Tijd voor nieuwe IHP’s: ‘Investeren in onderwijsgebouwen loont’

| Door Dieuwke van Vuure

In Integrale Huisvestingsplannen (IHP’s) moeten gemeenten en scholen ook meer oog hebben voor de betekenis van onderwijshuisvesting op de directe woon-en leefomgeving. Dat stelt Krijno van Vugt, adviseur/directeur van M3V advies en management. Zo kunnen schoolgebouwen een belangrijke schakel vormen in en bijdrage leveren aan een grotere waardeketen van voorzieningen in een gebied.

Al langere tijd wordt er door de VNG, en de PO-en VO-raad nagedacht over een nieuw model voor een IHP-opstelling met een meer wettelijk karakter. Door maatschappelijke ontwikkelingen als een teruglopend leerlingenaantal en veranderend klimaatbeleid is er duidelijk behoefte aan een nieuwe generatie huisvestingsplannen. In deze plannen zou volgens Van Vugt ook moeten worden gekeken naar de relatie van de schoolgebouwen met de directe omgeving.“Met de nieuwe IHP-vorming in het vooruitzicht, vinden wij het een goed moment om na te denken over wat een IHP zou moeten betekenen of doen.”

Maatschappelijke waarde creëren
“Investeren in schoolgebouwen loont”, stelt Van Vugt. “Door meer te investeren in onderwijsgebouwen en beter na te denken over de rol van deze gebouwen in een wijk, creëer je ook maatschappelijke waarde op andere terreinen. Dat is niet alleen positief voor de school, maar voor de hele wijk, de bewoners en daarmee ook voor de gemeente. Het is zaak dat deze waardeontwikkeling ook financieel vertaald wordt en betrokken wordt in de planvorming voor scholen zodat het niet alleen gaat over kosten, maar ook over diverse indirecte waarden.”
Het biedt volgens Van Vugt grote meerwaarde om samen met andere partijen naar oplossingen te zoeken en samen na te denken over een andere manier om IHP’s op te stellen. “Brede scholen en multifunctionele accommodaties hebben een positief effect op de woonomgeving. Deze gebouwen versterken de cohesie in de wijk, met alle positieve effecten van dien. Bij het opstellen van IHP’s moet er in mijn ogen dan ook meer gekeken worden naar een bredere functie van onderwijsinstellingen, waarbij soms het schoolgebouw een spilfunctie krijgt in de directie omgeving.Door dit niet alleen kwalitatief in beeld te brengen, maar ook kwantitatief, kunnen investeringsbeslissingen ook in een ander perspectief worden geplaatst.”

Schakel in grotere waardeketen
Onderwijshuisvesting dient volgens Van Vugt niet alleen gezien te worden als een kostenpost, maar juist als een schakel in een grotere waardeketen van voorzieningen in een gebied, waarbij gestreefd wordt naar een permanent proces van vernieuwing. “Onderwijs en onderwijshuisvesting hebben hierin een vitale functie. Beide zijn belangrijke schakels in de opbouw van sociaal kapitaal in een stadsdeel, dorp, wijk of buurt. Deze maatschappelijke waardeontwikkeling heeft ook veel betekenis voor de fysieke-en sociaal maatschappelijke omgeving en vormen belangrijke schakels in een grotere waarden stroomketen.”

Strategische besluitvorming
Volgens Van Vugt is het zaak dat nieuwe IHP’s zich ook op deze waarden stromen richten, zodat er echt sprake is van strategische besluitvorming zoals eerder beoogd werd bij de decentralisatie in 1997. “Een focus die wij in onze dagelijkse advisering toepassen. De verplichte IHP’s moeten in elk geval niet leiden tot een model IHP dat eenzelfde starheid krijgt als de huidige verordening.”