Verhuizing compleet gebouw van Amsterdam naar Enschede

| Door Odette Koldewey

De Tijdelijke Rechtbank is het eerste grote gebouw in Nederland dat zonder sloophamer uit elkaar gehaald wordt én weer op een andere locatie wordt opgebouwd.

Demontabele tijdelijke rechtbank Amsterdam verhuist naar Enschede. Foto leon van woerkom | cepezed

Een van de beste Amsterdamse gebouwen staat straks niet in de hoofdstad, maar zo’n 150 kilometer verderop. De Tijdelijke Rechtbank Amsterdam, die in 2017 de Amsterdamse architectuurprijs won om zijn innovatieve circulaire concept, staat vanaf volgend jaar in Enschede. Op 9 november start de zorgvuldige demontage van dit in alle opzichten unieke gebouw.

De Tijdelijke Rechtbank is het eerste grote gebouw in Nederland dat zonder sloophamer uit elkaar gehaald wordt én weer op een andere locatie wordt opgebouwd. Het bouwwerk dat van 2016 tot 2021 de Rechtbank Amsterdam huisvestte, wordt gedemonteerd en krijgt op Kennispark Twente een volgende bestemming: niet alleen figuurlijk, in dit geval ook letterlijk. De Tijdelijke Rechtbank Amsterdam, bekroond met de Amsterdamse Architectuur Prijs (Gouden A.A.P.), wordt gezien als voorbeeld van circulair bouwen.

Circulair gebouw
“Het klinkt misschien gek uit de mond van een architect, maar ik ben er trots op dat de Tijdelijke Rechtbank Amsterdam nu eindelijk weg gaat”, zegt Ronald Schleurholts van cepezed. Zijn bureau wist ogenschijnlijk tegenstrijdige eisen te verenigen in een uiterst innovatief en circulair ontwerp. Bekend was dat het gebouw maar vijf jaar mocht blijven staan, terwijl het voorkomen van verspilling een eis was.
Het interim-karakter van het gebouw doet geen afbreuk aan de kwaliteit, functionaliteit of representativiteit van het gebouw. Zaken als de outillage, de complexe logistiek, de akoestiek, het comfort, de veiligheid en de uitstraling hebben hetzelfde niveau als in een blijvend gebouw. Het gebouw bestaat uit fraai vormgegeven losmaakbare onderdelen, die geen afwerking meer nodig hebben. Hiermee is in het ontwerp al fors op materiaalgebruik bespaard. En omdat de onderdelen zichtbaar zijn, wordt het demonteren ervan bijna net zo makkelijk als het montageproces. “Eindelijk kunnen we bewijzen dat het remontabele ontwerp van cepezed ook werkt in de praktijk”, aldus Menno Rubbens, van de ontwikkelcombinatie dpcp.

Amsterdamse trots
Professionals in de bouwsector kijken uit naar het demontageproces, dat op deze schaal nog niet eerder is vertoond. Lagemaat BV uit Heerde neemt het gehele traject, inclusief de herbouw in Enschede voor zijn rekening. Voor architectuurliefhebbers is het goed nieuws dat het gebouw niet verloren gaat. Maar in de hoofdstad staat straks wel een ‘beste gebouw van Amsterdam’ minder. Het is juist de duurzame Amsterdammer die extra trots kan zijn op de Tijdelijke Rechtbank Amsterdam, want precies de verhuizing onderstreept het circulaire karakter van het gebouw.