De mens en AI

| Door IVVD

Moeten we als mens nu vrezen dat AI ons werk binnenkort zal overnemen en ons overbodig zal maken? Voorlopig nog niet.

Column door Wim Fieggen – directeur IVVD

Op Valentijnsdag, een dag doordrenkt van liefde, werd mijn aandacht getrokken door een opmerkelijk verhaal op nieuws.be. In 2021 vond een Rus via kunstmatige intelligentie (AI) zijn levenspartner. Vastbesloten om de tijdrovende taak van het swipen en chatten op Tinder te omzeilen, programmeerde hij ChatGPT met zijn voorkeuren en zette het in samenwerking met de Tinder chatbot aan het werk. Meer dan 5000 vrouwen werden gecontacteerd, zo’n honderd afspraken werden gemaakt, en uiteindelijk ontstond er een blijvende verbintenis. Hij is nu getrouwd. Hoewel het verhaal bij zijn partner aanvankelijk een schok teweegbracht, was zij toch blij zo de liefde gevonden te hebben. Tinder zelf was evenzeer geschokt en implementeerde technologieën om herhaling van dergelijke incidenten te voorkomen.

Dit verhaal belicht op treffende wijze de dualiteit van AI: enerzijds de capaciteit om menselijke taken over te nemen en anderzijds de noodzaak om de privacy van individuen te waarborgen.

Een ander treffend voorbeeld van AI-gebruik komt uit Amsterdam, zoals beschreven door Chris Chiancone in een artikel op Linkedin. Deze stad, gekend om haar complexe grachtensysteem en historische architectuur, maakt gebruik van AI om de optimalisatie van het openbaar vervoer te bewerkstelligen. Een taak die een veelheid aan variabelen omvat, zoals het aantal beschikbare bussen, trams of metro’s, de frequentie van hun dienst, de stadsindeling, de locatie van haltes en passagierspatronen gedurende de dag. Handmatig deze factoren analyseren en optimale routes ontwerpen is een tijdrovende en ontmoedigende taak. AI echter, kan enorme hoeveelheden data verwerken, patronen identificeren en optimale schema’s en routes genereren die de efficiëntie maximaliseren en de congestie minimaliseren. Het resultaat zal een gestroomlijnder, sneller en betrouwbaarder openbaarvervoersysteem zijn dat de inwoners en bezoekers van de stad beter dient.

Dit voorbeeld laat zien dat AI kan bijdragen aan een verhoogde efficiëntie en nauwkeurigheid door het vermogen om complexe taken te automatiseren en menselijke fouten in data-analyse en voorspelling te minimaliseren. De toekomst is dat de mens in toenemende mate het vermogen van AI gaat gebruiken voor het doen van complexe analyses, geschoond van menselijke fouten en vooringenomenheid. Het resultaat zal betere planning en beter geïnformeerde besluitvorming zijn.

Echter, er zijn ook beperkingen. Hoewel AI uitblinkt in het verwerken van complexe datasets, vereist het aanzienlijke rekenkracht en technische expertise om te implementeren en te onderhouden. Daarnaast is AI slechts zo goed als de data waarop het is getraind. Als deze data onvolledig of vooringenomen is, zal de output van de AI dat ook zijn. Bijvoorbeeld, als een AI-systeem is getraind op data van een stad waar lage-inkomensbuurten historisch onderbediend zijn, zou het dit patroon in zijn voorspellingen en aanbevelingen kunnen voortzetten.

Moeten we als mens nu vrezen dat AI ons werk binnenkort zal overnemen en ons overbodig zal maken? Voorlopig nog niet. Daarvoor zijn namelijk aanzienlijke investeringen in dataverwerking, netwerkstructuren en energieopwekking nodig (AI is een energievreter). Maar het komt er wel aan. Het lijkt mij dat de mens wel de supervisie moet behouden over de energiesystemen. Zodat het AI kan uitschakelen mocht het een bedreiging worden.