Hoog tijd voor een deltaplan dubbele vergrijzing

| Door Klementine Vis

Eric Scheijgrond, Cushman & Wakefield – Dagelijks behandel ik zeer uiteenlopende vastgoedvraagstukken op het gebied van healthcare. Na een stormachtige periode daalt nu het stof neer. Oude systemen en structuren zijn afgebroken of ingestort, nieuwe opgaves en kansen gloren aan de horizon. Er ontstaat nieuw leven: de eerste vernieuwende zorgvastgoedprojecten hebben zich inmiddels bewezen.

Dagelijks behandel ik zeer uiteenlopende vastgoedvraagstukken op het gebied van healthcare. Na een stormachtige periode daalt nu het stof neer. Oude systemen en structuren zijn afgebroken of ingestort, nieuwe opgaves en kansen gloren aan de horizon. Er ontstaat nieuw leven: de eerste vernieuwende zorgvastgoedprojecten hebben zich inmiddels bewezen. Hun komst bevestigt dat het de marktpartijen die zich specialiseerden in zorgvastgoed menens is. En dat is maar goed ook, want ze hebben een uitdaging die zijn weerga niet kent.

Column door Eric Scheijgrond
Column door Eric Scheijgrond

Nederland telde begin dit jaar 3,1 miljoen 65-plussers, waarvan 0,7 miljoen 80-plussers en dat zal komende jaren sterk stijgen. In 2040 zijn naar verwachting 4,7 miljoen mensen ouder dan 65 jaar (26% van de bevolking), waarvan 2 miljoen ouder dan 80 jaar (CBS). Geheel in lijn met de vergrijzende samenleving is de prognose dat in 2020 310.000 mensen dementie hebben en dat zal stijgen naar 550.000 in 2040 (Alzheimer Nederland, 2016). De cijfers liegen er niet om: de opgave om deze rap veranderende samenleving te huisvesten is ongekend. Dít is het moment waarop zorgorganisaties, ouderenorganisaties, ontwikkelaars, bouwers, investeerders en de overheid hun handen ineen moeten slaan.

Noodtoestand
Ik maak me ernstig zorgen, omdat we achter de feiten aanlopen. Er komt een grijze tsunami aan en het is te laat om de dijken te verzwaren. We zullen de klap moeten incasseren en terugvallen op noodmaatregelen. Want een noodtoestand wordt het: de komende tientallen jaren heeft een enorme groep senioren om verschillende redenen behoefte aan een passende woning. De tijd dat one-size-fits-all gold ligt ver achter ons. Het profiel en de behoeftes van deze senioren wisselen sterk. Alleen maatwerk kan hen bedienen: nog meer dan in het verleden zal er voor iedere inkomensgroep een passend product moeten worden ontwikkeld.

Hoog tijd om vaart te maken
Weliswaar is de marktwerking volop aan de gang – er worden op dit moment in een hoog tempo concepten gerealiseerd voor zorgbehoevende ouderen, zoals de Leyhoeve (waar senioren zelfstandig kunnen wonen, maar ook naar behoefte diensten afnemen) – maar de markt kan niet voldoen aan de vraag. Bij lange na niet zelfs. Zeker niet als we rekening houden met een volledige overbelasting van het bouwapparaat en de kansen die de reguliere woningmarkt en andere vastgoedsegmenten momenteel met zich meebrengen. Vorige maand berichtte het Vastgoedjournaal dat de beleggingsmarkt in zorgvastgoed dit jaar wordt gedomineerd door Belgische beleggers. Buitenlandse investeerders in zorgvastgoed tonen vaak meer lef, omdat ze kunnen refereren aan ontwikkelingen op hun thuismarkt. Waar Nederlandse beleggers veelal wat behoudender te werk gaan, zoeken zij anderzijds zeker intensieve samenwerkingen met zorgpartijen. Het is nu zaak dat alle betrokkenen snel vertrouwen ontwikkelen in deze sector, zodat we vaart kunnen maken. Er is geen ruimte meer voor terughoudendheid. Buitengewone maatregelen zijn noodzakelijk, net als samenwerking tussen markt en overheid, dwars door alle lagen van bestuur heen. Het is hoog tijd voor een deltaplan dubbele vergrijzing.

Eric Scheijgrond heeft een brede ervaring in het zorgvastgoed bij verschillende zorginstellingen in Nederland. Nu is hij real estate advisor / associate director Healthcare bij Cushman & Wakefield.