Wonen Limburg maakt woongebouwen in één keer aardgasvrij met een speciaal ontwikkelde collectieve warmtepomp. Hoe? Daarover vertelt Haico Offermans tijdens de Woningcorporatie Dag.
Zonder al te veel ingrijpende aanpassingen een woongebouw aardgasvrij maken? Het kan met een collectieve hoogtemperatuurwarmtepomp. ‘Zeker bij gebouwen die mogelijk niet heel lang meer staan en waarin je zelf geen grote investeringen meer wil doen, is deze oplossing heel geschikt’, vertelt Haico Offermans, Senior projectmanager Energietransitie bij Wonen Limburg. Hij is een van de sprekers op de Woningcorporatie Dag 2022 op 19 april.
Wonen Limburg maakt gebruik van een lucht-waterwarmtepomp die geschikt is voor cv-water boven de 80 graden bij een buitentemperatuur van min 20 graden. Deze collectieve warmtepomp werd tot nu toe alleen bij utiliteitsgebouwen toegepast. Een van de projectleiders van Wonen Limburg zag de potentie hiervan, waarna de fabrikant de warmtepomp op verzoek van de woningcorporatie geschikt heeft gemaakt voor woningbouw. In september 2020 is de gaskraan in het eerste complex dichtgedraaid. Eind mei van dit jaar zullen er zes collectieve warmtepompen operationeel zijn.
Nauwelijks aanpassingen
Vanwege de hoge temperatuur hoeven er nauwelijks aanpassingen in het gebouw te worden gedaan; isoleren, nieuwe leidingen of radiatoren, dat is allemaal niet nodig. De bewoners kunnen tijdens de werkzaamheden gewoon in hun woning blijven. Offermans: ‘Er is wel in iedere meterkast een afleverset geplaatst en daarnaast hebben bewoners een nieuwe inductieplaat gekregen en natuurlijk ook een nieuwe pannenset. Meestal zijn de oude pannen niet geschikt en we willen bewoners niet op extra kosten jagen.’
Bovendien was een belangrijke wens van Wonen Limburg dat in principe alle bewoners met de ingreep instemden. ‘Normaal heb je bij dit soort grote renovaties voldoende aan 70 procent instemming om het project uit te voeren, maar wij wilden een veel hoger percentage.’ Om dat te bewerkstelligen heeft een sociaal projectleider bij ieder huishouden keukentafelgesprekken gevoerd om uit te leggen wat bewoners kunnen verwachten. Dat heeft gewerkt, aldus een tevreden Offermans: ‘Iedereen heeft een akkoordverklaring en een nieuwe overeenkomst voor de levering van warmte getekend.’
Natuurlijk koelmiddel
De elektriciteit voor de warmtepomp wordt deels gevoed met de zonnepanelen die op het dak zijn geplaatst. ‘Dat hoort er wel echt bij, want de stroom van het net is grotendeels grijs en dan behaal je minder CO2-reductie. Dat is uiteindelijk toch het doel.’ Op de Wooncorporatie Dag 2022 vertelt hij meer over de laatste cijfers van de behaalde CO2-reductie.
Door met een natuurlijk koelmiddel te werken, wordt de duurzaamheid ook geborgd. ‘In veel warmtepompen zitten synthetische stofjes om warmte en koude te transporteren. Als ze afgeschreven zijn, zit je met de chemicaliën. Daarom wilden wij per se natuurlijke koudemiddelen gebruiken. Wanneer de warmtepomp is afgeschreven en uit elkaar wordt gehaald, dan zijn die stoffen in ieder geval niet schadelijk.’
De potentie van een collectieve HT-warmtepomp is enorm: er zijn meer dan tienduizend vergelijkbare wooncomplexen in Nederland. Doordat de installatie flexibel is, kan het bovendien een oplossing zijn voor projecten waar een tijdelijke installatie nodig is.