moeilijk in Nederland, ze komen al snel in een armoedecyclus. Ze hebben een taalachterstand, hoge huurkosten, weinig mogelijkheden voor werk en dus belanden ze al snel in de bijstand. Wij willen deze doelgroep uit die cyclus halen en aan het ondernemen zetten. Dat is niet alleen goed voor deze mensen, maar ook voor de integratie, voor de handel en dus voor de Nederlandse economie. Zo hebben we tegelijk een maatschappelijk en zakelijk doel voor ogen.’
Contact met omgeving
Het is de bedoeling dat er veel contact komt tussen Diamondiaal en de omgeving. ‘Dat zijn we nu al aan het stimuleren’, vertelt Van Uffelen. ‘Zomers houden we barbecues voor de buurt en vinden er vaker activiteiten op het terrein plaats. Maar belangrijker is misschien nog wel dat we in het project ook vier vrijstaande woningen op het terrein zetten waar autochtone gezinnen in komen. Vier Nederlandse gezinnen die heel nauw betrokken zijn bij het project. Op die manier zorg je voor integratie en maak je het project meer kansrijk.’ Een van de Nederlanders die nu al op het terrein woont is Tom Saal, beeldend kunstenaar en directeur van woningcoöperatie Diamondiaal. Hij bouwt zijn eigen huis aan de rand van het complex, maar omdat zijn aanjagende rol in dit project zo cruciaal is, woont hij met vrouw en kinderen al sinds de oprichting van de woningcoöperatie in een houten huisje op het terrein. ‘We hebben nog geen huurders en dus nog niet echt een functie, maar we zijn als woningcoöperatie al druk bezig met allerhande voorbereidingen.’
Een onvoorstelbaar avontuur, zo omschrijft Saal zijn nieuwe functie. ‘Ik had niet gedacht ooit nog directeur te worden van een woningcoöperatie, maar het is een droom die waarheid wordt. Het is een prachtproject. En het is echt bottom-up van de grond gekomen. De hele ontwikkeling is door de statushouders en de stichting Inspiratie Inc geïnitieerd, met als doel een thuisplek voor deze mensen te creëren waar gelijkwaardigheid, verbinding en inclusie hoog in het vaandel staan.’ Vanuit de stichting Inspiratie Inc was Saal al langer betrokken bij allerhande buurt- en community-activiteiten. ‘Veel mensen in dat netwerk zijn nieuw in Nederland en kunnen geen werk en woning vinden. Zo is het idee ontstaan voor Diamondiaal, een project dat op meerdere lagen werkt. We gaan niet alleen woningen verhuren, maar de mensen ook helpen en begeleiden bij het opzetten van allerlei ondernemingen. Al met al moet hier een wijkje ontstaan dat bruist van de activiteiten met een mooie mix van Nederlanders en nieuwe Nederlanders. Een plek waar mensen kunnen wonen en werken. Kortom een plek waar deze mensen een zinvol bestaan kunnen opbouwen.’
Lage maandlasten
Zelfredzaamheid is echt het overkoepelende thema van Diamondiaal. ‘We willen zo laag mogelijke maandlasten en zo hoog mogelijke waarden. Daarin zit echt de duurzaamheid bij dit project’, stelt Van Uffelen. ‘Zo willen we bijna geen energierekening hebben en dus komen er veel PV-panelen op het terrein.’ Pelletkachels met warmwaterbuffers en collectoren zorgen voor de warmte in de woongebouwen en het buurthuis wordt verwarmd met een CV-haard. ‘Veel zaken hebben we geoptimaliseerd zodat we lage maandlasten hebben. We verhuren straks voor prijzen waar geen woningcorporatie het voor kan doen. En het allermooiste: na vijftien tot twintig jaar worden de bewoners, of eigenlijk de coöperatie, eigenaar van het complex.’
Een deel van de huur bij Diamondiaal wordt elke maand opzij gezet in een spaarpotje. Saal: ‘In ruil daarvoor moet elke bewoner van het complex op het terrein meewerken. Ze onderhouden het groen, helpen in het buurthuis of maken de buitenruimte schoon.’ Van Uffelen neemt als belegger genoegen met een bescheiden rendement van 1 procent. Van de waardestijging die het project doormaakt is 1 procent voor hem. Alles wat het meer oplevert, keert terug richting de leden van de kersverse woningcoöperatie in de vorm van een korting op de aankoopprijs.
Duurzaamheid vindt Van Uffelen een mooi thema. Als directeur van de Dutch Green Building Council ontwikkelde hij het BREEAM-label en voor MVO werkte hij de afgelopen jaren aan het Betonakkoord. Sinds kort is hij directeur van Madaster, het kadaster voor materialen. ‘Ik ben van huis uit ingenieur en heb duurzaamheid altijd heel sterk vanuit de technische kant benaderd. Nu met Diamondiaal kijken we meer naar de sociale kant. Voor mij is dit het eerste project waar ik als investeerder bij betrokken ben, maar ik wil dit in de toekomst zeker vaker gaan doen. Met mijn ervaring in het vastgoed kan ik de zakelijke en financiële kant van sociale projecten oppakken en zo kunnen er hele mooie dingen ontstaan.’