Een prachtig duurzaamheidsbeleid op papier maar dit wordt vaak niet goed vertaald naar het eigen vastgoedbeheer. Het gevolg is dat vastgoedafdelingen moeite hebben om de ambities bij te benen.
Duurzaamheidsbeleid staat hoog op de politieke agenda van gemeenten. Maar hoe vertaal je dit beleid naar duurzaam vastgoedmanagement? Tijdens de online ateliersessies van bbn adviseurs delen gemeenten hun ervaringen met vakgenoten. De duurzaamheidsexperts van bbn zorgen voor verdieping.
De maandelijkse Ateliers Verduurzaming van bbn zijn een extra service naar gemeenten en volgens organisator Sidney Mac Gillavry ‘een mooie manier om met onze opdrachtgevers in gesprek te gaan over duurzaamheidsvragen die leven in de praktijk’.
En duurzaamheidsvragen leven er genoeg bij vastgoedafdelingen van gemeenten weet de senior adviseur portefeuillemanagement van bbn adviseurs. ‘Ambitie is vaak sneller geformuleerd dan gerealiseerd’, stelt Mac Gillavry. Hij ziet in de praktijk regelmatig een kloof tussen het duurzaamheidsbeleid van een gemeente en de vastgoedbenadering. ‘Soms zijn dat twee verschillende werelden. Dan is er een prachtig duurzaamheidsbeleid op papier gezet maar wordt dit vervolgens niet goed vertaald naar het eigen vastgoedbeheer. Het gevolg is dat vastgoedafdelingen moeite hebben om de ambities bij te benen.’
Druk op budgetten
Daarbij hebben vastgoedafdelingen ook te maken met moeilijke marktomstandigheden. Het is volgens Mac Gillavry een ingewikkelde periode om bouw- en verbouwprojecten te realiseren. ‘De prijzen zijn hard gestegen, dat legt grote druk op de budgetten. Bovendien is er bij sommige gemeenten een gebrek aan beschikbare capaciteit. En je hebt natuurlijk wel mensen nodig om knopen door te hakken, zowel aan de uitvoerende kant als aan de besluitvormingskant.’
‘Voor het verduurzamen van gemeentelijk vastgoed is het vooral belangrijk dat verschillende afdelingen meer en beter gaan samenwerken’
Toch ziet Mac Gillavry ook veel gemeenten die wél goed bezig zijn met het duurzaamheidsbeleid en de vertaling hiervan naar het vastgoedmanagement. Tijdens de gratis ateliersessies komen deze voorbeelden aan bod en wordt er dieper ingegaan op duurzaamheidsvragen uit de praktijk.
Duurzaam beheerplan
Bij de online bijeenkomsten is er telkens één gastgemeente die vertelt over een bepaald onderwerp. In april, tijdens de eerste ateliersessie, was Veenendaal te gast om te vertellen over het opstellen van een duurzaam beheerplan. Meer dan een jaar was de Utrechtse gemeente samen met bbn bezig hun beheerplan om te bouwen tot een duurzaam beheerplan. Nu plukken ze daar de vruchten van.
‘Het beheerplan is van oudsher een financieel instrument’, stelt Mac Gillavry. ‘Maar het kan voor gemeenten heel nuttig zijn om de overstap te maken naar een duurzaam beheerplan. Het geldt immers als onderlegger voor de onderhoudsvoorziening en wordt iedere vier jaar geactualiseerd. Projectvoorstellen in die vier jaar voorbijkomen, kunnen daardoor altijd naast het beheerplan gelegd worden. Zo kun je zien of de investeringsvoorstellen aan de randvoorwaarden uit het beheerplan voldoen en kijk je met een duurzame bril naar de plannen.’
Tijdens de ateliersessie met Veenendaal werd gekeken wat het voor gemeenten betekent om een duurzaam beheerplan op te stellen, hoe zo’n plan eruitziet en hoe het gemeenten helpt om duurzame investeringsplannen beter geaccepteerd te krijgen.
Meer samenwerken
Volgens Mac Gillavry is het voor de verduurzaming van gemeentelijk vastgoed vooral belangrijk dat verschillende afdelingen meer en beter gaan samenwerken. ‘Er is op dat gebied nog wel wat missiewerk te verrichten. Gemeentelijke afdelingen zullen elkaar moeten opzoeken en meer samen moeten optrekken om de juiste stappen te zetten op het gebied van verduurzaming.’
Ambities bepalen en behalen
Bij de tweede ateliersessie begin juni was de Veiligheidsregio Brabant-Noord te gast. De veiligheidsregio vertelde hoe zij haar programma verduurzaming binnen haar organisatie heeft georganiseerd. Als praktijkcasus werd ingezoomd op de opgave om de hoofdvestiging in Den Bosch circulair te ontwikkelen binnen het beschikbare budget. ‘Duurzaamheid is een breed begrip’, stelt Mac Gillavry. ‘Daarom is het zo belangrijk om duurzame ambities in een project heel concreet te maken. En helpt het om te focussen op een beperkt aantal duurzame doelen in plaats van alles goed proberen te doen. Zo komt je project van de grond en heb je na afloop een mooi voorbeeld gerealiseerd.’
Voor de aankomende derde ateliersessie in juni, staat de financiële sturing van duurzaamheidsopgaven centraal. Hoe maak je de duurzame businesscase haalbaar en betaalbaar?
Snelheid maken
In de ateliersessies wordt herkend dat routekaarten niet alleen vanuit ambitie moeten worden geformuleerd, merkt Mac Gillavry. ‘Dan zijn de plannen weliswaar makkelijker op papier te krijgen, maar vervolgens moeilijker uit te voeren. Het helpt om houvast te zoeken in het beheer van het bestaande vastgoed. Dat helpt om knelpunten boven tafel te krijgen én bovendien betrek je zo de deskundige beheerders. Je hebt binnen je gemeente deze samenwerking tussen de beleidsmakers en de uitvoerders nodig om snelheid te maken.’
En precies voor het delen van deze ervaringen zijn de ateliersessies van bbn bedoeld. ‘Met een blik in elkaars keuken kunnen gemeenten van elkaar leren. Vanuit bbn zorgen wij daarbij voor verdieping vanuit onze adviespraktijk. Samen geeft dat een goed beeld van de mogelijkheden.’
bbn is een onafhankelijk adviesbureau voor gebouw en gebied. Met 120 specialisten op het gebied van strategische gebouw- en gebiedsontwikkeling, directievoering, bouwkostenmanagement, projectbegeleiding en vastgoedbeheer biedt het adviesbureau ondersteuning in élke fase van het bouwproces. Met aandacht voor duurzaamheid wil bbn de wereld een stukje schoner maken en bijdragen aan de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties.