BrabantZorg en BrabantWonen geven het buitenleven een prominente plek in het leven van de bewoners van woonzorglocatie Nieuwe Hoeven.
Elke dag zorg verlenen in het groen, dat willen BrabantZorg en BrabantWonen realiseren op woonzorglocatie Nieuwe Hoeven aan de rand van natuurgebied de Maashorst in Schaijk. Het zorggebouw dat er nu staat maakt plaats voor zeven losse, duurzame gebouwen. Het nieuwe complex wordt gasloos, opgetrokken uit hout en krijgt het karakter van een buurtschap in het groen.
Nieuwe Hoeven is een psychogeriatrisch verpleeghuis in Schaijk. BrabantZorg biedt op deze mooie locatie in de natuur ouderen met geheugenproblemen een veilig en vertrouwd huis. Dat doen ze via kleinschalige zorg, in groepen van acht bewoners. De natuur die de bewoners omringt is daarbij van groot belang, stelt regiomanager Peter Verkuijlen van BrabantZorg. De nieuwbouw op het terrein, die in het najaar van start gaat, biedt volgens hem een mooie kans om het buitenleven een nog prominentere plek te geven in het leven van de bewoners van Nieuwe Hoeven.
Groene kracht van de Maashorst
Verkuijlen: ‘Het huidige zorggebouw is een traditioneel paviljoensgebouw, waarin heel zwart-wit gezegd lange tijd ook wat traditionele verpleeghuiszorg werd gegeven. Dat is de laatste jaren langzaamaan veranderd. We zijn steeds meer de groene omgeving, de groene kracht van de Maashorst, gaan inzetten in het woon- en leefklimaat. We zijn het groen echt gaan zien als waarde in de kwaliteit van leven van de mensen. Dat hebben we in het nieuwe concept voor Nieuwe Hoeven volledig doorgetrokken. Groen wordt nog meer de drager van allerlei activiteiten, want groen is goed voor het welbevinden van mensen. Dat is wetenschappelijk bewezen.’
‘We zetten de groene kracht van de Maashorst in, in het woon- en leefklimaat’
Woningcorporatie BrabantWonen, eigenaar van 35 zorglocaties van BrabantZorg, gaat het nieuwe woon-zorgcomplex in Schaijk ontwikkelen. Voor Johan Loeffen, ontwikkelaar bij BrabantWonen met zorg in zijn pakket, is de nieuwbouw op het terrein van Nieuwe Hoeven een mooie en uitdagende klus. ‘Dit wordt de eerste zorglocatie voor BrabantZorg die we op deze duurzame manier ontwikkelen. Het wordt daarbij ook het eerste zorgcomplex met houtbouw in onze samenwerking.’
Logische keuze
Ondanks de meerprijs is de keuze voor hout volgens Loeffen heel logisch. ‘Als je in CO2 rekent dan is houtbouw vooral goedkoper voor het milieu. Bovendien vraagt de groene omgeving in zekere zin om houtbouw. Daarbij hebben we het voordeel dat alle gebouwen bestaan uit een enkele verdieping en de studio’s relatief klein zijn ten opzichte van reguliere woningen. Hierdoor zijn de overspanningen tussen de wanden kleiner. Dat maakt het makkelijker realiseerbaar in hout.’
De impact van hout op duurzaam bouwen is volgens Loeffen zo groot, dat de keuze voor hout voor BrabantWonen in feite een ‘no brainer’ was in dit project. En dus maakt het grootschalige stenen zorggebouw, waar een schrikbarende hoeveelheid van 300.000 kuub gas per jaar werd weggestookt, binnenkort plaats voor vijf houten woongebouwen, een houten hoofdgebouw met centrale voorzieningen en een houten schuur. Warmte-koudeopslag gaat de warmte- en koelingsvraag opvangen en voor de elektra worden de daken vol gelegd met zonnepanelen. Loeffen: ‘Qua duurzaamheidsniveau wordt dit complex een blauwdruk voor de andere nieuwe zorglocaties van BrabantZorg.’
‘De impact van hout op duurzaam bouwen is zo groot, dat het voor ons een ‘no brainer’ was’
Het groene karakter valt volgens Loeffen lastiger te kopiëren. ‘Er is geen andere zorglocatie van BrabantZorg die zo fraai in de bossen ligt, middenin het groen. Het groen is in Schaijk echt de drager van het complex. De andere zorglocaties liggen in dichter bebouwde omgevingen waardoor we daar wellicht andere keuzes moeten maken.’
