De huiskamer van Rotterdam Zuid

| Door Odette Koldewey

Een nieuwe culturele hotspot voor Rotterdam Zuid en ontmoetingsplaats ineen, dat is Theater Zuidplein. Het theater wil mensen uit alle windstreken en van alle leeftijden een dynamische plek bieden, waar ze kunnen genieten van mooie voorstellingen en lekker eten. Een plek voor ontmoeting, vermaak en verwondering.

Half september worden de eerste gasten verwelkomd in het nieuwe huis van Theater Zuidplein. Het markante gebouw met gebogen vormen en semi-transparante voilegevel, is volgens directeur-bestuurder Emmelien Matthijsse meer dan de vervanging van het oude, versleten theater uit 1954. Het is een statement en een investering in kunst en cultuur voor een brede doelgroep. Het nieuwe onderkomen van het Rotterdamse theater herbergt een kleine en een grote zaal en biedt plaats aan een café-restaurant en een vestiging van de bibliotheek. Het moet daarmee een echte ontmoetingsplaats worden, of zoals Matthijsse zegt: de huiskamer van Rotterdam Zuid.

Hart van Zuid
De opening van het theater is een nieuwe mijlpaal in de gebiedsontwikkeling Hart van Zuid rond het winkelcentrum Zuidplein en de Ahoy in Rotterdam Zuid. Met de gebiedsontwikkeling, die loopt tot 2030, wil de gemeente Rotterdam een blijvende fysieke en sociale impuls geven aan het stadsdeel. Het nieuwe theater gaat hierin het kloppend hart vormen, verwacht Matthijsse: ‘Het theater moet een belangrijke pion worden in de buurt. Wij willen dan ook een open uitstraling hebben. Met ons gebouw en ons café-restaurant willen we heel duidelijk zeggen: wees welkom.’

Om die uitnodigende, gastvrije ambiance vorm te geven is een grote transparante hal gerealiseerd waarin naast een café-restaurant ook een dependance van de bibliotheek is gevestigd. Rood is de overheersende kleur, wat het gebouw die echte ouderwetse theatersfeer geeft. ‘Mensen kunnen hier een kopje koffie komen drinken of aan een van de vele leestafels een krantje lezen’, vertelt Matthijsse. ‘Misschien blijven ze daarna wel langer om een voorstelling te volgen. Alles loopt hier straks door elkaar heen en iedereen is welkom, of je nu een galajurk aan hebt of een oude spijkerbroek.’

Emmelien Matthijsse: ‘Het theater moet een belangrijke pion worden in de buurt’

Sociaal-maatschappelijke functie
Volgens Matthijsse heeft Theater Zuidplein heel duidelijk een sociaal-maatschappelijke functie. ‘Wij zijn een ambitieus theater dat ervoor kiest om vooral voorstellingen te programmeren over onderwerpen die momenteel spelen in de samenleving. Voorstellingen met actuele thema’s die ertoe doen. Daarbij proberen we ook bezoekers te trekken die normaal gesproken niet snel naar het theater gaan. Zo hebben we bijvoorbeeld speciale voorstellingen voor oudere Rotterdammers, Bollywood-producties en voorstellingen voor jong grootstedelijk publiek.’

Het Rotterdamse theater biedt graag kansen aan nieuwkomers. ‘We programmeren niet enkel de mainstreamvoorstellingen, maar juist ook de meer risicovolle, interessante producties van nieuw talent’, stelt Matthijsse. ‘We willen dat de diversiteit van de stad zich weerspiegelt in onze programmering en doen daarom ook heel bewust aan talentontwikkeling, voor én achter de schermen. Zo werken we veel met stagiaires en bieden werkervaringsplekken aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Met Lab-Z, onze leer/werkplaats voor talentontwikkeling, maken we theater voor en door bezoekers. Daarmee proberen we echt een verbindende functie te vervullen in de wijk.’

Om ruimte vrij te houden voor aanstormend talent programmeert Theater Zuidplein slechts 50% vooraf. De rest van de voorstellingen wordt gedurende het jaar ingevuld. Matthijsse: ‘Deze manier van programmeren vraagt wel om veel flexibiliteit van het gebouw. Vandaar ook dat in de hoge ontvangsthal een extra podium is gerealiseerd voor laagdrempelige activiteiten. Hier kunnen kindervoorstellingen worden gehouden en andere buurtgerichte initiatieven. Ook kunnen bands of dj’s in de hal optreden of kunnen er tentoonstellingen worden gehouden.’

Seizoen 20/21
Matthijsse kan niet wachten op het nieuwe theaterseizoen. Dan moet het gebouw echt gaan leven. ‘We hebben 65 jaar in ons knusse, warme theater gezeten aan de overkant van de Gooilandsingel, een gebouw met lage plafonds waar de theatersfeer heel duidelijk voelbaar was. In dit nieuwe theater hebben we juist heel hoge plafonds. Voor de flexibiliteit is dat fijn, maar het is lastiger om hier een intieme sfeer te creëren. Het was een hele zoektocht om samen met BURO M2R en De Zwarte Hond tot een goede inrichting te komen, maar het is goed gelukt. Door de rode muren en het gebruik van antraciet hebben we een warme sfeer gecreëerd.’

Kleinschalige activiteiten
Een grote feestelijke opening van het gebouw zit er helaas niet in vanwege de coronamaatregelen, daar baalt Matthijsse wel van. ‘We hebben nu gekozen voor een openingsweek met kleinschalige activiteiten. En ook de voorstellingen zullen voorlopig voor minder publiek worden gehouden. Het is niet anders.’ Toch is de theaterdirecteur ervan overtuigd dat het gebied rond het theater snel gaat leven. ‘Het busstation verhuist en de Gooilandsingel wordt op termijn een groene, autoluwe boulevard die alle attracties van Hart van Zuid aan elkaar koppelt. Met alle kleinschalige horeca, het Zwemcentrum en het nieuwe congrescentrum van Ahoy wordt Hart van Zuid echt een uitnodigende plek om te wonen, te verblijven en van cultuur te genieten.’
___
FRAAI ONTWERP
Theater Zuidplein is ontworpen door ontwerpbureau De Zwarte Hond en als Design Build Maintain (DBM)-opgave ontwikkeld en gerealiseerd door de combinatie Heijmans en Ballast Nedam. Het theater telt twee theaterzalen, een grote voor 600 bezoekers en een kleine zaal voor 250 bezoekers. Het Rotterdamse architectenbureau Studio RAP maakte het ontwerp voor de akoestische wanden van de grote zaal, dat bestaat uit 6.000 unieke, driehoekige panelen van aluminium composiet. Het interieurontwerp, dat De Zwarte Hond maakte in samenwerking met BURO M2R, sluit hier naadloos aan op de architectuur. De meubels van BURO M2R zijn flexibel en mobiel, zodat de ruimtes op verschillende manieren kunnen worden ingericht. En de rode stofferingen en vloeren zorgen voor die typische, warme theatersfeer.