Trendradar

Woningcorporaties staan voor enorme uitdagingen! Niet alleen moet er de komende jaren flink worden bijgebouwd, er ligt ook een stevige onderhouds- en verduurzamingsopgave. En er zal gewerkt moeten worden aan leefbare, gezonde en veilige wijken en buurten. Een goede balans tussen de opgaven en de middelen in de sector is daarom van groot belang. De leningen en investeringen zijn de afgelopen jaren omhooggeschoten, net als de rente. De rente-uitgaven stijgen hierdoor fors. Nieuwe oplossingsrichtingen en innovaties zijn hard nodig om ondanks het moeilijke financiële klimaat aan alle maatschappelijke opgaven te kunnen blijven voldoen.

Vastgoedafdelingen van gemeenten staan onder grote druk. Bij veel gemeenten is een groeiend gebrek aan capaciteit en expertise, terwijl er grote opgaven liggen. Veel gemeentelijk vastgoed is verouderd of sluit niet meer aan bij de behoeften in de wijken en buurten. Met het gevreesde ravijnjaar in het vooruitzicht komt de noodzakelijke verduurzaming van gebouwen bovendien onder druk te staan. En dat terwijl urgente thema’s als asielopvang, leefbaarheid in wijken, vergroening en de energie- en materialentransitie vragen om strategische keuzes en goed lange termijn beleid. Een verdere professionalisering van vastgoedafdelingen is nodig om deze uitdagingen het hoofd te bieden.

Goede, gezonde en duurzame schoolgebouwen zijn cruciaal voor goed onderwijs. Door een groeiend gebrek aan grondstoffen, personeel en ruimte komt de scholenbouwopgave echter in de knel. De komende jaren ligt er een forse uitdaging om ondanks deze schaarsten toch de benodigde bouwbeweging in gang te zetten en waar dat kan zelfs te versnellen. Gemeenten en schoolbesturen hebben de Rijksoverheid hierbij hard nodig. Nieuwe financieringsmogelijkheden en minder dwingende wet- en regelgeving kunnen uitkomst bieden. Ook stakeholders spelen hierbij een belangrijke rol, want goed onderwijsvastgoed is een gezamenlijke verantwoordelijkheid.

Het institutionele zorgsysteem loopt op z’n laatste benen. Het knelt aan alle kanten en dat heeft grote gevolgen voor het zorgvastgoed. Veel vastgoed sluit niet meer aan op de behoeften en eisen van deze tijd. Ook moet er fors bijgebouwd worden om de scheiding van wonen en zorg in goede banen te leiden. Investeringen in de stenen zijn hard nodig voor duurzame en efficiënte zorg. Om het personeelstekort het hoofd te bieden zijn bovendien nieuwe woonzorgconcepten nodig. Zorg moet hierbij worden teruggebracht in de gemeenschap.

Door een snel veranderende wereld en een stapeling van ambities zijn woningcorporaties steeds meer genoodzaakt van koers te veranderen. Die verschuivende oriëntatie wordt inmiddels zichtbaar in de visies en missies van corporaties. Van ‘goed en betaalbaar wonen’ verschuift de focus naar ‘goed leven’ of zelfs ‘goed samenleven’. Thema’s als veerkrachtige wijken, ontmoetingsgericht bouwen en domeinoverstijgende samenwerking komen steeds hoger op de agenda. Corporaties veranderen daardoor langzaam maar zeker in netwerkorganisaties. Dat vraagt een andere inrichting van processen en een andere manier van denken.