Inspiratieboek: Kindcentra in hun omgeving

| Door Klementine Vis

Tijdens een symposium op IKC De Vaart in Ter Aar presenteert Schooldomein op 20 april het inspiratieboekboek Kindcentrum in hun omgeving. Hoofdredacteur Sibo Arbeek aan het woord over dit crowdfunding-project.

Vanwaar dit nieuwe project?

Integraal Kindcentrum Vossepark in Hillegom

Sibo: ‘Ik heb in juni 2020 het Inspiratieboek ‘Samen Werken aan de School van Morgen’ en in november 2021 het Inspiratieboek ‘Samen Werken aan de Leeromgeving van Morgen’ uitgegeven. Beide boeken geven een goed overzicht van de kwaliteit van de Nederlandse scholenbouw. De inspiratie voor de ontwikkeling van dit derde overzichtswerk ligt in de ontwikkeling van kindcentra en speel- en leercentra als aanjagers voor een vitale omgeving. De kern van een kindcentrum is immers dat het kind centraal staat en het daarnaast inspeelt op de behoefte uit de buurt of wijk. Dat levert een keur aan arrangementen op; het centrum staat midden in de samenleving, staat open voor álle kinderen en ouders en het sluit aan bij leefpatronen van ouders en gezinnen in de omgeving. Het afgelopen jaar en de komende jaren zijn of worden in alle provincies in Nederland honderden kindcentra gerealiseerd. Bijna elke gemeente heeft in het huisvestingsplan de wenselijkheid van de vorming van kindcentra aangegeven. Schoolbesturen en besturen voor kinderopvangorganisaties kiezen vaker bewust voor de vorming van kindcentra. Wanneer aan de voorkant de verkeerde keuzen worden gemaakt, blijft het gebouw een solitair volume dat los staat van die natuurlijke omgeving en geen verbinding maakt met de buurt of de wijk.’

Welke projecten staan in het boek?

‘Juist om toekomstige opdrachtgevers en partners in het ontwerp-, bouw- en adviestraject te inspireren besloot ik dit derde inspiratieboek te maken. Het is nog meer dan de eerste twee overzichtswerken een manifest. Ik geloof niet meer in standaardprojecten die ergens worden gerealiseerd, maar om oplossingen in een bredere maatschappelijke context. Daarom zouden gemeenten en maatschappelijke partners eerst naar de potentie van een omgeving of gebied op de langere termijn moeten kijken, voordat een specifieke opgave wordt bepaald, of het nu renovatie, transformatie of nieuwbouw is.’

Hoe heb je partners in het boek weten te inspireren?

‘Net als de vorige inspiratieboeken is het weer een crowdfunding-project, met projectbijdragen van architecten, bouwers, inrichters en adviseurs. Ik wilde partners prikkelen om projecten in te dienen die pedagogisch, maatschappelijk en ruimtelijk in hun omgeving ingebed zijn, waarbij de volgende niveaus zichtbaar zijn:

‘Ik geloof in oplossingen in een bredere maatschappelijke context. Gemeenten en maatschappelijke partners moeten eerst naar de potentie van een omgeving of gebied op de langere termijn kijken, voordat een specifieke opgave wordt bepaald, of het nu renovatie, transformatie of nieuwbouw is.’

Sibo Arbeek, hoofdredacteur van Schooldomein, wat al sinds 1988 hét magazine voor de duurzame leef-, leer- en werkomgeving is.
  • De verbinding van buiten naar binnen en van binnen naar buiten: wat zijn de stedenbouwkundige uitgangspunten, hoe is de inrichting van de buitenomgeving, is er sprake van buiten leren en spelen;
  • Het gebouw zelf; denk aan de ruimtelijk-functionele samenhang, de kwaliteit en samenhang van ruimten, de mogelijkheid om het gebouw makkelijk aan te passen, de duurzaamheid en de kwaliteit van het binnenklimaat;
  • De inrichting van het gebouw: denk aan transparantie, licht, lucht en akoestiek, de diversiteit aan leer- en speelvormen, de oriëntatie op activiteiten en ontmoeting in plaats van een alleen maar functionele indeling.’

Wat kunnen de lezers van jouw nieuwe boek verwachten?

‘Dit nieuwe inspiratieboek beschrijft ruim vijftig good practises van gerealiseerde en nog te realiseren brede scholen en integrale kindcentra. Het boek bevat voorbeelden van brede programma’s die samen met de doorlopende ontwikkeling van kinderen van 0-2 tot 13 jaar zijn gevormd op basis van de behoefte uit de omgeving. Te denken valt aan combinaties met sport, het Centrum voor Jeugd en Gezin, muziek en cultuur, de bibliotheek en verdere wijkgerichte voorzieningen. Het nieuwe boek wil toekomstige opdrachtgevers en partijen binnen de branche stimuleren om bij de start van het proces de juiste keuzen te maken. Elk project is uitvoerig beschreven met mooie foto’s en plattegronden van zowel het project als de omgeving waarin het staat. Het boek is ook een ode aan de groene buitenomgeving, die ook educatief meedoet.

Het heeft inleidingen van de voorzitter van de PO-Raad Freddy Weima, Rijksbouwmeester Francesco Veenstra, Hoogleraar pedagogiek Micha de Winter, adviseur Ruimte-OK Marco van Zandwijk, Vincent van der Veen van IVN Natuureducatie en bestuurder van PIT en de VNK Ad Vos. Bovendien documenteert het boek alle programma’s en kenmerken in een volledig en uniek overzicht.’

Symposium Kindcentra in hun omgeving

Op donderdagmiddag 20 april 2023 organiseert Schooldomein samen met IVVD het middagsymposium Kindcentra in hun omgeving. Het vindt plaats in IKC De Vaart in Ter Aar. Naast enkele inleidingen en een interactief debat met vooraanstaande stakeholders zijn er workshops waarbij praktijkvoorbeelden worden besproken. Het boek wordt aangeboden aan de voorzitter van de PO-raad Freddy Weima. Bezoekers krijgen het na afloop mee.

Meer informatie & aanmelden: www.ivvd.nl/agenda/symposium-schooldomein

Het boek bestellen kan via de webshop van Ten Brink Uitgevers, www.tenbrinkuitgevers.nl/product/kindcentra-in-hun-omgeving, €38,50 incl. btw en excl. verzendkosten.