Daken in steden transformeren tot groene, biodiverse en klimaatadaptieve oases, dat is de missie van Rooftop Revolution. De stichting begeleidt overheden, scholen, woningcorporaties en VvE’s bij het vergroenen van daken. De potentie is enorm, want Nederland telt maar liefst 1300 vierkante kilometer aan dakoppervlak.
De druk op de ruimte in de stad is groot en toch is extra groen noodzakelijk om stedelijke uitdagingen het hoofd te bieden. Groen gaat immers hittestress en wateroverlast tegen, het bevordert de biodiversiteit en stimuleert de gezondheid van mensen. Maar waar laten we al dat extra groen? De mensen achter Rooftop Revolution hebben hier een duidelijk idee over. De oplossing ligt volgens hen op het dak. Het tweede maaiveld biedt in hun ogen een ideale kans voor het vergroenen van onze steden.
‘Op de daken in Nederland liggen mooie kansen voor vergroening’, stelt Jan Henk Tigelaar, directeur van Rooftop Revolution. ‘In Amsterdam alleen al hebben we 12 km² aan platte daken. In heel Nederland ruim 400 km². Als we daar ook de schuine daken bij optellen, waar steeds meer groene systemen voor komen, dan hebben we het zelfs over 1300 km². Laten we die ruimte zo goed mogelijk benutten met mooie blauwgroene daken.’
‘Groene daken bieden natuurlijke isolatie en helpen bij de opslag van overtollig regenwater’
De mensen van Rooftop Revolution adviseren en begeleiden sinds 2016 verschillende stakeholders bij het (her)inrichten van dakoppervlakken met duurzame oplossingen. Tigelaar: ‘In onze adviezen combineren we innovatieve technologieën met natuurlijke elementen zoals beplanting, zonnepanelen en watermanagement. Zo creëren we multifunctionele daken die bijdragen aan biodiversiteit, energieopwekking en klimaatadaptatie. Deze daken bieden daarnaast een natuurlijke isolatie in de zomer en helpen bij de opslag van overtollig regenwater. Zo slaan we meerdere vliegen in één klap.’
De focus van Rooftop Revolution ligt vooral op het bestaande vastgoed. Tigelaar: ‘We zien bij nieuwbouw een beweging ontstaan waarbij groen al aan de voorkant van het ontwerpproces wordt meegenomen. Maar tegelijkertijd zien we in de bestaande bouw een zekere terughoudendheid. Veel gebouwen zijn niet ontworpen voor groene daken, dat maakt de opgave complex. Wij kunnen met adviezen en begeleiding van projecten de koudwatervrees bij vastgoedeigenaren en beheerders wegnemen. Want de opgave mag dan complex zijn, de noodzaak wordt door de klimaatverandering wel steeds groter.’
De Duurzame Daken Kansenkaart is speciaal ontwikkeld voor gemeenten, provincies, waterschappen en vastgoedeigenaren zoals woningcorporaties. De kaart identificeert en visualiseert mogelijkheden voor duurzaam en multifunctioneel gebruik van daken. Hiermee biedt de tool op gebieds- of portefeuilleniveau inzicht in de meest haalbare en rendabele invulling per dakoppervlak. Door slim data samen te voegen, zoals bestaande databronnen en specifieke databronnen gericht op de doelstellingen van de opdrachtgever, kunnen visuele rapportages worden gemaakt waarbij ook een impactanalyse met kosten en baten worden opgesteld. Dit helpt organisaties de kansen op het dak in beeld te brengen en te werken aan een duurzame dakenstrategie.
Rooftop Revolution heeft sinds 2016 al verschillende projecten begeleid en gemeenten en vastgoedeigenaren geadviseerd. Van dakdroom tot realisatie, noemt Tigelaar het werk dat zijn stichting doet. ‘We helpen gemeenten, provincies en vastgoedeigenaren bij het realiseren van klimaatadaptieve daken. We creëren bewustwording en helpen beleid om te zetten in actie. Zo stellen we programma van eisen op voor partijen, regelen aanvragen van vergunningen en helpen bij het rondkrijgen van de financiering. Daarnaast brengen we voor gebieden, wijken en vastgoedportfolio’s de kansen voor vergroening van daken in beeld met de Duurzame Daken Kansenkaart.’
Vooral in het maatschappelijk vastgoed ziet Tigelaar extra meerwaarde in groene daken, nog los van de klimaatadaptatie. ‘Voor het onderwijs en de zorg biedt groen een fantastische plus. Zo zorgt groen voor een helende omgeving waarin mensen sneller genezen en minder medicijnen nodig hebben. In het onderwijs zorgt groen voor een inspirerende onderwijsomgeving met een veel beter binnenklimaat. Het ziekteverzuim gaat hierdoor ook omlaag. Het groen betaalt zich zodoende op termijn dubbel en dwars terug.’
Volgens Tigelaar is er ondanks het goede werk van de afgelopen jaren nog een wereld te winnen. En dat begint bij het creëren van nog meer bewustwording. ‘Nog te weinig mensen denken bij een dak aan een plek voor vergroening. Dan hebben we het over een kleine 8%. Dat moet naar 25%. Dan bereiken we een kantelpunt waarbij het groene dak voor eigenaren de nieuwe norm wordt. Ons streven is dan ook om voor 2030 dat percentage naar 25% te brengen. Dan is onze revolutie geslaagd en kunnen we nog veel meer groene meters maken.’