Door functies te combineren binnen maatschappelijk vastgoed kan beter, slimmer en creatiever gebruik gemaakt worden van de schaarse ruimte in de stad. In Utrecht gaat de gemeente de mogelijkheden onderzoeken. Concreet voorbeeld is het plan voor een nieuwe school in combinatie met appartementen voor onderwijspersoneel en wijk- en sportvoorzieningen.
D66 haakt met de motie Mixen Maar! aan bij een plan van schoolbestuur SPO Utrecht voor een nieuwe school in de Rivierenbuurt gecombineerd met appartementen voor onderwijspersoneel. Dit plan komt uit de koker van Rob van der Westen, beleidsadviseur Huisvesting bij SPO Utrecht. ‘In het onderwijs hebben we steeds meer te maken met personeelstekorten. In Utrecht is dat helemaal een probleem. Het is voor ons lastig om personeel van elders aan te trekken, mede omdat er te weinig betaalbare woningen in de stad zijn. Wij zien een mooie oplossing in een school gecombineerd met appartementen voor onderwijzend personeel. We hebben dit plan laten uitwerken door EVA architecten en hebben het voorgelegd aan D66. Zij hebben het plan omarmd en verder uitgewerkt in de motie Mixen Maar!
De gemeente kan hierbij een belangrijke regierol vervullen, denkt Bakker. ‘Het college van B&W heeft overzicht op de ontwikkelingen in de stad en kan als geen ander initiatieven, organisaties en bestemmingen met elkaar verbinden. Daarin zijn we lange tijd te passief geweest. We stonden wel open voor goede ideeën, maar deden er weinig mee. Het wordt tijd dat we hier veel actiever mee aan de slag gaan. Dat we breder naar de opgaven in de stad kijken en dat we meer op zoek gaan naar slimme oplossingen en combinaties van functies.’
Masterplan
Van der Westen beseft dat het nog wel even duurt voor er daadwerkelijk een school wordt gerealiseerd met appartementen voor onderwijspersoneel daarboven. ‘Ons idee voor de nieuwe Maaspleinschool is nog niet eens opgenomen in een Masterplan. Er zal nog het nodige huiswerk gedaan moeten. Er liggen nog een hoop vragen. Wie wordt bijvoorbeeld de bouwheer bij dit project? Is dat de gemeente, of een woningcorporatie? En hoe moeten de huurcontracten voor de appartementen worden opgesteld? Waar komen de financiële risico’s van het meervoudig ruimtegebruik te liggen en hoe wordt het beheer geregeld? Al die vragen moeten eerst beantwoord worden.’
Borgen in beleid
Voor de motie van D66 is bij het Utrechtse college in ieder geval veel enthousiasme, weet Bakker. ‘De wethouder heeft de motie overgenomen en het college heeft het uitgewerkt in de voorjaarsnota. Het krijgt daarnaast ook een plekje in het nieuwe Integraal Huisvestingsplan (IHP). Zo wordt het echt geborgd in het beleid.’ Andere gemeenten en schoolbesturen kunnen volgens Bakker en Van der Westen inspiratie halen uit de Utrechtse plannen. Van der Westen: ‘De ruimte in steden wordt overal schaarser. De oplossing ligt volgens ons echt in het mengen van functies. Daarmee sla je meerdere vliegen in een klap.’
Schetsontwerp Maaspleinschool
EVA architecten maakte voor SPO Utrecht een schetsontwerp voor de nieuwe Maaspleinschool (zie afbeelding bovenaan dit artikel). De begane grond is voor onderwijs en sport, daarboven komen appartementen. Op het dak van de school is een gezamenlijke binnentuin. Het gebouw is echt ontworpen als een plek voor school én buurt met een aangrenzende semi-openbare binnentuin. Afscheidingen zijn groen vormgegeven en onderdeel van de inrichting. Vloeiende overgangen tussen de verschillende ruimten en functies zorgen voor informele ontmoetingen. Voorzieningen als de gymzaal kunnen ook door derden worden gebruikt. Een koffiebar in de plint functioneert als ontmoetingsplek, geeft levendigheid en verzorgt de sociale controle. Het plan past perfect binnen de verdichtingsopgave van de stad, waardoor de groene buitengebieden langer groen kunnen blijven. Bovendien zorgt de combinatie van wonen en werken in de stad voor minder druk op het omliggende wegennet.
