De groene gevel is de laatste jaren in opkomst. Steeds meer gebouwen in steden en dorpen worden voorzien van groen. Een prachtig voorbeeld van zo’n ‘verticale tuin’ is te vinden in Venlo waar Mobilane een appartementencomplex voorzag van hun nieuwste groene systeem MobiPanel.
[Door: Ivo van der Hoeven, redactie IVVD]
Een kleine groene oase in de stad. Dat is het nieuwe appartementencomplex in Venlo, ontworpen door Kraaijvanger Architects. Het betreft een wooncomplex met 95 zelfstandige appartementen; het eerste circulaire woongebouw van Venlo. Bijna honderd vierkante meter groen siert een van de vier gevels. De architect, Hashmat Fagirzada, heeft het woongebouw geïntegreerd in het ontwerp van het beroemde stadskantoor met de groene gevel dat eveneens door Kraaijvanger Architects is ontworpen.
De groene gevels van beide gebouwen vormen samen onderdeel van het stedelijk ecosysteem en de stedelijke biodiversiteit in Venlo. Niet alleen zetten de planten kooldioxide (CO2) om naar zuurstof, ze filteren ook de fijnstof uit de lucht en absorberen stikstofoxiden en ozon. En, niet onbelangrijk, ze versterken de biodiversiteit doordat het groen aansluit bij het groen op het straatniveau. Insecten en vogels komen af op de groene wand.
Volgens Dick Lauwerijssen, technisch directeur bij Mobilane, houden de voordelen van de groene gevel hier nog niet op. ‘Het groen vormt ook een natuurlijke isolatie voor hitte, kou en geluid. Daarnaast heeft de gevel natuurlijk een esthetische waarde. Mensen kijken liever naar een groene gevel, dan naar een gevel met stenen.’
Het systeem dat is toegepast bij het appartementencomplex in Venlo heet MobiPanel. Het is een modulair systeem met verwisselbare plantcassettes in twee maten. De plantcassettes, die worden bevestigd op corrosie bestendige profielen, zijn voorzien van twee ruime sleuven voor planten van diverse afmetingen. Het systeem leent zich hierdoor voor een breed scala aan planten. Een interne waterbuffering via een capillair microvezeldoek voorziet de planten van water en voedingsstoffen. Een geautomatiseerd irrigatie- en drainagesysteem zorgt voor een evenwichtige watervoorziening en efficiënt waterverbruik in de groene gevel.
Dick Lauwerijssen,
Technisch directeur bij Mobilane
De nieuwste groene innovatie van Mobilane heeft volgens Lauwerijssen enkele voordelen ten opzichte van andere systemen. ‘Ons systeem heeft een brandklasse B certificaat. Dat is voor veel bouwers een belangrijke voorwaarde. Daarnaast is MobiPanel een lichtgewicht systeem. Per vierkante meter is ons systeem inclusief planten niet zwaarder dan maximaal 40 kilo. En omdat we met twee maten cassettes werken, 40 bij 40 en 20 bij 20, is het ook een heel flexibel systeem. Het kan toegepast worden op vlakke en ronde wanden.’
Voor bouwer Janssen de Jong Bouw Zuid was dit een uniek project. Natuurinclusief en klimaatadaptief bouwen is dan wel in opkomst, maar meestal blijft dat beperkt tot groen op balkons en groene daken. Groene gevels zijn voor veel bouwers een nieuwe tak van sport. De keuze voor het systeem MobiPanel werd volgens planvoorbereider Tommi Helgason vooral ingegeven door het brandveiligheidsattest dat Mobilane bij het groensysteem levert. ‘Dat was voor ons een belangrijke voorwaarde’, aldus Helgason.
Over het eindresultaat is Helgason zeer tevreden. ‘We zijn trots op dit project. Het was een heel innovatief project dat ons voor de nodige uitdagingen heeft gesteld. Niet alleen qua groene gevel en bijbehorende bouwkundige voorzieningen, maar ook qua circulaire bouw en omdat we voor het grootste gedeelte steigerloos hebben gebouwd. Het engineren van de gevel met alle betrokkenen heeft de nodige tijd en energie gekost. Maar dat hoort nu eenmaal bij dit soort innovaties. Voor alle partijen is het in zekere zin pionieren.’
‘MobiPanel heeft een brandklasse B certificaat; voor ons een belangrijke voorwaarde’
Het groenontwerp van het appartementencomplex in Venlo komt van de hand van architect Hashmat Fagirzada. Lauwerijssen: ‘Hij heeft het Limburgse heuvellandschap terug laten komen in het groendesign. De Campanula poscharskyana ‘Stella’, Bergenia ‘Bressingham White en Geranium ‘Rozanne’, geven het geheel een prachtige paarse gloed wanneer de bloemen in bloei staan. Dat geeft het geheel wat couleur locale.’
Het project in Venlo is niet het enige project dat Mobilane met Kraaijvanger Architects heeft opgepakt. Lauwerijssen: ‘Dit architectenbureau gelooft sterk in de voordelen van natuurinclusief bouwen. Vandaar dat we bij meer projecten van hen betrokken zijn.’ En niet alleen dit Rotterdamse architectenbureau gelooft in de voordelen van groen, volgens Lauwerijssen. ‘In de hele architectenwereld is een groeiende aandacht voor groen. Dat is een goede ontwikkeling.’
Het groen dat in Venlo is toegepast moet uiteraard ook onderhouden worden. Daarvoor heeft de beheermaatschappij van het complex een contract afgesloten met Mobilane. Lauwerijssen: ‘Een paar keer per jaar gaan wij in het glazenwassersbakje langs al het groen. Twee keer per jaar om de planten te snoeien en de overige keren voor een visuele inspectie. Daarbij kijken we ook meteen de filters na en vullen we de plantvoeding bij. Een beetje aandacht is wel nodig als je het groen mooi groen wilt houden.’
Mobilane heeft een speciale DNA InsectScan ontwikkeld om de invloed van de groene gevels op de biodiversiteit in kaart te brengen. Deze analysemethode maakt gebruik van E-DNA, waarmee inzicht wordt verkregen in de biodiversiteit en de verspreiding van insectensoorten. De effectiviteit van verticale tuinen en groene daken op de biodiversiteit kan door middel van deze methode nauwkeurig in data worden uitgedrukt.