Een pilot waarin monumentale woningen in Lochem via het bestaande aardgasnetwerk van waterstof worden voorzien, mag van de ACM doorgaan.
Op dit moment bestaat er nog geen wetgeving voor het gebruik van waterstof in de bebouwde omgeving, terwijl er wel experimenten gepland zijn. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft daarom een Tijdelijk kader waterstofpilots opgesteld. Dit tijdelijke kader biedt netbeheerders en leveranciers vooruitlopend op nieuwe wetgeving alvast de mogelijkheid ervaring op te doen met waterstof. Volgens Manon Leijten, bestuurder van de ACM kan waterstof een belangrijke rol spelen bij de energietransitie. ‘Daarom is het belangrijk dat we hier nu vast ervaring mee opdoen. De ACM staat open voor meer proefprojecten met waterstof. Netbeheerders kunnen zich met hun plannen dus melden.’
De ACM heeft netbeheerder Liander op basis van dit tijdelijke kader een gedoogbeslissing gegeven voor een proefproject in de wijk Berkeloord in Lochem. In het kader is beschreven hoe de belangen van consumenten worden geborgd. Huishoudens mogen zelf bepalen of zij deelnemen aan een proefproject en er moet voor consumenten geen verschil zijn tussen verwarmen met waterstof of met aardgas. Ook moet er altijd voldoende waterstof geleverd kunnen worden en moet het duidelijk zijn wat de kosten zijn voor de consument.
Groene waterstof
Bij het proefproject in Lochem betalen huishoudens straks net zoveel voor de geleverde waterstof als zij nu voor hun aardgas betalen. Ook is er geregeld dat de netbeheerder de situatie van vóór het proefproject kosteloos moet herstellen als de levering van waterstof niet langer gegarandeerd kan worden.
Liander ziet waterstof als mogelijk alternatief voor aardgas in wijken waar elektrische warmtepompen of een warmtenet geen oplossing zijn. Uit onderzoek van netbeheerders blijkt het aardgasnetwerk, mits de juiste maatregelen worden genomen, geschikt zijn voor het transport van waterstof. De verwachting is dat waterstof pas vanaf 2030 een rol van betekenis gaat spelen bij het verwarmen van woningen. Om te leren wat de grootschalige productie van groene waterstof (opgewekt uit wind- en zonne-energie) kan betekenen voor betaalbaar en betrouwbaar netbeheer, is
Liander enkele pilots gestart, zoals in Lochem.
Waterstofketel
Dat gebeurt in een wijk waar veel moeilijk te isoleren monumentale woningen staan, worden tien woningen voorzien van waterstof in plaats van aardgas. Voor deze woningen is een lagetemperatuursysteem, met warmtepompen of warmtenet, minder geschikt. Tijdens de pilot in Lochem wordt ervaring opgedaan met waterstof via het bestaande aardgasnet en met de nieuwe technologie van waterstofketels (cv-ketels op watergas). De waterstofketel zorgt voor warmte en tapwater, koken zal elektrisch gaan. Uitgangspunt is dat het waterstof gemaakt wordt uit duurzame energie (zon- en/of windenergie), alleen is daarvan op dit moment nog niet genoeg beschikbaar.
De vraag voor een groen aardgasalternatief kwam, via Energiecoöperatie LochemEnergie, vanuit de bewoners zelf. LochemEnergie en Remeha, de leverancier van de waterstofketel, onderwierpen deze woningen aan een technische schouw, waarbij gekeken werd naar het huidige gasverbruik, warmteverlies, concrete isolatiemogelijkheden en of de waterstofketels van Remeha aan de verwachte warmtevraag kunnen voldoen. Op basis van de uitkomsten zijn tien woningen geselecteerd die aan de pilot meedoen.
Om de veiligheid bij het proefproject in Lochem te waarborgen gaat het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) toezicht houden op de veiligheid van de distributie van waterstof naar woningen. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) heeft de veiligheidseisen voor dit soort projecten vastgelegd in Richtlijnen voor veilig omgaan met waterstof.