CO2 reduceren met corporatiewarmte

| Door Dieuwke van Vuure

Een van de belangrijke doelstellingen van woningcorporaties is het verduurzamen van hun vastgoed. In corporatieland worden jaarlijks zo’n 500 ketels vervangen in ketelhuizen van wooncomplexen. Met enkele extra eenvoudige stappen kan er op dat moment fors op het aardgasverbruik bespaard en snel CO2 reductie behaald worden.

Jan-Maarten Elias, directeur van Corporatiewarmte

‘Als experts overzien wij het hele spectrum van de warmtetransitie: van boardroom tot boilerroom’

Corporatiewarmte is ontwikkeld in samenwerking met experts uit de corporatiesector, adviseurs en duurzaamheidsmanagers en wordt ondersteund door een raad van advies. ‘Als experts overzien wij het hele spectrum van de warmtetransitie: van boardroom tot boilerroom’, stelt Jan-Maarten Elias, directeur van Corporatiewarmte.

Overzichtelijke oplossing
Corporatiewarmte biedt woningcorporaties simpele en overzichtelijke oplossingen om tot verduurzaming te komen. Elias: ‘Woningbouwcorporaties staan voor een enorme uitdaging. Tenslotte zijn zíj de partij met het meeste vastgoed in Nederland. De corporaties zien het dan ook als een logische opdracht om een substantiële bijdrage te leveren op het gebied van verduurzaming in combinatie met betaalbare woonlasten voor hun huurders. Terwijl ze hier vaak de middelen niet voor hebben. Daardoor zitten ze in een lastig spagaat. Wij bieden een oplossing voor doelmatig gebruik van hun beschikbare middelen.’

De propositie richt zich met name op wooncomplexen met een collectieve installatie. Met dit soort complexen met blokverwarming kunnen woningcorporaties al heel snel aan de slag zonder dat huurders er iets van merken. Door de installatie te verduurzamen kan in één klap een reductie van 80% tot soms 100% in aardgasverbruik worden gerealiseerd. Dat scheelt al bijna 50% op de CO2-uitstoot.’

De investering voor de duurzame vervanging wordt voor een belangrijk deel gedaan door Corporatiewarmte. Zij nemen ook de werkzaamheden voor hun rekening. ‘We ontzorgen corporaties op verschillende gebieden’, stelt Elias. ‘We zoeken altijd naar de beste oplossing voor een specifieke situatie. We zijn daarbij techniekonafhankelijk. Daarnaast ontzorgen wij corporaties financieel door een gedeelte van de investering op ons te nemen. Die investering verdienen we terug met de aardgasreductie die we behalen. Wij regelen de verduurzaming en bieden een langjarige garantie op de warmtelevering zodat de huurders er altijd warm bij zitten. De corporatie kan zelf de hoogte van de warmtelasten voor de huurder bepalen met als maximum ‘Niet Meer Dan Nu’.’

500 ketelvervangingen per jaar
In heel Nederland worden jaarlijks zo’n 2.000 ketelhuizen vervangen binnen maatschappelijk vastgoed. Elias schat dat het in corporatieland al snel gaat om zo’n 500 ketelvervangingen per jaar. ‘Dan hebben we het in de meeste gevallen over een-op-een vervangingen; een ketel wordt vervangen door een nieuwe ketel. Die nieuwe ketel draait dan nog steeds op aardgas, terwijl je met enkele stappen binnen een aantal weken het aardgasgebruik ook met 80% kunt terugschroeven. Zonder dat het de corporatie veel geld kost en zonder dat de huurders er last van ondervinden.’

Dat er door woningcorporaties nog maar weinig duurzaamheidsvervangingen worden gedaan, ligt volgens Elias aan onbekendheid. ‘Het is niet breed bekend dat deze vervangingen nu al zo snel kunnen plaatsvinden en de meeste ketenpartners komen niet met deze oplossingen. Daarnaast ligt bij veel corporaties de focus vooral op isoleren.’ Bovendien staan blokvervangingen niet hoog op de agenda van corporatiedirecteuren, denkt Elias. ‘Het wordt daardoor misschien een beetje vergeten, terwijl we het hier echt hebben over laaghangend fruit. Het is zonde als we dat niet zouden plukken.’

Hybride Route
No-regret maatregelen zijn volgens Elias essentieel bij het verduurzamen van vastgoed. ‘Verduurzamen is kostbaar en dus is het belangrijk dat je zo veel mogelijk de juiste keuzes maakt en bij de natuurlijke momenten van vervanging in actie komt. We volgen een driestappenmodel, in de markt beter bekend als de Hybride Route.’
‘De eerste stap is dat we een blokverwarming naar een hybride systeem brengen. Met warmtepomptechnologie of een andere techniek kunnen we al snel 80% aardgas reduceren. Vervolgens gaan we samen met de corporatie over tot slim isoleren. Met onze data van warmtelevering weten wij precies hoeveel en waar je nog moet isoleren om verder aardgas te besparen. Hierbij brengen we de warmtevraag omlaag en komt de aardgasreductie op 90 tot 100%. Is er dan toch nog aardgas nodig dan kunnen we een andere energiedrager inbrengen zoals waterstof, biogas of een duurzaam warmtenet. Oplossingen die nu nog in de kinderschoenen staan, maar over enkele jaren breder zullen worden toegepast.’

Businesscase voor 15 jaar
In vijftien jaar tijd kan zodoende elk complex geheel aardgasvrij worden gemaakt, verwacht Elias. ‘We maken een businesscase voor vijftien jaar, want na minimaal vijftien jaar zal de warmtepomp vervangen moeten worden. Dit geeft de woningcorporatie de vrijheid om op dat moment weer voor de best passende oplossing te gaan: gaan ze bijvoorbeeld opnieuw voor een warmtepomp of kiezen ze voor een andere techniek.’

Corporaties die snel aan de slag willen, kunnen op de site van Corporatiewarmte een gratis online scenario-analyse uitvoeren. Aan de hand van zeven vragen komen drie mogelijke scenario’s naar voren: een scenario voor de laagste Total Cost of Ownership, een scenario voor de hoogste CO2-reductie en een scenario voor de laagste investeringen bij 50% aardgas reductie.

Elias: ‘Woningcorporaties hebben met dit expertsysteem direct inzicht in de mogelijkheden voor een bestaand complex. Snel, simpel en zonder dat er kosten aan zijn verbonden. Als ze vervolgens met ons in zee gaan, dan stellen we per complex een definitief voorstel op. Daarnaast kunnen we ook meer strategisch advies geven specifiek voor dit woningtype in de hele portefeuille, waarbij we de koppeling maken naar een buurt- of wijkniveau. We kunnen dan gezamenlijk een stappenplan opstellen.’

Blokverwarming verduurzaamd
In Doetinchem heeft Corporatiewarmte onlangs de blokverwarming van een complex omgebouwd naar een hybride systeem. De klus was in drie weken gerealiseerd. Hiermee werd in één keer een aardgasreductie van 74% gerealiseerd. ‘In Noord-Holland hebben we het afgelopen jaar een grote tender gewonnen waar we binnen enkele maanden aan de slag mogen gaan voor verschillende corporaties. En ook elders in het land is er veel interesse in onze propositie.’
Elias heeft plannen om de komende jaren flink op te schalen met Corporatiewarmte. ‘We willen toe naar een ritme van één complex per week om zo snel CO2 te reduceren. We werken daarbij samen met strategische partners, zoals de vaste ketenpartners van de corporaties.’

Lagere kosten door opschaling
Door de focus op complexen met een blokverwarming en door de grootschalige aanpak, reduceert Corporatiewarmte stapje voor stapje de kosten. Elias: ‘Zo hebben we de kosten aan de voorkant al aanzienlijk kunnen reduceren tot een bedrag onder de 2.000 euro, terwijl dat normaal gesproken 5.000 tot 10.000 euro kost. De opstartkosten zijn dus een stuk lager.’
Door verdere standaardisatie van de werkzaamheden met vaste leveranciers en vaste pakketten wil Corporatiewarmte de investeringsprijs nog verder drukken, vertelt Elias. ‘Bovendien kunnen we de processen steeds efficiënter organiseren en ook de exploitatiekosten omlaag brengen. Daarnaast gaan we het rendement en de efficiëntie van de installaties monitoren om die uiteindelijk naar een hoger niveau te brengen. Doelstelling is om de factor ‘kilogram CO2-reductie per geïnvesteerde euro’ zo hoog mogelijk te krijgen.’

Propositie voor portiek-etagewoningen
Corporatiewarmte werkt momenteel ook aan een propositie voor portiek-etagewoningen. Daar wil Elias op termijn de overstap van een individueel systeem naar een collectief systeem vereenvoudigen.
‘In deze woningen zitten nu nog individuele cv-ketels. We zien dat voor collectieve systemen de Total Cost of Ownership lager is dan het verduurzamen van individuele systemen, vooral vanuit de huurders. Daarnaast haal je veel complexe techniek uit de woning waardoor het systeem beter beheersbaar wordt. Ten slotte ben je ook gereed voor nieuwe technieken, wat in een collectief systeem makkelijker in te passen is dan per individuele woning. Je hoeft niet meer achter de voordeur te komen.’
De focus van Corporatiewarmte ligt voorlopig vooral op de complexen met blokverwarming. ‘Want daar is nog een wereld te winnen’, aldus Elias.
___
Warmte as a service
Corporatiewarmte biedt woningcorporaties en Verenigingen van Eigenaars (VvE’s) een Warmte as a Service-contract. Corporatiewarmte neemt hierbij het huidige energiecontract over, produceert duurzame warmte en garandeert de warmtelevering voor 15 jaar met dezelfde kosten als voorheen. Gezamenlijk met de opdrachtgever bepaalt Corporatiewarmte de duurzaamheidsmaatregelen. Met de aardgasreductie worden de extra investeringskosten gedekt. Daarna verzorgt de energie-expert de uitvoering, neemt het beheer en het onderhoud volledig uit handen, garandeert de warmtelevering en biedt zekerheid op CO2-reductie. Met Warmte as a Service zorgt Corporatiewarmte zodoende voor zekere verduurzaming én kostenbesparing. Gemakkelijk, gegarandeerd en toekomstbestendig.