Maandag 4 september 2024 werd het gloednieuwe talentencentrum De Kragt in Breda officieel geopend. Het talentencentrum heeft een grote indoor-atletiekhal, een sporthal met drie zaaldelen en een uitnodigende horeca met ontmoetingsruimte. Daarmee is er niet alleen voldoende ruimte voor sporttalenten om zich te ontwikkelen richting de topsport, maar ontstaat er ook een buurtfunctie voor de naastgelegen woonwijk. Inmiddels zijn de eerste trainingen geweest. We spraken met Suzan Goverde (teamleider sportaccommodaties) en Patrick de Klerk (accountmanager talentontwikkeling) van gemeente Breda over hoe het talentencentrum tot stand kwam en wat de ambities zijn voor de toekomst.
Al in 2017 kwam uit een capaciteitsonderzoek naar voren dat er in de gemeente Breda te weinig sportcapaciteit is, vertelt Laura Sandwijk, adviseur bij Synarchis. “Breda beschikte op dat moment over verschillende verouderde sportaccommodaties.
Een participatietraject met de inwoners van Breda wees uit dat er behoefte was aan een visie op topsport en talentontwikkeling en ruimtes die voldoen aan de eisen die daarbij horen.” Suzan: “Sporttalenten uit de regio moesten tot nu toe naar bijvoorbeeld Nieuwegein of Deurne om hun talent verder te ontwikkelen. De afstand is een reden waarom jonge talenten, of hun ouders, afhaken."
"Wij behouden onze talenten graag in de regio en willen hen dicht(er) bij huis de kans geven zich te ontwikkelen richting topsport door hen de juiste faciliteiten te bieden”
Patrick vervolgt: “Daarnaast zijn we als gemeente van mening dat sportcentra en een talentencentrum nodig zijn voor de groei van de stad en de regio. We willen daarin verbindend, faciliterend en informerend zijn. Dit is verankerd in de in 2017 vastgestelde visie op sport en bewegen: Team Breda. Daarom zijn we gestart met een onderzoek naar de mogelijkheid voor een locatie waar we talenten een plek kunnen bieden om te groeien.”
Uit het capaciteitsonderzoek kwam naar voren dat de bestaande sportaccommodaties onvoldoende ruimte en kwaliteit konden bieden voor talentontwikkeling. Er was extra ruimte nodig. Martijn van Hulsteijn, adviseur bij Synarchis: “We stelden een businesscase op en voerden een haalbaarheidsonderzoek uit. Bij de businesscase is gekeken naar de ‘krachtige’ sporten in Breda. Ook is met verschillende bonden besproken of zij een programma wilden onderbrengen in Breda. De businesscase vertaalden we vervolgens naar een Programma van Eisen. Het nieuwe talentencentrum werd daarmee een uitbreiding op de 21 al bestaande sportaccommodaties binnen de gemeente.”
“Uiteindelijk zijn er twee scenario’s voorgelegd aan de Bredase politiek,” vertelt Suzan: “een hal met en een hal zonder indoor-atletiekbaan. Duidelijk was dat het niet om een topsportcentrum ging, maar om een voorziening voor regionale talentontwikkeling: de opstap naar de topsport voor jongeren tussen de 14 en 20 jaar.” Patrick: “Talentontwikkeling is door de sportbonden nog volop ontwikkeling, dit was dé kans om De Kragt daarvoor in te zetten.
Door de plannen voor een talentencentrum gingen de bonden nadenken of Breda een goede uitvalsbasis zou zijn. En zo ontstonden de plannen voor de invulling van het complex. Waarbij onder meer de KNAU en de KNSB aangaven een talentprogramma in Breda te willen onderbrengen.”
“Mijn rol is - nu de faciliteiten er zijn - om partijen samen te brengen en de kruisbestuiving tussen sporten te faciliteren. Die rol is al opgenomen in de businesscase destijds,” vertelt Patrick. Daarin volgt het talentencentrum de visie van het NOC*NSF en TeamNL. “Sporters kunnen veel van elkaar leren,” zegt Martijn.
“Waterpoloërs leren het opbouwen van kracht boven water van synchroonzwemmers, voetballers gebruiken deels dezelfde technieken als korfballers. Uitwisseling van kennis die bijdraagt aan talentontwikkeling ontstaat in een netwerkorganisatie, waar het talentencentrum de uitgelezen locatie voor is.” Patrick vult aan: “Die netwerkorganisatie zijn we nu aan het opzetten, samen met verenigingen, sportbonden en aan sport gerelateerde organisaties.”
De Kragt - geen verbastering van ‘kracht’ maar vernoemd naar de oude wijk waarin het talentencentrum ligt - voorziet met een 110 meter lange indoor-atletiekbaan plus overige atletiekfaciliteiten en een sporthal in een sportbehoefte. Daarnaast biedt het ook ruimte aan diverse andere faciliteiten en activiteiten. Patrick: “Ruimtes voor fysiotherapie en paramedische begeleiding, een fitnessvoorziening, horeca en voldoende plek (ook voor sporters) om de laptop open te klappen en te werken.” “Lokale verenigingen met ambitie kunnen een plek krijgen in het talentencentrum,” vertelt Suzan. “Niet iedere sportvereniging heeft een grote groep aan talenten. We kijken dus hoe talenten bepaalde trainingen in De Kragt samen kunnen doen. Daaromheen is er ruimte voor andere partijen, zoals scholen of bijvoorbeeld kleinschalige evenementen. Ook heeft het gebouw een buurtfunctie, zonder dat het een buurthuis wordt.”
Patrick vervolgt: “Al tijdens de bouw zochten we de verbinding met de wijk. Jongeren die naast het pand voetballen lieten we regelmatig de bouw bekijken en bewoners zijn altijd welkom voor een kopje koffie. Suzan vult aan: “In de toekomst willen we bijvoorbeeld de horeca afnemen uit de wijk en de benodigde groenten uit de lokale volkstuinen. De beheerder die eerder deze zomer startte, woont ook hier in de wijk. Zo bouwen we niet alleen een netwerkorganisatie rond de sport, maar ook in en met de wijk.”
En de sportaccommodatie zelf? “Dat is zoveel mogelijk circulair en duurzaam gebouwd,” zegt Martijn. “Het is integraal toegankelijk en energieneutraal. Laura: “Het gebouw wekt met zonnepanelen op het dak precies voldoende energie op om zelfvoorzienend te zijn, zonder overschot op het energienet. Daarnaast zorgen daktuinen, groene gevels en het gebruik van bodemwarmte voor minder hittestress.” Suzan vertelt dat ze de samenwerking in het voortraject en tijdens de realisatie erg prettig vond. “Ik had altijd het gevoel dat we het project samen realiseerden, waarbij we ieder vanuit een eigen expertise een waardevolle bijdrage hadden.” “Een echte coproductie, met een prachtig talentencentrum als resultaat,” beaamt Laura.