Wageningen krijgt optimaal ontworpen woningen door kunstmatige intelligentie

| Door Odette Koldewey

Het zogenaamde parametrisch ontwerpen met behulp van kunstmatige intelligentie zorgt voor een sneller ontwerpproces en reductie van materiaalgebruik.

De totstandkoming van de nieuwe woningen van Villapark Facet in de duurzame woonwijk Kortenoord in Wageningen vormt het toonbeeld voor toekomstige woningontwerpen. Het ontwerp werd gemaakt met behulp van de kunstmatige intelligentie van Planalogic. Het voldoet aan de wensen op het gebied van klimaatadaptiviteit en comfort, waar toekomstige bewoners om vragen en die klimaatveranderingen vereisen. Diverse parameters (variabele, meetbare eigenschappen) zijn in software bij elkaar gebracht, en zo ontstond een veelvoud aan optimale woningontwerpen, elk met een uitgebalanceerd ontwerp. De bewoners van Villapark Facet zullen in woningen leven waarbij ieder detail is uitgekiend en over alles is nagedacht, van wooncomfort en duurzaamheid tot omgeving en uitstraling. Zowel binnen in de woning als aan de buitenkant. BPD | Bouwfonds Gebiedsontwikkeling realiseert dit woongebied en biedt de woningen deze week te koop aan.

Het zogenaamde parametrisch ontwerpen met behulp van kunstmatige intelligentie zorgt voor een sneller ontwerpproces en reductie van materiaalgebruik. In Villapark Facet komt dit tot uiting in een zo vierkant mogelijke woning, waarvoor 12 tot 16% minder materiaal nodig is. Ook levert het royale woningplattegronden op en een opvallende kamerbreedte van 9 meter. De vierkante vormgeving maakt dat bewoners veel vrijheid en mogelijkheden hebben in de verdere inrichting van hun woning.

Meer energie opwekken dan gebruiken
Een van de parameters was dat alle huizen meer energie op moeten kunnen wekken dan ze naar verwachting nodig hebben. Ook was bekend welke kwaliteit zonnepanelen er op het dak moesten komen. De software berekent hoe groot het dakoppervlak moet zijn, en hoe de zonnepanelen zich verhouden tot de stand van de zon. Dat resulteert in een comfortabel leefklimaat in alle jaargetijden. In de winter prettig behaaglijk met een minimaal energieverbruik. En niet onbelangrijk: lekker koel in de steeds warmere Nederlandse zomers.

Uitgekiende architectuur
Aan de basis stond het parametrisch ontwerpsysteem van de datagedreven tech scale up Planalogic dat wijken en woningen ontwerpt met behulp van algoritmes. Een multidisciplinair team heeft de parameters voor Villapark Facet bepaald. In een enorm rekenmodel werden honderden parameters op het gebied van duurzaamheid, leefbaarheid, bouwkosten, woonoppervlak, sociale impact en talloze andere randvoorwaarden opgenomen. Op dat model werd vervolgens kunstmatige intelligentie losgelaten, om te komen tot een optimalisering op deze variabelen in samenhang met de wensen en belangen van stakeholders.

Het ontwerp van MIX Architectuur startte nu niet met een ‘leeg blad’ maar met een veelvoud aan mogelijke architectonische ontwerpen. Duurzaamheids- en omgevingsdoelstellingen waren hiermee al verankerd in het ontwerp. Hierdoor kon het ontwerp van de woningen in slechts vijf weken definitief worden. De ontwerpfilosofie leverde kozijnen en raamuitsparingen op met een uitgekiend lijnenspel. De bijzondere vormen geven een facet geslepen indruk. De ontwerpoplossing is gebaseerd op de optimale balans tussen zonlicht en warmte. De fijne getemperde lichtinval in huis houdt het zomers aangenaam van temperatuur, terwijl in de donkere maanden de zon optimaal het huis kan verwarmen. En het levert een bijzondere aanblik van de woning op.