Fijn verblijfsklimaat
Op het terrein van Nieuwe Hoeven zorgt de omgeving volgens Verkuijlen voor ‘het verhaal’. ‘We willen hier zorg verlenen in een prachtige groene omgeving. De omgeving heeft zoveel kwaliteit dat het ook voor partners, verwanten en mantelzorgers een fijn verblijfsklimaat biedt. Die meerwaarde maakt samenzorg beter mogelijk. Partners en mantelzorgers zijn daardoor veel meer betrokken bij het leven van de mensen die hier wonen. Samen proberen we elke dag zo fijn mogelijk te maken, zowel voor de bewoner als voor familie en medewerkers.’
Bewegingsvrijheid
De nieuwe woongebouwen in Schaijk bestaan straks uit twee gekoppelde woningen onder één dak. Elke bewoner krijgt een eigen studio met een eigen buitendeur naar een terrasje of tuintje bij de woning. Verkuijlen: ‘In de traditionele verpleeghuiszorg komen mensen helaas nog te vaak achter een gesloten deur. Dat roept onrust op. Vandaar dat wij een andere keuze maken en onze gebouwen niet op slot doen. We bieden zoveel mogelijk bewegingsvrijheid aan onze bewoners en zorgen met natuurlijke afscheidingen, zoals dierenweides, dat de veiligheid gewaarborgd blijft.’
Ruimte voor groen
Loeffen: ‘Al die losse gebouwen activeren de mensen om meer naar buiten te gaan. En door alle gebouwen los te plaatsen op het terrein komt er in het hart van de locatie veel meer ruimte voor het groen.’ Hier staat bijvoorbeeld een hooimijt als ontmoetingsplaats, en er zijn op diverse plekken op het terrein dierenweides te vinden. Ook wordt er groente verbouwd. Verkuijlen: ‘Dit doen we samen met de mensen van Carrousel Groen, een speciale facilitaire organisatie binnen BrabantZorg met mensen die een afstand hebben tot de arbeidsmarkt. Zo maken we een totaal integraal verhaal waarbij het niet alleen om de bewoners gaat, maar ook om familie, mantelzorgers en het personeel.’
Om het verhaal helemaal af te maken is er op het elf hectare grote terrein ook een plukroute aangelegd die de biodiversiteit flink bevordert. Loeffen: ‘Dat concept gaan we over de hele locatie doortrekken. Daarnaast gaan we het hemelwater opvangen in wadi’s, zodat dit op het terrein blijft voor in droge tijden. Zo voegen we nog meer kwaliteit toe aan de woonomgeving.’
Duurzame gemeenschap
Nieuwe Hoeven wordt echt een voorbeeld voor andere zorglocaties. Verkuijlen: ‘Er moet veel veranderen in de verpleeghuiszorg, want als we op dezelfde voet verder gaan loopt het systeem vast, dan hebben we binnen korte tijd een nijpend personeelstekort. Vandaar dat wij werken aan een duurzame gemeenschap waarbij we de locatie inzetten om verbinding te maken met het lokale. Zo kan iedereen in de omgeving een betekenisvolle rol spelen binnen ons woon-zorgcomplex. Qua organisatieopzet proberen we de boel hier op die manier heel bewust te kantelen.’
Nieuwbouwplan Nieuwe Hoeven
De nieuwbouw van Nieuwe Hoeven bestaat uit 5 woongebouwen in een L- of een Z-vorm. Elk woongebouw heeft gemeenschappelijke voorzieningen zoals woonkamer, keuken, wasruimte en een snoezelbadkamer en bestaat uit 18 appartementen met een eigen badkamer. Naast de woongebouwen komt er een Buurthuis. In het Buurthuis komen de gemeenschappelijke voorzieningen zoals een bijeenkomstzaal met keuken, kapper en een winkeltje met de op Nieuwe Hoeven verbouwde producten. Tevens worden op de eerste verdieping kantoren gerealiseerd voor de ondersteunende diensten. Daarnaast komt er een nieuwe locatie binnen de Nieuwe Hoeven voor Carrousel Groen in de Kapschuur. Hier krijgen bewoners dagbesteding in de werkplaats. De bouw van het nieuwe zorgcomplex start in het najaar van 2021. Als alles volgens planning verloopt, wordt Nieuwe Hoeven in 2023 opgeleverd.