Met de landelijke en gemeenteraadsverkiezingen in het vooruitzicht doet de vermogensbeheerder een oproep aan lokale politici en beleidsmakers: maak seniorenwoningen topprioriteit. Tettero: ‘Achmea is verantwoordelijk voor een deel van het zorgstelsel en dat staat enorm onder druk. Daarom pakken we onze maatschappelijke rol om dit te agenderen. Bovendien kunnen we pensioengeld investeren om die levensloopbestendige woningen ook te realiseren.’
Seniorenwoningen als katalysator
Voldoende goede seniorenhuisvesting helpt ook andere doelgroepen sneller aan een woning. Een nieuwe ouderenwoning zet gemiddeld namelijk méér verhuisbewegingen in gang dan reguliere nieuwbouw. Tegelijkertijd daalt de zorgvraag significant mits er aandacht is voor sociale cohesie en een slimme indeling. Woningen waar ouderen elkaar kunnen ontmoeten of samen eten, leiden tot meer woonplezier, minder eenzaamheid en vermindert de druk op de eerstelijnszorg. ‘Het helpt als bewoners naar elkaar om kijken. Kleine stukjes van de zorgvraag worden dan al ingevuld, zoals boodschappen doen en gezond eten’, aldus Tettero.
In de afgelopen vijftien jaar ontwikkelde Achmea tientallen wooncomplexen voor ouderen. Daarbij is veel geleerd over wat wel en niet werkt. ‘Nog steeds zien we plannen zonder drempelloze toegang of ruimte voor scootmobielen’, vertelt hij. ‘Of badkamers die niet aan de slaapkamer grenzen, terwijl juist ’s nachts als mensen naar het toilet gaan vaak valongelukken gebeuren. Zulke ontwerpkeuzes hebben een enorme invloed op het leven van mensen. We investeren namens pensioenfondsen, dus grotendeels namens de mensen die deze woningen zelf nodig gaan hebben.’
Van visie naar actie
Achmea heeft voor een aantal gemeenten factsheets gemaakt en aangeboden mee te denken. ‘We beschikken over de demografische data, de ontwikkelkennis en het investeringskapitaal. Als een gemeente een locatie op het oog heeft, kunnen wij die toetsen op geschiktheid.’ Daarnaast kan Achmea meedenken over een slimme uitvraag, ter voorkoming dat er partijen meedingen die alleen dure zorgvilla’s willen realiseren. Dat kan bijvoorbeeld door in de tender aan te geven dat het moet gaan om Nederlands institutioneel geld. ‘Dan weet je dat je partijen aantrekt die investeren in maatschappelijke kwaliteit.’
Een van de steden waarmee contact is gezocht, is Almere. Daar bleken ze verder dan Achmea dacht, alleen waren die plannen nog niet publiek gemaakt. Tettero: ‘Dat was enigszins ongemakkelijk voor ons, maar de wethouders van zorg en van wonen reageerden sportief en nodigden ons uit. We hebben samen gekeken naar concrete bouwlocaties, en hoe wij daar als belegger tegenaan kijken en welke rol wij eventueel kunnen spelen.’
Tang: ‘Een groot deel van de woningen in Almere bestaat uit koopwoningen. Die eigenaren worden ook oud. Kunnen we die woningen aanpassen? Ik wil me niet alleen op de huursector en nieuwbouw richten.’ Als voormalig Tweede Kamer-lid nam hij het initiatief voor Taskforce Verzilveren, zodat mensen de overwaarde van hun huis kunnen gebruiken voor een verbouwing. ‘Zulke instrumenten horen óók bij dit vraagstuk.'
Investeerders aan tafel
Specifiek bouwen voor senioren is nieuw voor Almere, kennis van buiten is dus welkom. ‘Als gemeente met veel grond zijn we gewend om uit te breiden. Voor ouderen willen we juist in bestaande buurten bouwen, dicht bij voorzieningen. Dat is een andere opgave. Ik zie het als gebiedsontwikkelingen in het klein.’
Er is in de stad voldoende ruimte voor verdichting, bijvoorbeeld rondom vier trein-stations. Ook ziet Tang potentie in het herontwikkelen van schoollocaties, die vaak al centrale plekken in de wijk innemen.
Almere is in de jaren 90 snel gegroeid, veel scholen zijn toe aan vervanging of renovatie. Een voorbeeld zijn drie basisscholen en een buurthuis die vlak bij het centrum van Almere-Buiten op een rijtje staan. Voorwaarde bij zo’n ‘gebiedsontwikkeling in het klein’, waar verschillende functies moeten worden samengevoegd, is dat er een goede samenwerking tussen de betrokken partijen is. Tang is voorstander van een consortium dat van het idee tot de sleutel verantwoordelijk is.
In Almere wordt al goed samengewerkt tussen woningcorporaties, zorgpartijen, de daklozenopvang en de gemeente. Investeerders als Achmea moeten volgens Tang onderdeel worden van die coalitie. ‘Zij brengen niet alleen kapitaal, maar ook veel kennis en ervaring mee. We gaan die samenwerking verder intensiveren.’
