september 2017 17
nog redelijk overzichtelijk, maar bij bestaande
bouw, en zeker bij flats, is het verduurzamen
een fikse uitdaging. Samen met marktpartijen
zijn we aan het pionieren om tot de meest
rendabele oplossingen te komen. Deze eerste
NOM-flat was voor ons een belangrijke
eerste stap. Hier leren we met z’n allen enorm
veel van.’
Verantwoordelijkheid marktpartij
Samen met de uitvoerende partij, aannemer
Jorritsma Bouw, werkte Accolade tussen
maart en juli aan het verduurzamen van het
appartementencomplex. ‘We hebben bewust
de opdracht voor Jorritsma zo open mogelijk
gehouden. We hebben gezegd: we willen
een NOM-flat, kom maar met een voorstel.
Zodoende hebben we de verantwoordelijkheid
bij de marktpartij neergelegd.’ Volgens Slatman
is dat de beste aanpak. ‘Er is veel kennis in
de markt, iedereen is bezig met duurzaamheid.
Die kennis moet ook goed met elkaar gedeeld
worden, daar ben ik een groot voorstander
van. Niet alleen kennisdeling tussen opdrachtgever
en hoofdaannemer, ook de kleinere
partijen, de onderaannemers en leveranciers,
moeten bij deze beweging betrokken worden.
De hele keten moet hierin samenwerken. Zo
kunnen de partijen elkaar versterken.’
De investering die Accolade deed om het
appartementencomplex in Drachten naar
Nul-op-de-meter te krijgen was aanzienlijk.
‘Het is een kostbare ingreep geweest: dat
gaat richting de 80.000 euro per eenheid.
Als we de exploitatie op 25 jaar zetten, dan
komen we er niet mee uit. Maar zetten we de
exploitatie op veertig jaar, dan komen we er
wel uit. Het is voor ons nog een zoektocht
hoe we onze ambities op een verantwoorde
wijze kunnen verwezenlijken. Nu moeten we
met elkaar onderzoeken of we op de goede
weg zijn. Doen we de goede dingen? Doen
we te veel of doen we te weinig? Hoe zetten
we de financiering weg? En welke woningen
zijn het meest geschikt om rendabel aan te
pakken? Het is echt nog pionieren om tot de
beste oplossingen te komen.’
In het appartementencomplex De Lange
West in Drachten wilde Accolade ruim 4.500
kw/u aan energie opwekken per woning. Een
hele uitdaging aangezien de portiekflat weinig
dakoppervlak heeft. ‘Daarom kozen we
ervoor om ook de gevel op de zuidkant te
gebruiken voor zonnepanelen. Ook zijn er
nieuwe gevelplaten geplaatst om de woningen
beter te isoleren. Daarnaast hebben we
nieuwe ketels geplaatst, de spouwmuur geïsoleerd,
net als het dak en de vloer. En we kozen
voor triple beglazing.’ De gasaansluiting is in
het appartementencomplex verwijderd en de
bestaande cv-ketel heeft plaatsgemaakt voor
een lucht-water-warmtepomp. De woningen
zijn all-electric. Dit betekent dat de bewoners
nu koken op een elektrische kookplaat.
Huurders bewust maken
Accolade geeft ook advies aan de huurders
over hoe zij energiezuinig kunnen leven en ze
houden het energieverbruik nauwlettend in de
gaten. ‘We kijken naar de energieopwekking
en het gebruik. Bij rare uitschieters gaan we in
gesprek met de huurders om te achterhalen
waar de hoge energierekening vandaan komt.
Zo willen we de huurders ook bewust maken
van duurzaamheid. Want een lagere energierekening
is voor deze mensen een groot voordeel,
ze gaan immers 80 euro meer huur per
maand betalen. Maar door een lage energierekening
halen ze die 80 euro er makkelijk uit.
Sterker nog: per saldo gaan ze er gemiddeld
een paar tientjes per maand op vooruit.’
Nu de eerste NOM-flat voor Accolade een feit
is, kijkt de woningcorporatie verder. ‘Bij onze
nieuwbouwprojecten kijken we al veel naar
NOM-oplossingen, maar ook bij renovatieprojecten
wordt het steeds meer een thema.
Dat kost veel geld, maar gelukkig worden de
technieken nog steeds verder doorontwikkeld
en worden oplossingen steeds goedkoper. We
kunnen echter niet wachten tot de meest ideale
en goedkope oplossing zich aandient. Er
moeten vandaag al stappen gezet worden om
die juiste weg te vinden en wij nemen daarin
onze verantwoordelijkheid.’ Å
Dienke Slatman:
‘We kunnen
niet wachten
tot de meest
ideale en goedkope
oplossing
zich aandient.
Er moeten vandaag
al stappen
gezet worden’
Impressie verduurzaming portiekflats,
Drachten. Van Maanen en Zwart architecten