Hoe kunnen zorgterreinen herontwikkeld worden voor moderne zorg en de woningmarkt? Hans Hoepel, directeur Vastgoedontwikkeling GGz Centraal, vertelt erover tijdens de Zorgvastgoed Dag van IVVD.
Hans Hoepel is als directeur Vastgoedontwikkeling bij GGz Centraal verantwoordelijk voor de transformatie van twee grote zorgterreinen. Eén in Amersfoort en één in Ermelo. Hij weet als geen ander welke uitdagingen daarbij komen kijken en welke valkuilen te vermijden. Tijdens de Zorgvastgoed Dag van IVVD op 25 mei gaat hij dieper in op de transformatie van de zorgterreinen en de achterliggende visie.
Zorgfuncties clusteren
‘Het vastgoed op onze terreinen is sterk verouderd’, stelt Hoepel. ‘Veel zorggebouwen zijn technisch kwetsbaar en functioneel niet meer bij de tijd. Hoog tijd dus voor een grote vernieuwingsslag.’ Een lastige opgave gezien de vele monumenten en de hoge natuurwaarden van deze terreinen. ‘In de geestelijke gezondheidszorg kunnen we het onderhoud van de enorme terreinen en de gebouwen niet meer betalen. Tegelijkertijd hebben we geld nodig om moderne en duurzame gebouwen te kunnen realiseren die aansluiten bij de hedendaagse zorg. Vandaar dat we delen van onze terreinen afstoten. Op het overgebleven terreindeel clusteren we de zwaardere zorgfuncties in een kleiner zorgpark waar we nieuwbouw realiseren.’
Deze transformatie biedt enkele mooie kansen, stelt Hoepel. ‘Allereerst is dit een oplossing voor de woningnood. De gemeenten Amersfoort en Ermelo zijn maar wat blij dat er op onze terreinen gebouwd kan worden. Voor ons zit de meerwaarde echter vooral in het feit dat we met woningontwikkeling op onze terreinen de maatschappij dichterbij halen. Wonen en zorg gaan een verbinding aan.
Voor ons zit de meerwaarde echter vooral in het feit dat we met woningontwikkeling op onze terreinen de maatschappij dichterbij halen. Wonen en zorg gaan een verbinding aan.
Geconditioneerde verkoop
Het is volgens Hoepel van groot belang dat een zorgorganisatie proactief meedenkt over de woningontwikkeling op een zorgterrein. ‘Een deel van onze cliënten is gebaat bij een zekere afzondering en rust. Deze mensen zijn bijvoorbeeld extra gevoelig voor prikkels en daar moet je serieus rekening mee houden. Vandaar dat we onze terreinen geconditioneerd verkopen en betrokken blijven bij de herontwikkeling. Hier hebben we met de gemeenten vooraf duidelijke afspraken over gemaakt.’
Straks wonen de klinische cliënten van GGz Centraal en de bewoners van de nieuwe woonwijken naast elkaar en niet door elkaar, benadrukt Hoepel. ‘Hoe geef je dat vorm? We willen uiteraard geen hoge afscheidingen, geen hekken. We willen juist onderlinge ontmoetingen stimuleren en faciliteren. Onder meer de kerken en de restaurants op de terreinen bieden daar mooie gelegenheden voor. Dat zijn echt plekken met kansen voor betrokken burgers en maatschappelijke ondernemers. Maar hoe organiseer je dat? Dat vraagt om een duidelijke visie.’
Lange adem
De transformaties van de zorgterreinen van GGz Centraal zijn volgens Hoepel echt projecten voor de lange adem. ‘Er komt zo veel bij kijken, dat is niet te onderschatten. Je moet afspraken maken met gemeenten en woningcorporaties. Afspraken met de bank, want die willen alle risico’s duidelijk in beeld hebben. Interne en externe toezichthouders. Je moet omwonenden en andere stakeholders meenemen in de plannen, en niet in de laatste plaats de cliëntenraden. Je moet een visie ontwikkelen op de verduurzaming, want alle gebouwen gaan van het gas af. Je moet een plan maken voor alle infrastructuur in de grond, zoals de gasleidingen, de waterleidingen en het oude rioleringsstelsel. Al deze zaken vragen om goede samenwerking tussen alle betrokken partijen en een strakke planning.’
De inspanningen die alle partijen in het proces nu verrichten lonen op termijn dubbel en dwars, denkt Hoepel. ‘We hebben straks weer mooie, duurzame, moderne terreinen. Inclusieve terreinen die helemaal zijn ingericht voor de moderne zorg. Deze ontwikkeling is niet alleen goed voor onze cliënten, maar ook voor de mensen die op onze terreinen komen wonen en voor de gemeenten. Uiteindelijk worden we hier allemaal beter van.’
—
Hans Hoepel is directeur Vastgoedontwikkeling bij GGz Centraal. Daarnaast is hij lid van de Raad van Toezicht van het St. Pieters en Bloklands Gasthuis in Amersfoort en lid van de Raad van Commissarissen van woningcorporatie Plavei. Ook heeft hij een eigen advies- en managementbureau.