Hûskeamer als ontmoetingsplaats

| Door Odette Koldewey

Met creativiteit en passie is er samen met de gemeente Tytsjerksteradiel een multifunctionele accommodatie tot stand gebracht dat op een breed draagvlak kan rekenen.’

Dankzij een burgerinitiatief is in het Friese Burgum een multifunctionele sportaccommodatie gerealiseerd dat op een breed draagvlak kan rekenen. Het combineert de binnen- en buitensport en heeft met een ‘hûskeamer’ een ontmoetingsplaats waar iedereen zich welkom voelt, ook de buurtbewoners.

We bezoeken het project en spreken met Nynke Sibma en Jaap van Bruggen. Ze waren beiden nauw bij de totstandkoming van deze bijzondere sportaccommodatie betrokken. Nynke als lid van het burgerinitiatief en Jaap als projectleider namens de voetbalvereniging FC Burgum. Nynke verricht de aftrap: ‘De sporthal was aan het

Nynke Sibma: ‘Door zijn open karakter draagt het complex ook bij aan de leefbaarheid in de wijk’

einde van zijn levensduur en de gemeente was van plan om de sporthal op een sobere manier te renoveren. Dat vonden we een gemiste kans en toen is de basis gelegd voor een burgerinitiatief dat van de gemeente de ruimte kreeg om mee te denken. De groep was breed samengesteld en heeft zich ook breed georiënteerd om zoveel mogelijk draagvlak voor het project te creëren. We hebben met bestuurders van sportverenigingen en scholen gesproken, maar ook met buurtbewoners. Al snel ontstond het idee om de binnen- en buitensport met elkaar te combineren. Dat idee werd concreter toen de oude sporthal eind 2017 tot de grond toe afbrandde en nieuwbouw de enige optie werd.’

Hûskeamer
Jaap van Bruggen: ‘Nieuwbouw van de Westermar, zoals de sporthal heette, bood een nieuw perspectief voor de beide voetbalverenigingen die plannen hadden om te fuseren tot FC Burgum en op zoek waren naar een nieuwe accommodatie. Het burgerinitiatief en de fusievereniging waren het snel eens. Het was een unieke kans om de nieuwe accommodatie met de nieuwe sporthal te combineren. Nynke: ‘Het resulteerde in een multifunctionele sportaccommodatie met een zo breed mogelijk gebruik. De voetbalvereniging heeft geen eigen kantine, maar een ‘hûskeamer’ die met de andere sportverenigingen wordt gedeeld. Het is een ontmoetingsplaats geworden waar iedereen welkom is. Dat geldt ook voor de buurtbewoners die zich afvroegen wat deze ontwikkeling voor hun wijk zou betekenen. Door zijn open karakter draagt het complex ook bij aan de leefbaarheid in de wijk. Het was een van onze idealen. Op basis van dit sociale aspect konden we ook aanspraak maken op een provinciale subsidie.’


Jaap van Bruggen: ‘We wilden de duurzaamste sportaccommodatie van Nederland realiseren’

Financiering
In 2018 werden de plannen gepresenteerd aan het college van B&W van de gemeente Tytsjerksteradiel waar Burgum deel van uitmaakt. Jaap: ‘En jaar later werden ze door de gemeenteraad goedgekeurd en konden we met ‘Nije Westermar’ aan de slag. Inclusief de kosten van de gebiedsontwikkeling ging het om een investering van tien miljoen euro. Het grootste deel is door de gemeente en de provincie opgebracht inclusief verschillende subsidies. FC Burgum bleek bereid om een investering van 1,2 miljoen euro in het gebouw en de accommodatie te doen, gefinancierd door de verkoop van de oude clubgebouwen, het eigen vermogen en een lening. Voor de gemeente gaven de exploitatiekosten de doorslag. Die zijn namelijk nagenoeg gelijk aan die van de oude sporthal. Voor FC Burgum zijn ze zelfs wat lager uitgevallen. Het houdt direct verband met de duurzaamheidsmaatregelen die zijn genomen. We wilden de duurzaamste sportaccommodatie van Nederland realiseren. Dat was het ambitieniveau.’

Energieneutraal
’Om de energiebehoefte te beperken, heeft het gebouw een rondom isolerende schil met een extreem hoge isolatiewaarde. De benodigde energie wordt opgewekt door de 627 zonnepanelen die op het dak zijn gelegd. Voor de warmwatervoorziening is een gescheiden systeem met warmtepompen geïnstalleerd, mede gelet op de piekbelasting bij het gebruik van de douches. Het is een energiezuinig VRF-systeem dat de ruimten zowel verwarmd als koelt. Door het samenspel van alle installaties is het gebouw energieneutraal. Het is een gasloos gebouw met 100% ledverlichting. De toegepaste materialen zijn op milieubelasting getoetst en circulair gecertificeerd met GPR-gebouw, een digitaal instrument om de duurzaamheid in kaart te brengen met rapportcijfers voor de thema’s energie, milieu, gezondheid, gebruikskwaliteit en toekomstwaarde. Het gebouw heeft een GPR-score van ruim 8 behaald. Vorig jaar werd ’Nije Westermar’ door het NOC*NSF uitgeroepen tot Sportaccommodatie van het Jaar. We hebben veel om trots op te zijn.’

Burgerinitiatief
Het gebouw is eigendom van een VvE waarin de gemeente en FC Burgum ieder voor de helft participeren: ‘De gemeente draagt zorg voor de verhuur van de verschillende ruimten aan de sportverenigingen en de scholen die er ook van gebruikmaken, maar bijvoorbeeld ook aan een fysiotherapiepraktijk. FC Burgum is verantwoordelijk voor de exploitatie van de hûskeamer.’ We vragen Nynke naar haar ervaringen met het burgerinitiatief: ‘In elk dorp of stad wonen deskundigen die zich incidenteel vrijwillig voor een bepaalde zaak willen inzetten. Voor ‘Nije Westermar’ hebben we ons met z’n zevenen ingezet waaronder twee ondernemers, een architect, een bouwer, een financieel expert, een marketingexpert en een vertegenwoordiger van de provincie Friesland. We hadden geen andere belangen dan het realiseren van het doel. We hoefden geen politieke afwegingen te maken. Met creativiteit en passie hebben we samen met de gemeente Tytsjerksteradiel een multifunctionele accommodatie tot stand gebracht dat op een breed draagvlak kan rekenen.’